Kur korumalı altın hesabı nedir ve nasıl açılır?

Yatırım veya birikim yapmak amacıyla tercih edilen çok çeşitli yöntemler vardır. Kur korumalı altın hesabı da bunlar arasındadır. 2022/11 sayılı Altın Cinsinden Fiziki Varlıkların Finansal Sisteme Kazandırılması Hakkında Tebliğe dayanılarak hazırlanan bu uygulamada fiziki altınlar Türk lirası cinsine dönüştürülür ve TL faiz oranında getiri sağlanır. 

Özellikle vatandaşların yastıkaltı birikimlerini değerlendirdikleri bir yatırım şeklidir. kur farkı koruması ve vade başında ilave getiri imkânı da kur korumalı altın hesabı en önemli bileşenleridir. İçeriğimizde kur korumalı altın hesabı nedir, nasıl açılır gibi tüm merak ettiklerinize yanıt alabilirsiniz.

Kur korumalı altın hesabı nedir?

TCMB tarafından sunulan Altın Cinsinden Fiziki Varlıkların Finansal Sisteme Kazandırılması Hakkında Tebliğinde kur korumalı altın hesabı ne demek bir bakalım. Gerçek ve tüzel kişilerin bankalardaki altın hesaplarına yatırdıkları fiziki altın varlıklarının Türk lirası cinsinden mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesidir. Yani fiziki altınlarınızı TL’ye dönüştürmenizi, TL faiz oranında getiri elde etmenizi sağlayan bir sistemdir. Bunun yanı sıra kurun faiz oranından daha fazla artması durumunda kur farkı koruması ve vade başında ilave getiri imkânı da sunar. Böylece altınlarınız kurdaki hareketliliğe karşı değerini korur ve vade başında alacağınız ilave getiriler ile birikimlerinizi daha da kazançlı bir yatırıma dönüştürebilirsiniz. Bu sistem, “Fiziki Altından Dönen Kur Korumalı Hesap” (FATSİ) adı ile de bilinir.

ENUYGUN Finans aracılığıyla güncel altın fiyatlarını da takip etmeyi  incelemeyi unutmayın! Siz de altın alış-satış fiyatlarını öğrenebilir, altın hesaplama aracı ile altınlarınızın değerini hesaplayabilirsiniz.

Kur korumalı altın hesabı açtırmanın nasıl avantajları var?

Kur korumalı altın hesabı, yatırımcılara risksiz kâr elde etme olanağı sunar. Fiziki altınlarınızı bu sayede TL’ye dönüştürebilir ve TL faiz oranında getiri elde edebilirsiniz. Bunun yanı sıra sistemin en önemli özelliklerinden biri kurun faiz oranından daha fazla artması durumunda kur farkı koruması ve vade başında ilave getiri imkânıdır. Vade süreniz bittiğinde hesabınızın vade sonu fiyatı üzerinden hesaplanan altın bazında anaparasının korunması ve ilave getiri elde etmeniz esastır. Yani anapara ve kur farkına ilave olarak TCMB tarafından belli oranlarda ek ödeme de alırsınız.

Kur korumalı altın hesabı ile ilgili önemli terimler

Kur korumalı altın hesabı ile ilgili pek çok finans terimi de var. Bu nedenle hangi ifadenin ne anlama geldiğini bilmeniz işlerinizi büyük ölçüde kolaylaştıracaktır. Öne çıkan bazı terimler ise şunlardır:

• Altın kabul sistemi (AKS): Basitçe ilgili bilişim sistemlerini ve altın toplama sistemlerini ifade eder. Bilişim sistemleri yetkili rafineriler tarafından oluşturulur ve yetkili kuyumcular ve bankalar tarafından kullanılır. Altın toplama sistemleri ise banka şubelerinde yetkili rafineriler tarafından atanan eksperler aracılığıyla gerçekleştirilir.
• Dönüşüm fiyatı: TCMB tarafından saat 10.00, 11.00, 12.00, 13.00, 14.00 ve 15.00’te ilan edilen ve işlem saati itibarıyla en son açıklanmış 995/1000 veya 1000/1000 saflıktaki gram altının Türk lirası karşılığı alış fiyatıdır.
• Yetkili rafineri: BİST Rafineriler Listesinde yer alır. Türkiye’de kurulu ve bankalar ile fiziki altınların finansal sisteme kazandırılması amacıyla anlaşma yapan, AKS erişimi olan rafinerilerdir.
• Gerçek kişi: Yurt dışındaki işçi, serbest meslek müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dâhil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek kişilerdir.
• Tüzel kişi: Bankalar ve Merkez Bankası tarafından belirlenen mali kuruluşlar hariç Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan tüzel kişilerdir.

Kur korumalı altın hesabı nasıl açılır?

Öncelikle yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yetkili rafineriyle anlaşması olan bankalarda altın hesabı olmalıdır. Eğer altın hesabınız yoksa işlem öncesinde kendinize bir altın hesabı açabilirsiniz. Bunun yanı sıra altın hesabı olmayan kişilerin işlemleri mevcut Türk lirası hesapları ya da talep edecekleri banka şubelerine yapılacak altın veya Türk lirası aktarımları ile gerçekleşebilir.

Bunun haricinde altın kur korumalı mevduat hesabı açılış işlemi oldukça basittir. Bunun için ilgili bankaların şubelerine gitmelisiniz. Fakat her şube bu işlemi gerçekleştirmiyor olabilir. Bu ayrıntıyı bankanızdan öğrenmeniz gerekir. Bazı bankalar, altın dönüşümlü kur korumalı TL mevduat hesabını yalnızca belli şubelerinde yapar. Bunun yanı sıra bazı bankalar internet üzerinden ve mobil uygulamaları aracılığıyla da hesap açmanıza izin verir. Dolayısıyla bankanızın güncel bilgilerini öğrenerek işlem gerçekleştirebilirsiniz.

Kur korumalı altın hesabını kimler açtırabilir?

Kur korumalı altın hesabını yurt içindeki yerleşik gerçek ve tüzel kişiler açabilir. Gerçek kişiler yurt dışındaki işçi, serbest meslek müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dâhil olmak üzere Türkiye’de yerleşik olan kişilerdir. Tüzel kişiler ise bankalar ve Merkez Bankası tarafından belirlenen mali kuruluşlar hariç Türkiye’de yerleşik olan kişilerdir. Bu şartları karşılıyorsanız siz de kur korumalı altın hesabı açabilirsiniz. Bununla beraber bazı bankalar sadece gerçek kişilere hesap açabilmektedir.

Altın çeşitleri, kullanım amaçlarına göre değişik özelliklere sahiptir. Altın çeşitlerini ve özelliklerini, hazırladığımız blog yazımızda detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz!

Kur korumalı mevduat hesabı saat kaçta açılır?

Altının Türk lirası karşılığı alış fiyatı, TCMB tarafından saat 11.00’de ilan edilir. Bu nedenle altın endeksli kur korumalı mevduat hesabınızı tam mesai günlerinde 11.00 – 17.00 saatleri arasında açabilirsiniz.

Kur korumalı altın hesabının vadesi ne kadar?

Kur korumalı altın hesabının vade sayısı 3 ay, 6 ay ya da 1 yıldır. Yani 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açabilirsiniz.

Kur korumalı altın hesabı faiz oranları nelerdir?

İlave getiri oranları TCMB tarafından belirlenir. Buna göre ek getiri oranları yıllık bazda 3 ay vadeli hesaplar için %2, 6 ay vadeli hesaplar için %3, 1 yıl vadeli hesaplar için ise %4’tür. İlave getiri TCMB tarafından TL olarak vade başında hesabınıza yatırılır. Hesabın vadeden önce kapanması halinde söz konusu ek getiri hesaptan geri alınarak TCMB’ye iade edilir.

Ayrıca ilgili bankaların belirleyeceği faiz oranı da Merkez Bankası tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının %85’inden düşük olamaz. Belirlenen faiz oranı Merkez Bankası tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranından düşük ise vade sonu ödenecek fiyat farkı tutarı, Merkez Bankasınca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı esas alınarak hesaplanır. Örnek bir tablo ile de açıklayalım:

Fiziki altınlar kur korumalı altın hesabına nasıl aktarılır?

Kur korumalı mevduat nasıl işliyor bakarsak fiziki altınlarınız önce mevduat hesabına dönüştürülür, ardından Merkez Bankası’na aktarılır. Önce fiziki altınlarınızın mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümünü açıklayalım:

1. Kur korumalı altın hesabınızı açtıktan sonra altınlarınızı yetkili kuyumcuya veya banka şubesinde yetkili rafineri tarafından atanan ekspere teslim edersiniz.
2. Eksper veya yetkili kuyumcu tarafından fiziki altınlarınıza ilişkin bilgiler AKS’ye girilir.
3. Ardından tesellüm tutanağının biri size verilir. Diğeri ise eksper veya yetkili kuyumcuda kalır.
4. Altın miktarı ya da TL cinsinden karşılığı kur korumalı altın hesabınıza ya da talep ettiğiniz banka şubesine aktarılır.
5. Hesabınıza altın bakiyesi en geç 5 iş günü içinde Türk lirasına çevrilir ve 3 ay, 6 ay ya da 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılır.
6. Açılan hesabınıza değişen oranlarda ve vade sonuna kadar çekmemeniz koşuluyla Türk lirası olarak ve peşinen ilave getiri verilir.

Aktarım sürecinin ikinci ayağı da fiziki altınların Merkez Bankası’na aktarımıdır. Burada uygulanan adımlar ise şunlardır:

1. Yetkili kuyumcu ya da banka tarafından altınlar fiziki olarak teslim alınır. Daha sonra işlem anında yetkili rafineriye bildirilir ve en geç ertesi iş günü yetkili rafineriye gönderilir.
2. Yetkili rafineri tarafından işlenen altınlar ise fiziki olarak en geç 5 iş günü içinde bankaya gönderilir.
3. Bankaya gönderilen altınların Türk lirası karşılığı ise banka tarafından yetkili rafineriye masrafsız olarak aynı gün gönderilir.
4. Ardından ilgili bankalar nezdinde Merkez Bankası adına altın hesabı açılır.
5. Bankanın satın aldığı altınların 1000/1000 saflıktaki gram karşılığı bu hesaba aktarılır.
6. Daha sonra aynı iş günü içerisinde saat 17:00’ye (yarım iş günlerinde saat 13:30’a) kadar Merkez Bankası’na bildirilir. Merkez Bankası hesabına aktarılan altınların dekontları ve dönüşümü yapılan tutarlar yine Merkez Bankası’na aynı gün elektronik ortamda gönderilir.
7. Merkez Bankası, hesabına aktarılan altınları 1000/1000 saflıktaki dönüşüm fiyatı üzerinden satın alır.
8. Merkez Bankası, satın aldığı altınların TL karşılığı olan tutarı bankanın EFT merkezine masrafsız olarak gönderir.

Kur korumalı altın mevduat hesabı nasıl kapatılır?

Vade sonunda elde ettiğiniz faiz getirisi de eklenerek hesabınız kapatılır. Kur korumalı altın mevduat hesabınızı vadesi dolmadan kapatmak için bankanız ile irtibata geçebilirsiniz. Bankalar altın hesabının erken kapatılması için genellikle şubeye gelmenizi isterler. Fakat vadeniz bitmeden hesabınızı kapatırsanız TCMB’nin verdiği ilave getiriyi alamazsınız.