Mortgage bir başka deyişle konut kredisi uzun vadeli ve düşük faizli borçlanma anlamına gelir. 6. Mart.2007 tarihinde resmi gazetede yayınlanan ‘Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’ ile yeni mortgage sistemi yürürlüğe girmiştir.
Mortgage yani bir başka deyişle konut kredisinde sistem şu şekilde işler. Önce kendinize satın almak istediğiniz evi seçersiniz. Evin satış fiyatının yaklaşık %25’i kadar bir tutarda peşinatınız olması gerekir. Kalan kısmı için de bankanıza borçlanabilirsiniz. Bu peşinat tutarları yine ekspertiz raporuna göre değişkenlik gösterebilir. Yani eksper raporundan daha düşük fiyata evi satın alıyorsanız, peşinatı da daha az verebilirsiniz. Sonrasında banka kendi çalıştığı eksperlerden evi incelemesini ister. Eksper raporuna göre kredi hesaplaması yapılır. Banka yine sizden gelirinizi belgelemenizi ister. Maaşlı çalışansanız aylık gelirinizi, kendi işinizi yapıyor ya da ticaretle uğraşıyorsanız da bir takım belgeler istenir. Buna göre sizin çekebileceğiniz bir kredi tutarı belirlenir.
Bankada bankaya biraz değişiklik gösterse bile aylık taksitlerin gelirinizin %60’ını geçmeyecek kadar bir tutarda konut kredisi kullanabilirsiniz. Örneğin aylık 2.200 TL maaşınız varsa 120 ay vadeli ortalaması aylık taksitleri 1.400 TL olan bir kredi kullanabilirsiniz. (Aylık taksitler değişkendir faiz oranlarına göre artabilir de düşebilir de) Yine sizinle birlikte aynı evde yaşayan eş anne baba gibi kişileri de gelirinize ortak gösterebilirsiniz. O zaman daha yüksek tutarlı kredi kullanmanız mümkün. Karı koca haneye giren para aylık 5.000 TL ise o zaman aylık taksitleri 3.000 TL gibi tutarlarda kredi kullanmanız mümkün.
Kredi kullandırırken bankalar yine sizin kredi notunuza da bakar. Eğer kara listedeyseniz ya da daha önce kredi sorunu yaşadıysanız mortgage kredisi çıkmayabilir. Ya da başka kredi borçlarınız çoksa bankanız bunları kapatmanızı isteyebilir.
Banka satın aldığınız konut üzerine ipotek koyar ve siz bu evde yaşamaya başlayabilir ya da evi kiraya verebilirsiniz. Borcunuzun vadesi bittiğinde bankaya başvurup ipotek fek yazısı alarak konut üzerindeki ipoteği kaldırabilirsiniz. Böylece mortgage sayesinde uzun süreli ve daha düşük kredi borçlanması yaparak ev sahibi olabilirsiniz. Banka ev üzerine ipotek koydurduğu için yani ortada bir mal olduğu için diğer kredi türlerine göre daha düşük faizli kredi kullandırma olanağı sağlar.