Malatya Şehir Rehberi

İsmini Hititçe bal anlamına gelen melid kelimesinden alan Malatya, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alıyor ve 770.000 nüfusa sahip. Tarihi M.Ö. 8000 yılına kadar uzanan tarihi şehirlerden biri olan Malatya’da Hititler dahil onlarca medeniyet egemenlik kurmuş ve eşsiz tarihi eserler bırakmış. Selçuklu ve Osmanlı döneminde de önemli bir kent olan Malatya, günümüzde verimli tarım alanları, doğal ve tarihi güzellikleriyle keyifli bir gezi deneyimi sunuyor.

Malatya Üniversitesi ile binlerce üniversite öğrencisine de ev sahipliği yapan şehrin kaliteli restoranlarında Malatya’nın zengin mutfağından örnekler tadabilir: eğlence mekanları ve kaliteli kafelerde güzel zaman geçirebilirsiniz. Yüzlerce yıllık çarşı ve bedestenlerinde yöresel el sanatı ürünleri bulabileceğiniz şehirde onlarca güzel müze de yerli ve yabancı turistlere hizmet veriyor. Kayısı bahçelerinden antik vadilere, Nemrut Dağı’nın dünyaca ünlü heykellerinden büyüleyici şelalelere kadar Malatya’da pek çok geziye katılabilir ve şehrin güzelliklerini keşfe çıkabilirsiniz.

İklim / Hava Durumu / Ne Zaman Gidilir

Hem Doğu Anadolu Bölgesi’nin karasal iklimi hem de Akdeniz ikliminin etkilerinin görüldüğü Malatya’da kış ayları oldukça soğuk ve yağışlı, yaz ayları ise sıcak ve kurak geçiyor. İlkbahar ve sonbahar aylarında da yağmur geçişlerinin görüldüğü şehir, yılda ortalama 574 mm yağış alıyor. Kışın 0 derecenin altını gören sıcaklıklar yaz aylarında ise 40 dereceye kadar yükseliyor, ayrıca gündüz ve gece arasında sıcaklık farkları da oldukça fazla. Malatya’nın tarihi ve doğal güzelliklerini gezmek için en iyi zamanlar ise ilkbahar ve sonbahar ayları.

Nasıl Gidilir

Hava yolu ve kara yolu ile ülkemizdeki her şehirden Malatya’ya kolayca gitmek mümkün. Şehir merkezine 25 kilometre uzaklıkta yolculara hizmet sunan Malatya Havalimanı, aktif olarak kullanılıyor ve büyük şehirlerin yanı sıra ülkemizin diğer şehirlerinden ve dünyanın birçok yerinden havalimanına direkt ve aktarmalı uçuşlar bulunuyor. Havalimanından şehir merkezine ise havalimanı servisleri (Havaş), belediye otobüsleri ve taksilerle 30 dakikada ulaşabilirsiniz. Adana ile Elazığ arasında hizmet veren Fırat Ekspresi ve Ankara, Kayseri, Sivas ve Diyarbakır arasında hizmet veren Güney Kurtalan Ekspresi ile de Malatya’ya güzel manzaralar eşliğinde trenle ulaşma şansınız var.

Hem Doğu Anadolu Bölgesi’nin diğer şehirlerine hem de bütün büyük şehirlere kullanışlı bir kara yolu ağıyla bağlı olan Malatya’nın otogarı ise şehir merkezinde güzel bir konumda, Ankara Caddesi üzerinde yer alıyor. Her saat otobüs bulabileceğiniz otogara pek çok ilçe ve köyden de rahatça ulaşabilirsiniz.

Yemek / Restoran / Ne Yenir Ne İçilir

Köklü bir mutfak kültürüne sahip olan ve verimli tarlalarıyla bilinen Malatya’da onlarca çeşit yöresel et ve sebze yemeği tadabilirsiniz. Şehri gezerken denemeniz gereken ilk lezzet ise bölgenin ünlü kayısılarıyla hazırlanan kayısılı kavurma. Patatesle hazırlanan sulu köfte yemeği gırık, lahana köftesi, kuşbaşı etlerle hazırlanan bir börek çeşidi olan Malatya kömbesi, patlıcan tava, sıkma köfte, kiraz yaprağı sarması ve elmalı köfte de damak tadına düşkün gezginlerin mutlaka denemesi gereken yöresel yemeklerden. Tatlı severler için de geniş bir seçenek sunan Malatya’da kaymaklı kayısı tatlısı, dut helvası, üzüm pestili ve peynir tatlısı gibi sevilen tatlıları da deneyebilirsiniz. Geleneksel Osmanlı ve Anadolu yemekleri sunan Hünkar Sofrası, Çamlıca Restaurant, Hacı Baba Et Lokantası, Ali Bey Lokantası ve Ahmet Bey Yöresel Ev Yemekleri, şehrin en sevilen restoranlarından bazıları.

Önemli Yerler / Gezilecek Yerler

Levent Vadisi: Büyüleyici manzaralar sunduğu için doğa gezilerinin önemli adreslerinden biri olan Levent Vadisi, Akçadağ ilçesinde yer alıyor. Tarihi 65 milyon yıl öncesine kadar uzanan etkileyici vadi: ilginç kaya oluşumları, devasa uçurumlar, Hitit dönemine ait olduğu düşünülen kaya kabartmaları ile unutulmaz bir gezi sunuyor. Panoramik vadi manzaraları izleyebileceğiniz güzel bir seyir terası da bulunan vadide harika fotoğraflar çekebilirsiniz.

Günpınar Vadisi ve Şelalesi: Malatya’nın el değmemiş doğa harikalarından olan Günpınar Vadisi ve Şelalesi, Darende ilçesi Günpınar köyünde yer alıyor. Vadi; sarp kayalar arasındaki kanyonu, şelaleleri ve zengin vahşi yaşam zenginliğiyle doğa severlerin çok ilgisini çekiyor. Bot gezileriyle de keşfedebileceğiniz vadide her mevsim harika fotoğraflar çekebilirsiniz.

Malatya Arkeoloji Müzesi: Şehit Hamit Fendoğlu Caddesi üzerinde gezebileceğiniz bu etkileyici müze, binlerce yıllık tarihe sahip Malatya ve çevresinde yapılan kazılarda elde edilen tarihi eserlere ev sahipliği yapıyor. Asur, Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait yüzlerce eseri inceleyebileceğiniz sergilerde antik yüzükler, kemerler, cam eserler, sikkeler, mühürler ve yazıtlar yer alıyor. İzolli Kaya Anıtı'nın bir örneğini de yakından görebileceğiniz müzeyi haftanın her günü saat 08:00 ile 16:45 arası gezebilirsiniz.

Malatya Büyükşehir Belediyesi Oyuncak Müzesi: Şehit İbrahim Tanrıverdi Sanat Sokağı’nda yer alan oyuncak müzesi, çocuklu ailelerin mutlaka uğraması gereken yerler arasında. Her yıl on binlerce çocuğun gezdiği müzede Hacivat-Karagöz gösterileri, oyuncak yapma atölyeleri, resim eğitimleri ve farklı dönemlere ait yüzlerce eğlenceli oyuncakla keyifli zamanlar geçirebilirsiniz.

Malatya Ulu Camii: 1. Alâeddin Keykubad tarafından 1224 yılında inşa ettirilen ve Selçuklu cami mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan Ulu Camii, içindeki etkileyici el işi taş oymalarıyla dikkat çekiyor ve günümüzde bile hala hizmet veriyor. Dört eyvanlı planlı Anadolu’daki ilk cami olma özelliğine de sahip Ulu Camii, huzurlu atmosferiyle sizi hemen etkileyecek güzellikte.

Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı: Battalgazi ilçesinde bulunan 1637 tarihli kervansaray, 2010 yılında restore edildi. Dükkanlar, mescit ve revaklarla çevrili geniş bir avluya sahip kervansarayda döneme ait sanat eserleri de sergileniyor. Kervansarayı her gün saat 09:00 ile 17:00 arası ziyaret edebilirsiniz.

Arslantepe Höyüğü: Malatya gezilerinde tarih sevenlerin mutlaka görmesi yerlerden biri de Türkiye’deki bulunan en büyük höyüklerden biri olan ve tarihi M.Ö. 3600 yılına dayanan Arslantepe Höyüğü. 1932 yılında kazılmaya başlayan höyük, şehir merkezine 7 kilometre uzaklıkta bulunuyor.

Beşkonaklar Etnografya Müzesi: Battalgazi’de Sinema Caddesi üzerinde bulunan bu güzel müze, yöre halkının yüzyıllar boyunca değişen yaşamından, giyinişinden ve mutfak kültüründen örnekleri sergiliyor. Restore edilmiş tarihi bir Malatya konağında hizmet veren müzeyi pazartesi hariç her gün 08:00 ile 19:00 arası ziyaret edebilirsiniz.

Malatya Fotoğraf Makineleri Müzesi: Asya ve Avrupa’daki tek fotoğraf makinesi müzesi olan Malatya Fotoğraf Makineleri Müzesi, fotoğraf sanatına ilgi duyanların kesinlikle ziyaret etmesi gereken bir yer. Müzenin sergilerinde pek çok farklı döneme ait 2023 tane fotoğraf makinasını ve aksesuarını yakından inceleyebilirsiniz.

Malatya Kalesi: Roma dönemine ait görkemli bir yapı olan Malatya Kalesi, M.S. 98-117 yılları arasında inşa edilmiş. Türklerin Anadolu’yu ele geçirdikten sonra da kullandığı kale, kısa bir süre önce restore edilerek ziyarete açıldı.

Ne Yapılır

Nemrut Dağı Milli Parkı gezileri: Malatya merkezine 2 saat uzaklıktaki Nemrut Dağı Milli Parkı, Kommagene Krallığı'ndan kalan antik kenti, Nemrut Dağı’nın muhteşem manzaraları, Antiochos'un tümülüsü ve dev heykelleri ile ülkemizde mutlaka görülmesi gereken yerler arasında. Malatya’da kolayca bulabileceğiniz turlarla milli parkı rehberlerle birlikte gezebilir, gün doğumu veya gün batımında devasa heykellerin güzel fotoğraflarını çekebilirsiniz.

Doğa sporları: Levent Vadisi ve Günpınar Vadisi, şehrin önemli doğa sporları merkezlerinden. Sarp uçurum ve kaya kenarlarında tırmanma, dağcılık, iyi düzenlenmiş parkurlarda doğa yürüyüşü, kampçılık ve fotoğraf gezileri gibi etkinliklerle hem bölgenin el değmemiş doğal güzelliklerini keşfedebilir hem de temiz havada spor yapabilirsiniz.

Köpürhan Köprüsü’nde fotoğraf çekmek: Karakaya Barajı üzerinde yer alan bu tarihi köprü, aslına uygun olarak restore edildi ve sunduğu güzel doğa manzaralarıyla harika fotoğraflar çekmek için ideal bir yer. Çevresinde mesire alanları ve kafelerin de bulunduğu köprüden hem Karakaya Barajı’nın hem de Fırat Nehri’nin panoramik fotoğraflarını çekebilirsiniz.

Kayısı bahçeleri gezileri: Malatya’nın simgesi olan kayısılarla dolu ve kilometrelerce uzanan kayısı bahçelerine de turistik geziler düzenleniyor. Doğa içinde keyifli bir gün geçirebileceğini bu gezilerde hasat dönemi olan haziran ve temmuz aylarında düzenlenen kayısı hasadını da izleyebilirsiniz.

Gece Hayatı / Bar / Eğlence

Muhafazakâr bir yapısı olan Malatya’da gece hayatı konusunda oldukça az seçenek var. İnönü Üniversitesi öğrencilerinin yoğunlukta olduğu bölgelerde çok daha aktif bir gece hayatı ve eğlence mekanı seçeneği bulunuyor. Çoğunlukla türkü evi, nargile salonu ve kafelerin bulunduğu şehirde zengin yemek ve içecek menüleriyle Quzuu Restoran & Cafe, Altınyunus Restoran, Doğu Birahanesi ve Şadırvan Fıçı, en popüler eğlence mekanları arasında yer alıyor.

Alışveriş / Ne Alınır

Tarım ürünlerinin yanı sıra el yapımı halı ve kilimleriyle de tanınan Malatya’da yüzlerce yıllık tarihi çarşılardan modern alışveriş merkezlerine kadar pek çok alternatif bulabilirsiniz. Kuru kayısı, cezerye ve kuru meyve çeşitleriyle dolu Şire Pazarı, el sanatı ürünleri bulabileceğiniz Bakırcılar Çarşısı, kilim ve halı çeşitlerini inceleyebileceğiniz Esnaflar Çarşısı, yerli ve yabancı turistlerin şehirde ilk uğradığı yerler arasında. Köylülerin ürünlerini sattığı Malatya Pazarı da çok seviliyor. İnönü Caddesi üzerinde hizmet veren Malatya Park Alışveriş Merkezi, İsmet Paşa Caddesi üzerindeki Uygun Park AVM ve kampüse yakın bir konumda bulunan Üniversite AVM ise şehrin en popüler alışveriş merkezleri arasında.

Festival / Fuar

Uluslararası Kayısı ve Kültür Festivali: 20 yıldan uzun zamandır her yıl temmuz aynında düzenlenen bu geleneksel festival, kortej ve fener alayıyla başlıyor. Mişmiş Park Fuar Alanı’nda gerçekleşen festival: yılın en iyi kaysısı yarışması, kayısı yeme yarışmaları, konserler, halk oyunları ve çeşitli etkinliklerle çok eğlenceli geçiyor.

Anadolu Kitap ve Kültür Festivali: Büyükşehir Belediyesi Yanı Fuar Alanı’nda, her yıl nisan veya mayıs aylarında gerçekleştirilen bu güzel festival, üniversite öğrencilerinin de çok ilgisini çekiyor. Onlarca yayınevinin ve yazarın katıldığı festivalde imza günleri, yazar söyleşileri ve workshoplara katılabilirsiniz.

Malatya Uluslararası Film Festivali: Aralık ayının ilk haftasında düzenlenen film festivaline tüm dünyadan yönetmenler ve oyuncular filmleriyle katılıyor. Film gösterimlerinden söyleşiler, atölyeler ve workshoplar kadar pek çok etkinliğin olduğu festival, sanat severlerin mutlaka uğraması gereken Malatya etkinliklerinden biri.

Darende Güreş ve Kültür Festivali: Darende ilçesinde 60 yıldır yapılan ve Malatya’nın en köklü festivallerinden biri olan Darende Güreş ve Kültür Festivali, her yıl ağustos ayında ziyaret edilebilir. Yağlı güreş müsabakalarının yanı sıra folklor gösterileri, eğlenceli yarışmalar, piknikler ve çeşitli etkinliklerle çok yoğun geçen festivale hem tüm Türkiye’den hem de çevre köylerden büyük katılım oluyor.

Tatiller / Bayramlar / Önemli Günler

1 Ocak (Yılbaşı),
23 Nisan (Milli Egemenlik ve Çocuk Bayramı),
1 Mayıs (İşçi Bayramı),
19 Mayıs (Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı),
30 Ağustos (Zafer Bayramı),
29 Ekim (Cumhuriyet Bayramı),
Ramazan ve Kurban Bayramları

Dikkat Edilmesi Gerekenler / Önemli Bilgiler

- Şehirde tarihi camileri ve türbeleri gezerken erkeklerin ve kadınların mekana uygun bir şekilde giyimine özen göstermesi gerekiyor.

- Malatya, yaz aylarının oldukça sıcak geçtiği bir şehir. Bu mevsimde vadi, antik kent ve ören yerleri gibi açık alanlarda gezecekseniz yanınızda mutlaka su bulundurmalısınız.

- Malatya Kart alarak şehir içinde hizmet veren bütün toplu taşıma araçlarından indirimli olarak faydalanabilirsiniz.

Konaklanması Önerilen Bölgeler

Ulaşım

Türkiye’de şehir içi ulaşımda ilk kez kullanılan metrobüs benzeri trambüslerin, belediye otobüslerinin ve minibüslerin kullanıldığı Malatya’da gelişmiş bir toplu taşıma ağı var. Şehirde Malatya Üniversitesi ve Malatya Havalimanı dahil bütün cadde ve mahallerde toplu taşıma araçlarının duraklarını bulabilir, Malatya Kart ile araçlardan indirimli faydalanabilirsiniz. Malatya Kart satış ve dolum noktaları da şehrin pek çok merkezi noktasında yer alıyor. Ankara Caddesi üzerinde, şehir merkezden kısa bir yürüyüş mesafesindeki Malatya Otogarı’ndan ise her saat şehrin bütün ilçe ve köylerine kooperatif minibüsleriyle kolayca gidebilirsiniz.