Göreme’de gezilecek yerler

Göreme, Kapadokya'nın kalbinde yer alan eşsiz bir bölge. Doğal oluşumları, tarihi mirası ve muhteşem panoraması ile Göreme, her yıl milyonlarca kişi tarafından ziyaret ediliyor. Doğal olarak Göreme’de gezilecek yerler hem doğa hem kültür hem de tarihi anlamda oldukça değerli.

Nevşehir’in bir ilçesi olan Göreme benzersiz doğal güzellikleri, tarihi, kültürel dokusu ve eşsiz coğrafyasıyla meşhur. Eğer Göreme'ye yolun düşerse, mutlaka ziyaret etmen gereken yerleri senin için derledik. Hazırsan keşfetmeye ve merak edilen soruları yanıtlamaya başlayalım.

Göreme nerede?

Göreme Nevşehir'e 10 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Nevşehir-Ürgüp-Avanos üçgeni arasındaki etrafı vadilerle çevrili bölgede bulunuyor.

Göreme’de kalınır mı?

Göreme Kapadokya’nın oldukça popüler bir durağı. Göreme otelleri bu noktada iyi bir tercih olabilir.

Göreme’de ne yapılır?

Göreme’de peri bacalarını görebilir, müze gezebilir, balon turu, safari ya da çömlek yapımı gibi etkinliklere katılabilirsin.

1. Göreme Açık Hava Müzesi

Göreme Vadisi denilen bölgede milli park sınırları içerisinde yer alan Göreme Açık Hava Müzesi, M.S. 4. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar manastır hayatının hüküm sürdüğü bir yer olmuş. Bölgedeki kaya blokların içi oyularak çeşitli mekanlar yapılmış. Bu mekanların başında kiliseler, şapeller, yemekhaneler ve oturma alanlar geliyor.

UNESCO Dünya Mirasları Listesi’nde yer alan Göreme Açık Hava Müzesi, yıl içerisinde milyonlarca turist tarafından ziyaret ediliyor. Müzeye ulaşım, Nevşehir merkezden hareket eden araçlarla, Göreme turu düzenleyen seyahat acentelerine ait tur araçlarıyla sağlanıyor.

Tarihte manastır eğitim sisteminin başlatıldığı yer olarak bilinen Göreme Vadisi ve Açık Hava Müzesi’nde açık olan ve ziyaret edilebilen yapılar ise aşağıdaki gibi sıralanabilir.

1. Kızlar ve Erkekler Manastırı

2. Aziz Basileus Kilisesi

3. Elmalı Kilise

4. Aziz Barbara Kilisesi

5. Yılanlı Kilise

6. Karanlık Kilise

7. Çarıklı Kilise

8. Tokalı Kilise

Konum Linki

2. Göreme Tarihi Milli Parkı

Göreme Tarihi Milli Parkı, Göreme’nin sahip olduğu önemli zenginliklerden biri. 1985 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edilen park, 1986'da Bakanlar Kurulu kararıyla millî park statüsüne alınır. Ancak 2019 yılında bu statüden çıkarılır. Burası Derinkuyu Yeraltı Şehri, Kaymaklı Yeraltı Şehri, Karlık Kilisesi, Aziz Theodore Kilisesi, Karain Güvercinlikleri ve Soğanlı Arkeolojik Alanı olmak üzere yedi yerden oluşuyor.

Orta Anadolu'da Hasan Dağı ile Erciyes Dağı volkanik bölgesinde yer alan Göreme Tarihi Milli Parkı, farklı coğrafi oluşumlara sahip. Bunlar arasında en dikkat çekici olanı hiç kuşkusuz volkanik tüften oluşan peribacaları. Zira peribacaları sayesinde Kapadokya’nın en çok ziyaret edilen bölgesi bu tarihi park oluyor. Milyonlarca yıl süren bir oluşumla rüzgâr, su erozyonu ve volkanik tüf gibi doğal olaylar sonucu ortaya çıkan peribacaları, bölgeye karakteristik bir görünüm kazandırıyor. Bunun yanı sıra söz konusu bölge tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan önemli bir yer. Dolayısıyla bir zamanlar bu bölgede yaşayan medeniyetlerin izlerini taşıyor.

Milli parkta antik dönemlerden kalma birçok kilise, manastır, şapel, yemekhane, keşiş hücresi, depo ve şarap yapım yeri gibi vadilerin içine oyularak oluşturulan alanlar bulunuyor. Özellikle kilise ve manastırların iç duvarlarında bulunan süslemeler, duvar resimleri ve freskler görülmeye değer. Ayrıca Zelve, Soğanlı ve Üzengi adı verilen vadilerin yüksek yamaçlarına yapılmış güvercinliklerle birlikte vadilerin derinliklerine oyulmuş keşiş hücreleri oldukça dikkat çekici.

Konum Linki

3. Aşk Vadisi

Aşk Vadisi, Örencik mevkiinden başlayıp Göreme–Avanos yolu üzerinde biten bir vadi. Bağlıdere Vadisi olarak da anılan bu bölgenin geçmişi Roma dönemine kadar uzanıyor. Aşk Vadisi’nin hikayesi de aslında Roma Dönemi’nde başlıyor. Hadi gel bu hikayeyi birlikte dinleyelim.

Rivayete göre bu vadide bir zamanlar çok güzel bir köy vardır. Bu köyde, kimi kaynaklara göre iki haneden kimi kaynaklara göre ise iki sülale yaşar. Günlerden bir gün bu iki haneden arasında büyük bir kavga çıkar ve köy fiilen ikiye bölünür. Fakat düşman ailelerin çocukları birbirine âşık olur. Bunun farkına varan aileler, aşık çifti birbirinden ayırmak için her yolu denerler, ancak başaramazlar. Bir türlü ayrılmayan çifti, en sonunda evlendirmeye karar verirler. Fakat bu evlilik aslında hazin bir sonun başlangıcıdır.

Evlenen çiftin bir süre sonra bir çocuğu olur. Tüm bunlar iki ailenin arasındaki düşmanlığı bitirmeye yetmez. Bir gün ailelerden biri adamı öldürür. Kadın bu acıya dayanamaz ve kocasının ardından intihar eder. Geriye ise bir öksüz ve yetim bir çocuk kalır. İki aşığın ölmesinin ardından tanrı burada yaşayanları cezalandırmaya karar verir ve vadiyi bir taş yağmuruna tutar. Koca koca taşların altında kalıp ölenler, gençlerin kavuşmasını istemeyenlerden başkası değildir. Efsaneye göre bu aşık çiftin ruhları, çocuklarını bulmak için sık sık vadiye iner.

Konum Linki

4. Paşabağları Müze ve Ören Yeri

Paşabağları Müze ve Ören Yeri, Göreme-Avanos yolunun 1-2 kilometre içerisinde yer alıyor. Geçmişte Rahipler Vadisi olarak adlandırılan günümüzde ise Paşabağları olarak anılan bu alan, kendine has peribacalarıyla dikkat çekiyor.

Çok gövdeli ve çok başlı bir yapıya sahip olan peribacalarının içi şapel ve oturma mekânları oluşturmak için oyulmuş durumda. Hatta üç başlı peribacalarından birinde Aziz Simeon adına yapılmış bir şapel ve inziva hücresi bulunuyor. 9. ve 13. yüzyıllar arasında Hristiyanların yerleşim yeri olarak kullandığı bu alan, üç vadiden oluşuyor. Paşabağları ve Zelve olarak adlandırılan bu ören yerinin Zelve bölgesi, papazlar için düzenlenen ilk dini seminerlerin verildiği yer olma özelliğine sahip. Vadide önemli kiliseler de bulunuyor. İkonoklastik Dönem (728 – 842) öncesine ait olan bu kiliselerin en önemlileri, Balıklı Kilise, Üzümlü ve Geyikli Kiliseleri.

Ören yerindeki üçüncü vadide, camiler, manastırlar, kiliseler, yerleşim yerleri, iki vadiye açılan tünel ve değirmen gibi yapılar bulunuyor. Buna ek olarak yine bu vadide, yamaçlara oyulan güvercin yuvaları, yani güvercinlikler oldukça dikkat çekici.

Konum Linki

5. Güvercinlik Vadisi

Uçhisar mevkiinden başlayıp Göreme’ye kadar uzanan bir alanda yer alan Güvercinlik Vadisi, volkanik küllerin ve lavların oluşturduğu yumuşak bir tabakaya ve antik mağaralara ev sahipliği yapıyor. Göreme’de gezilecek yerler arasına mutlaka eklenmesi gereken vadi, adını güvercinlerin beslenmesi ve yaşaması için yumuşak kayalara oyulan güvercin yuvalarından alıyor.

Güvercinlik Vadisi, oyulmuş kaya yapısı ile dikkat çekiyor. Eşsiz bir jeolojik yapıya sahip olan vadi, balon turlarının güzergahı üzerinde yer alıyor. Ayrıca vadide 4 kilometrelik bir parkur bulunuyor. Bu parkur doğa yürüyüşleri için sıklıkla kullanılıyor.

Konum Linki

6. Zemi Vadisi

Zemi Vadisi, Ürgüp-Nevşehir asfaltından, Göreme-Ortahisar asfaltına kadar uzanan bir alanda yer alıyor. Adını içinden geçen Zemi Deresi’nden alan vadi, 5600 metrelik bir uzunluğa sahip. Tüm vadi, yaklaşık 4 saatlik bir yürüyüşle gezilebiliyor.

Dut, erik, armut, kiraz, kayısı ve vişne gibi meyve ağaçlarıyla dolu olan vadi yolu üzerinde pek çok tarihi ve doğal yapı bulunuyor. Bu yoldan yaklaşık 2,5 km yüründüğünde soldan ayrılan bir patika, 11. yüzyıla ait olduğu bilinen Karabulut Kilisesi’nin önüne çıkıyor. Karşı yönde, ileride ise Sarnıç Kilisesi yer alıyor.

Sarnıç Kilisesi, uzun yıllar su sarnıcı olarak kullanılmış. Adını da buradan alıyor. Kilisenin su seviyesi üzerinde kalan freskleri görülmeye değer. Zemi Vadisi yolu üzerinde rastlayabileceğiniz diğer kiliseler, El Nazar Kilisesi, Saklı Kilise ve Görkündere Kilisesi. Bembeyaz kayaları, meyve bahçeleri, tünelleri, alt geçitleri ve kiliseleriyle harika bir yürüyüş yolu olan Zemi Vadisi, Göreme’de gezilecek yerler listesine mutlaka eklenmesi gereken bir yer.

Konum Linki

7. Güllüdere Vadisi

Güllüdere Vadisi veya Gül Vadisi, Göreme ve Çavuşin Köyü arasında bir alanda yer alıyor. Bu vadi, Kapadokya’nın peribacalarını en muazzam şekilde görebileceğiniz noktalardan biri. Adını, gün ışığıyla gül rengine dönen kayalardan alan Güllüdere Vadisi’nde, bölgedeki diğer vadilerde olduğu gibi kayalara oyulmuş çok sayıda kilise, manastır ve barınma yeri bulunuyor. Aynı zamanda bölgedeki en popüler doğa yürüyüşü ve trekking parkurlarına ev sahipliği yapıyor. Esasen vadiye yalnızca yaya olarak ulaşılabiliyor.

Güllüdere Vadisi, yaklaşık 4 kilometre uzunluğunda bir yürüyüş patikasına sahip. Bu patika üzerinde, kayalara oyulmuş güvercinlikler, Yovakim-Anna Kilisesi, Direkli Kilisesi, Haçlı Kilise (Aziz Agathangelus Kilisesi), Üç Haçlı Kilise ve Ayvalı Kilisesi bulunuyor. Bu kiliselerin en değerli olanı Meryem Ana freskine sahip olan Yovakim-Anna Kilisesi.

Buna ek olarak İncil sahnelerini ve İsa’nın hayatını tasvir eden fresklerle, tavanda bulunan haç oymalarıyla ve üç adet haçtan oluşan motiflerle donatılan Üç Haçlı Kilise, vadide bulunan özel yapılardan biri. Yine azizlerin ve İncil sahnelerinin iyi korunmuş fresklerine sahip olan Ayvalı Kilisesi de mutlaka görülmeli.

Konum Linki

8. Karanlık Kilise

Karanlık Kilise, Göreme Açık Hava Müzesi’nin en önemli yapıları arasında gösteriliyor. Kapadokya’nın yumuşak lav kayalarına oyulmuş kiliselerden, sahip olduğu canlı freskler sayesinde ayrılıyor ve öne geçiyor.

Açık hava müzesindeki kilise kompleksinde yer alan Karanlık Kilise’nin, 11. yüzyıl sonları ve 12. yüzyıl başlarında faaliyete geçtiği biliniyor. Kilisenin ‘Karanlık’ olarak adlandırılmasındaki sebep, narteks kısmındaki küçük bir penceren çok az ışık alması. Işık almaması kilisenin içindeki renkli fresklerin canlı kalmasını sağladığı için olumlu bir özellik. Karanlık Kilise haç planlı bir yapıya sahip olup, haç kollar, çapraz tonozlar, merkezi kubbe, üç apsis ve dört sütundan oluşuyor. Kilisenin kuzeyinde bulunan kavisli merdivenden dikdörtgen beşik tonozlu nartekse çıkılıyor. Narteksin güneyinde bir mezar bulunuyor.

İsa peygamber ve İncil çemberinde zengin süslemelere sahip olan kilise ve nartekste, Tevrat kaynaklı sahneler de resmediliyor. Bu sahneler Elmalı ve Çarıklı kiliselerinde de mevcut. Söz konusu Tevrat ve Hz. İsa sahneleri şu şekilde sıralandırılabilir: Deesis, Müjde, Beytüllahim'e Yolculuk, Doğum, Üç Müneccimin Tapınması, Vaftiz, Lazarus'un Diriltilmesi, Başkalaşım, Kudüs'e Giriş, Son Akşam Yemeği, İhanet, Hz. İsa Çarmıhta, Hz. İsa'nın Cehenneme İnişi, Kadınlar Boş Mezar Başında, Havarilerin Takdisi ve Görevlendirilmesi, Hz. İsa'nın Göğe Çıkışı, İbrahim Peygamber'in Misafirperverliği ve Üç Yahudi Gencin Yakılması.

Konum Linki

9. Aynalı Kilisesi

Aynalı Kilisesi, Göreme’de gezilecek yerler arasına mutlaka eklenmesi gereken tarihi bir kilise. Ortahisar ile Göreme arasında yer alan kilise, Fırkatan Kilisesi adıyla da biliniyor. Kilisenin 10. yüzyılın başlarında inşa edildiği tahmin ediliyor.

Mimari açıdan bölgedeki diğer kiliselerden daha farklı olan Aynalı Kilisesi’nde, gizli geçitler, mutfak, erzak depoları, sığınaklar ve sığınaklara giden gizli tüneller bulunuyor. Kilisenin ibadethanesine, üç ayrı tünelden geçilerek ulaşılıyor.

Aynalı Kilisesi, duvar süslemeleriyle de dikkat çekiyor. Bu süslemelerde İsa, Meryem ve St. Georgeos’un yaşamı ile ilgili sahneler tasvir ediliyor. En önemlisi de kilise duvarlarındaki karşılıklı geometrik şekillerin kusursuz simetrisi. Zaten kilise ‘Aynalı’ adını bu kusursuz simetriden alıyor.

Konum Linki

10. El Nazar Kilisesi

El Nazar Kilisesi, Göreme Açık Hava Müzesinin batısında yer alan ve Zemi Vadisi’nde bulunuyor. Merkezi kubbe ve serbest harç planlı, üç apsisli bir kilise olan EL Nazar, Göreme’deki en önemli yapılardan biri. Bir peri bacası içine oyulmuş şekilde inşa edilen El Nazar Kilisesi’nin 10. Yüzyıla tarihlendiği tahmin ediliyor. T’ planlı, haç kolları beşik tonozlu bir yapıya sahip olan kilisenin doğu kolunda mezarlar bulunuyor.

Kilisenin içindeki renkli freskler oldukça dikkat çekici. Ayrıca duvar resimlerinde İsa’nın çocukluğu, gençliği ve mucizelerine dair sahneler tasvir ediliyor. Sahne tasvirleri kronolojik olarak birbirini takip ediyor. El Nazar Kilisesi’ndeki bu sahnelerin iki sanatçı tarafından arkaik stilde yapıldığı biliniyor.

Konum Linki

11. Saklı Kilise

Zemi Vadisi’nin solunda, oldukça sarp bir yamaçta yer alan Saklı Kilise, 1957 yılında keşfedilmiş bir yapı. Girişi yıkıldığı için uzun süre bulunamamış, bu nedenle Saklı Kilise adını almış. Yapılan çalışmalar neticesinde kilisenin 11. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiş olabileceği tahmin ediliyor.

Saklı Kilise, enlemesine dikdörtgen bir plana sahip. Ana mekânı, iki sütun ve üç kemerle ikiye ayrılmış olan kilise, üç apsisli bir yapıdan oluşuyor. Kilisenin en dikkat çekici özelliklerinden biri Saklı duvar süslemelerinin, resimlerin sıva üzerine değil de doğrudan ana kaya üzerine yapılmış olması. Kilisenin düz tavanı, haçlarla ve geometrik süslemelerle dolu.

Saklı Kilise’nin duvarlarını süsleyen sahne tasvirleri arasında en iyi korunmuş olanı Veronica’nın Yüz Örtüsü. Kilisedeki diğer tasvirler ise şöyle; Deesis (Dua Sahnesi), Meryem’e Müjde, İsa’nın Doğumu, İsa’nın Mabede Takvimi, Vaftizci Yahya’nın Görevlendirilmesi, İsa’nın Vaftizi, Başkalaşım, İsa Çarmıhta, Meryem’in Ölümü (Koimesis) ve aziz tasvirleri.

Konum Linki

12. Uçhisar Kalesi

Uçhisar Kalesi’nin tarihi Roma ve Bizans dönemlerine kadar dayanıyor. Hatta bazı kaynaklarda, kalenin, M.Ö. 4. ila 1. yüzyıllar arasında inşa edildiği söyleniyor. Bununla birlikte kalenin M.S. 17 yüzyıl ortalarında Hristiyan keşişler tarafından savunma amacıyla yoğun bir şekilde kullanıldığı biliniyor. Kapadokya’nın her yerinden görülen en büyük ve en özel peribacası olarak nitelendirilen Uçhisar Kalesi, aynı zamanda tüm Kapadokya’nın kuş bakışı görüleceği tek yer olma ayrıcalığına sahip.

Uçhisar Kalesi’nin zirvesinde çok sayıda oyma mezar, oyma küp ve büyük sarnıç bulunuyor. Ayrıca kale içerisinde oyularak oluşturulan çok sayıda oda, ev, sığınak, depo, sarnıç, mezar ve mahsen yer alıyor. Birbirine bitişik iki sivri peri bacasında oluşan Uçhisar Kalesi, güneyden 50 metreyi, kuzeyden 100 metreyi aşan yüksekliğiyle adeta bir gökdeleni andırıyor.

Konum Linki

13. Moonlight Horse Ranch

Moonlight Horse Ranch, Göreme’de hizmet veren bir at çiftliği. Genellikle atlı turlar, yani binicilik turları düzenleyen Moonlight Horse Ranch, Göreme’de oldukça revaçta. Çiftlikte düzenlenen atlı turlara deneyimli ve deneyimsiz herkes katılabiliyor. Turlar 1 ila 6 saat arasında sürüyor. Binicilik turları ile yukarıda bahsedilen yerler de dahil olmak üzere Kapadokya’da gezilecek yerlerin pek çoğu gezilebiliyor.

Konum Linki

Türkiye'nin en popüler doğal ve tarihi yerlerinden biri olan Göreme peri bacaları, tarihi yapıları ve eşsiz manzaralarıyla ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim yaşatıyor. Tüm Kapadokya bölgesini keşfetmen için Kapadokya’da gezilecek yerler bu linkte seni bekliyor.