Ülkemizin Anadolu bölgesindeki güzide şehirlerden ve barındırdığı otantik ve doğal yapılarla kendisine hem yerel hem de yabancı turistlerin kalbinde özel bir yer edinmiş Nevşehir’in gözbebeği Avanos keşfedilecek birçok yere sahip. Kültür dolu bir tatil için Avanos’u ziyaret listenize almışsanız burada görmeden dönmemeniz gereken yerleri not almalısınız. Dünya üzerindeki benzersiz ambiyans ile etkileyici bir destinasyon olan Avanos’ta gezilecek yerleri gelin birlikte keşfedelim.
Not: Yazımızda verilen fiyat ve bilgiler Eylül 2023 tarihindeki güncel fiyat ve bilgilerdir.
Avanos’un yaklaşık 3,5 kilometre uzağında bulunan Paşabağ, dünyaca ünlü peri bacalarının şapka türünde olanlarına ev sahipliği yapıyor. Avanos’un doğal harikaları olan peri bacalarının yanında ayrıca tarihi bir değeri de bulunan Paşabağ’ın eski adı Keşişler Vadisi olarak biliniyor. Milattan sonra beşinci yüzyılda mucizeler gerçekleştirildiğine inanılan Halep’teki Aziz Simeon, oluşan aşırı yoğun ilgiden kaçmış ve bir sütunun üzerinde münzevi bir hayat yaşamış. İşte burada, Paşabağ’daki üç başlı peri bacalarından birinde de Aziz Simeon adına inşa edilmiş bir inziva hücresi, bir de şapel bulunuyor. Bölgenin eski adı olan Keşişler Vadisi de adını Aziz Simeon’un izinden giderek sütun yerine halihazırda doğal sütun şeklinde bulunan peri bacalarını oyarak inşa ettikleri inziva odalarında yaşamışlar.
Avanos’taki Paşabağ bölgesinin devamında bulunan Zelve Açık Hava Müzesi, yine Paşabağ gibi tarihi bir değere sahip. 9-13. yüzyıllar arasında bulunduğu bölgedeki ilk Hristiyanların yoğunlukla bulunduğu yer olan Zelve, tarih boyunca farklı medeniyetlerin de varlığını sürdürdüğü bir bölge olmuş. Bu ören yeri, özellikle de içerisinde barındırdığı oyma mağaraları ve tarihi değeri son derece yüksek olan on beşe yakın kilisesiyle yerli ve yabancı turistler tarafından çok ilgi görüyor.
Giriş ücreti
Kişi başı 65 TL
Ziyaret saatleri
Kış döneminde 08.00-17.00
Yaz döneminde 08.00-19.00
Avanos ilçesindeki seramik tarihinin görsel anlamda örnek temsil edilecek noktalardan biri de Güray Müze. Müzede bulunan antik eserler, modern eserler ve sergi salonu, bölgedeki çömlekçilik geleneğinin ve tarihinin kronolojik gelişim ve değişiminin görsel karşılığını hem geçmişteki hem de günümüzdeki karşılığını ziyaretçilerine sunuyor. Zengin bir koleksiyona ev sahipliği yapan müze, Geç Kalkolitik Dönem’den Tunç ve Demir Çağlarına, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinden Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine kadar çömlek eserleri ve seramik buluntuları sergiliyor. Anadolu’nun göbeğinde yüzyıllar boyunca devam etmiş ve gelişmiş olan seramik ve çömlek kültürünün somut bir kanıtı olarak karşımıza çıkan müze, Avanos’u ziyaret edenlerin tarihi meraklarını giderebilecekleri bir destinasyon.
Giriş ücreti
Yetişkin 100 TL
İndirimli 50 TL
Ziyaret saatleri
Haftanın her günü 09.00-18.00 arasında ziyaret edilebilir.
Avanos ilçesinin yaklaşık 14 kilometre uzağında yer alan Özkonak Kasabası’ndaki yeraltı şehri, volkanik yapılı oluşumların yoğun ve kalın bir şekilde bulunduğu yerde yapılmış. Antik çağlardaki yerel insan hayatının somut bir kanıtı olarak karşımıza çıkan Özkonak Yeraltı Şehri’nin mağaraları tam olarak temizlenmemiş ancak temizlendiği kadarıyla ziyaretçilerini bekliyor. Özkonak Yeraltı Şehri, birbirine bağlanan mağara galerilerden oluşuyor ve geniş bir alana yayılıyor. İlk Hristiyanların da büyük devletlerin baskılarından kaçmak için Özkonak ve çevresine yerleştiği de biliniyor. O dönemde Aziz Basil’in önderliğinde tüf yapılı kayaların oyularak ortaya çıkartılmış olan bu yeraltı şehri, hâlâ tarihi dinamiklerin sosyal yaşamı nasıl derinden etkileyebileceğinin gerçek bir kanıtı olarak karşımıza çıkıyor.
Giriş ücreti
Kişi başı 130 TL
Ziyaret saatleri
Haftanın her günü 08.00-17.00 arasında ziyaret edilebilir. Gişenin 16.15’te kapatıldığını da belirtmeliyiz.
2019 yılında hizmet vermeye başlamış olan Kapadokya Yaşayan Miras Müzesi, ziyaretçilerini Dr. Hacı Nuri Bey Konağı’nda ağırlıyor. Bölgenin yerel kültürünün tanıtımı ve hem somut hem de somut değerlerini ziyaretçileriyle buluşturan müzenin eserleri, Avanos ve çevresindeki buluntulardan ve hakiki, yaşanmışlığı bulunan eşyalardan oluşuyor. İnteraktif anlamda da ziyaretçileriyle yoğun bir ilişki kuran Kapadokya Yaşayan Miras Müzesi’nin içerisinde yerel halkın kültürel günlük hayatından esintileri de tecrübe etmeniz mümkün.
Giriş ücreti
Kişi başı 20 TL
Ziyaret saatleri
Pazartesi hariç haftanın her günü 09.30-17.00 arasında ziyaret edilebilir.
Avanos ilçesine bağlı olan Çavuşin Köyü, antik Roma döneminden günümüze kadar bölgeden gelip geçmiş medeniyetlerin kalıntılarını bulabileceğiniz harika bir yer. Yine Özkonak Yeraltı Şehri gibi burada da ilk Hristiyanlar, tehlikelerden korunmak için kendilerine sığınak olarak mağaraları oymuş, bir yaşam alanı oluşturmuşlar. Çavuşin Köyü, aynı zamanda içerisinde bulunan tarihi kiliseleriyle de çok meşhur. Bunlardan bazıları Haçlı Kilise, Üzümlü Kilise, Gıdıların Kilise diyebiliriz. Ancak yazımızda da bahsedeceğimiz gibi aralarında en çok bilineni Çavuşin Kilisesi’dir. Kilise, Avanos bölgesinin Hristiyanlıkla ilişkili geçmişini gözler önüne seriyor. Çavuşin otel seçenekleri ile bölgeyi keşfetmeniz için de iyi bir tercih olacak.
10. yüzyılda inşa edildiği söylenen Çavuşin Kilisesi’nin Bizans imparatoru II. Nikiforos Fokas adına yapıldığı düşünülüyor. Ziyaretçilerine zaman içerisinde aşınmış olsalar bile İncil’den ve İsa Peygamber’in hayatından konuları anlatan işlemeler bulunuyor. Yapısı tek nefli, beşik tonozlu ve üç apsisli olan Çavuşin Kilisesi’ne ulaşmak için Çavuşin Köyü’ne gitmeniz yeterli olacak. Eğer siz de Nevşehir Avanos’taki eski Hristiyan kültürünü ve mimarisini merak ediyorsanız, Çavuşin Kilisesi’ne gitmenizi şiddetle tavsiye ederiz.
Ürgüp-Avanos yolu üzerinde bulunan Devrent Hayal Vadisi, adından da anlaşılabileceği üzere sanki hayal aleminden çıkmış gibi görünüyor. Hayal Vadisi, adını biraz da içerisinde barındırdığı en farklı, en ilginç şekilli peribacalarından da alıyor. Bu peribacalarının yanında, bir de ulusal ve uluslararası olarak tanınan deve şeklindeki peri bacası da dikkatleri üzerine çekmekten asla geri kalmıyor. Devrent Hayal Vadisi’nde doğa yürüyüşü, trekking ve Kapadokya bölgesinin adını aldığı hayvan olan atlarla safari yapabilme imkânı da sunuluyor. Aynı zamanda yiyip içebileceğiniz, dinlenebileceğiniz tesislerin de bulunduğu vadinin içerisinde yerel hediyelik eşyalar satın alabileceğiniz dükkânlar da mevcut.
Avanos içerisindeki gidip gezebileceğiniz yerlerden bir tanesi de sayısız at çiftlikleri. Aynı zamanda at binebilme imkanını da sunan bu mekanlar, Kapadokya bölgesinin ilk adı olan ve Persçe’de ‘Güzel Atlar Ülkesi’ anlamına gelen Katpakuta’nın da hakkını veriyor. Bölgeye ait olağanüstü güzellikteki atlarla güzel bir vakit geçirebileceğiniz çiftliklerden en bilinenleri arasında Akhal-Teke At Binicilik Tesisleri bulunuyor.
Avanos’ta bulunan ve tarihi değeri bakımından ilçede önemli bir yeri olan Alaaddin Hamamı’nın yapım yılı ve yaptıran kişisi hakkında bilgilerinin bulunduğu bir kitabeye rastlanmamış ancak adını Selçuklu döneminden kalma Alaaddin Camii’nden aldığı söylenir. Avanos’taki tarihi mimarinin bir parçası olarak karşımıza çıkan Alaaddin Hamamı, Avanos’ta ziyaretçilerini bekliyor.
Yüzyıllar boyunca yerel ekonomiyi ayakta tutmuş olan ve Avanos’un kültürel değerlerinin büyük bir bölümünü oluşturan çanakçılık ve seramik atölyeleri, geleneksel bir silsileyle günümüze kadar ulaşmışlar. Yerel motiflerle uyum içerisinde bulunan doğal oluşumlu mağaralar içerisinde ikamet eden bu atölyeler, isterseniz ustalar tarafından yapılmış olan eserlerin alışverişini yapabileceğiniz, isterseniz sizin de ustalar yardımıyla eserler ortaya çıkarabileceğiniz interaktif bir kültürel turizm ortamı sağlıyorlar. Avanos’taki bu atölyelerden kimileri çok popüler. Bunlardan bir tanesi de Chez Galip. Mekanın İçerisinde çizim yapan ustalar, çanakçı tezgâhlarında çalışmalarını gerçekleştiren çanak ustaları ve tamamlanmış eserlerin bir sergisini bulabiliyorsunuz.
Avanos’un 5 kilometre güneydoğusunda, Damsa Vadisi içerisinde ve İpek Yolu üzerinde bulunan Saruhan Kervansarayı, 13. yüzyılda inşa edilmiş Selçuklu eserlerinden biri. İnşa tarihi olarak 1249 yılı verilen eser, İzzettin Keykavus döneminde inşa edilmiş ve uzun yıllar boyunca bölgedeki yolculara ve ticaret konvoylarına ev sahipliği yapmış. Adını yapımında kullanılan bölgenin volkanik taşlarının sarı tonlarından alan Saruhan Kervansarayı, bölgedeki Selçuklu mimarisinin ve kültürünün günümüze kadar gelmiş olan somut örneklerinden birisi. 1991 yılında restorasyonu yapılmış olan kervansaray, Avanos’a gelen ziyaretçilerin uğrayabilecekleri tarihi değeri çok yüksek olan bir yapı.
Bölgede yetiştirilen yerel üzümlerden elde edilen rekoltenin bir kısmı da Kapadokya’nın diğer bölgelerinde olduğu gibi Avanos’ta şarap yapımı için kullanılıyor. Özellikle yabancı turistlerin daha çok rağbet ettiği yerel şarap evleri ve mahzenleri, misafirlerini mağara formundaki mekanlarında ağırlıyor. Daha çok kültürel şarap tadımı ve sommelier’lik merakı olan kişilerin ziyaret ettiği Avanos’taki şarap evlerinin en bilineni ise Salkım Şarap Evi. Otantik iç tasarımı ve yerel şarap tadımının güzel bir temsili olarak bulunan bu mekân ilgili ziyaretçilerini bekliyor.
Ziyaret saatleri
Haftanın her günü 09.00-00.00 arasında ziyaret edilebilir.
Yine Avanos’ta zamanında yaşamış olan Hristiyan toplumlardan kalma bir yapı olan Dereyamanlı Kilisesi’nin yaklaşık olarak 4 ila 6. yüzyıllar arasında bir zamanda inşa edildiği düşünülüyor. Kapısı demir ızgaralı olan kilise, aktif olarak kullanılmasa da özel dini bayramlarda turistlerin de katılımıyla birlikte ibadete açılabiliyor.
Avanos’un 15 kilometre batısında bulunan Çeç tümülüsü, yüksek bir tepe üzerinde bulunduğundan dolayı neredeyse bir gözlem kulesi gibi, bazen de bir kovboy şapkası gibi duruyor. Yüksekliği 30 metre olan tümülüs hakkında pek bir somut tarihi bilgi elimizde bulunmasa da tahminen Roma ya da Bizans döneminden kalma önemli bir şahsiyete ait bir tümülüs olabileceği düşünülüyor.
Avanos’un 18 kilometre uzağında, Özkonak beldesinde yer alan Belha Manastırı, antik çağlardaki ilk Hristiyanların bölgedeki yerleşimlerini ve bir yandan da Roma İmparatorluğu’nun baskısından korunmak için yerleştikleri yerlerden birisi. Zamanında Hristiyanlığın anlatılıp öğretildiği bir merkez olduğu düşünülen Belha Manastırı, her ne kadar zamana karşı yenik düşmüş gibi görünse de eski güzelliğini ve tarihi değerini koruyup ziyaretçilerine sunduğunu söyleyebiliriz.
Avanos’a kadar gelmişken mutlaka tarihi Avanos evlerine göz atmalısınız. Bölgenin sembollerinden olan bu evlere Orta Mahalle ya da Yukarı Mahalle gibi yerlerde rastlamanız mümkün. Tevfik Körükçü Konağı, Ahmet Bezer Evi ve Mustafa Erdil Evi, bu bölgede görebileceğiniz klasik Avanos evlerine örnek. Evler ağırlıklı olarak 1800’lü yılların sonunda inşa edilmiş. 2 ya da 3 katlı olarak inşa edilen Avanos evlerinin kendilerine özgü bir avlusu bulunuyor. Yaklaşık 50 civarında Avanos evi, bugüne taşınmış durumda. Bu evlerin bazıları günümüzde butik otel olarak kullanılıyor.
Yaklaşık olarak 4 km’lik bir uzunluğa sahip olan Meskendir Vadisi, sedir ağaçlarının renk kattığı bir tabiat güzelliği. Ortahisar Yolu üzerinde konumlanan vadi, Güllüdere Vadisi ile birleşiyor. Çavuşin Köyü’ne de oldukça yakın olan Meskendir Vadisi, peri bacaları, tünelleri ve dehlizleriyle keşfetmeye fazlasıyla değer bir destinasyon. Diğer vadilerde olduğu gibi burada da kendi trekking rotalarınızı oluşturabilirsiniz. Vadinin giriş kısmında sizi tarihi Üzümlü Kilise karşılıyor. Kilisede yer alan üzüm resimleri ve özel freskler, göz alıcı güzellikte. Ayrıca meskendir Kilisesi ve Saklı Kilise de tam olarak bu alanda yer alıyor.
Ortahisar ve Çavuşin köylerinin ortasında kalan Kızılçukur Vadisi, doğal kaya oluşumları ve peri bacaları ile ilgi uyandırıyor. Buraya Kızılçukur Vadisi denmesinin temel nedeni, kızıl tüf kayalarından meydana gelmesi. Fotoğraf meraklılarının da favori yerlerinden biri olan Kızılçukur Vadisi’nde güvercinlikleri, eski yerleşim alanlarını ve dini mekânları ziyaret edebilirsiniz. Vadi içerisinde gezeceğiniz alanlara gitmek adına dar patika yollardan geçmek zorunda kalacağınızı belirtelim. Kızılçukur Vadisi’nde gün batımı esnasında oluşan görsel şöleni kaçırmamalısınız. Bu arada vadi içerisinde rehberli turlara katılarak verimli bir gezi gerçekleştirebilirsiniz. Kuşluk Kilisesi ve Tokalı Kilisesi, vadide görülmesi gereken dini mekânlar arasında ön plana çıkıyor.
Avanos Saç Müzesi, son derece ilginç bir temaya odaklanmış. Nitekim bu durum, onu dünyanın en ilginç müzeleri listelerinde de ilk 10 sıranın içerisinde atmayı başarmış. Guines Rekorlar Kitabı’nda da bulunan Avanos Saç Müzesi’nin hikayesi de en az kendisi gibi ilginç.
Müzenin bugünkü sahibi olan Galip Bey, bir çömlek ustasıdır. Bir gün çalıştığı atölyeye Fransız bir turist kadın gelir. Bu tanışıklık, güçlü bir arkadaşlığa dönüşür. 3 ayın sonunda ülkesine dönecek olan Fransız kadın, kendisini hatırlaması adına Galip Bey’e bir tutam saç bırakır. Bu hikayeyi duyan kadınlar da atölyeye gelip kendi saçlarından bir tutam bağışlarlar. Bu durum, bir zaman sonra Avanos Saç Müzesi adlı bu özel mekanı doğurur. Müzeye saçlarını bağışlayan kadınların isimleri ve adresleri ilgili alanlarda yer alıyor.
Avanos Saç Müzesi giriş ücreti
25 TL
Açık olduğu saatler
Haftanın her günü 08.30-19.30 arası ziyarete açık.
Avanos’un nadir tarihi camilerinden biri olan Avanos Alaaddin Camii, en köklü Selçuklu eserleri arasında yer alıyor. Selçuklu’nun sultanlarından biri olan 1. Rükneddin Mesud döneminde inşasına başlamasına rağmen yapı 1.Alaaddin Keykubat zamanında tamamlanabilmiş. Caminin avlusunda 1. Alaaddin Keykubat, 2. Rükneddin Süleyman ve 1. Gıyaseddin Keyhüsrev gibi önemli isimlerin naaşı bulunuyor. Osmanlı Dönemi içerisinde camiye bazı eklemeler yapılmış. Kubbe alanında genel olarak moloz taşlarından yararlanılan tarihi mekan, dikdörtgen bir plana sahip.
Selçuklu Dönemi’nden günümüze taşınan Sarıhan Kervansarayı’nın yaklaşık 800 yıllık bir geçmişi bulunuyor. İnşası esnasında tercih edilen sarı taşlar, kervansarayın böyle bir isimle anılmasına neden olmuş. İzzettin Keykavus tarafından yaptırılan tarihi mekan, yüksek duvarlarıyla ilgi uyandırıyor. Tek katlı han formunda olan Sarıhan Kervansarayı’nın oldukça geniş bir avlusu bulunuyor. Kervansarayın içinde özel kışlık ve yazlık bölümler dışında mescit ve atlar için ayrılmış bir bölüm söz konusu. Burası, Selçuklu sultanları tarafından yaptırılan son kervansaray olarak biliniyor. Son restorasyon çalışması 1991 senesinde gerçekleştirilmiş. Tarihi mekân, ilçe merkezine 5 km uzaklıkta yer alıyor.
Avanos gezinize Kapadokya’nın farklı keşiflerini de dahil etmek isterseniz Kapadokya’da gezilecek yerler yazımıza mutlaka göz atın.