Kredi notu ya da kredi puanı, bankalara ödemelerinize göre hazırlanan sayısal bir değerdi. Bu puan, yeni kredi kartı ya da kredi hesabı açmak istediğinizde bankalar tarafından kullanılan bir referanstır. Kredi notunuz düşükse bankalar ödemelerinizin istikrarlı olmadığı sonucuna varırlar ve yeni kredi kartı veya kredi verme konusunda isteksiz olabilirler.
Yeni kredi kartı, avans hesabı veya ev ve araba kredisi gibi herhangi bir kredi çekmek istiyorsanız, öncelikle kredi notunuzu yükseltmeyi deneyebilirsiniz. Bu içerikte kredi notunuzu artırmak için kullanabileceğiniz yöntemleri anlatacağım.
Kredi notunuzu en çok etkileyen faktör ödemelerinizi ne kadar düzenli yaptığınızdır. Bu nedenle, kredi notunuzu yükseltmek istiyorsanız ilk yapmanız gereken şey ödemelerinizi zamanında yapmaktır. Bazı durumlarda ödeme günü geldiğinde "birkaç gün gecikse ne olur?" diye düşünebilirsiniz, ancak bu düşünceye kapılmamalısınız. Minimum ödeme tutarını bile ödeseniz, ödemenizi kesinlikle zamanında yapmalısınız. Sadece birkaç ay boyunca düzenli ödeme yaparak kredi notunuzun kısa sürede arttığını gözlemleyebilirsiniz.
Önceki madde de minimum ödeme tutarını önermiştim ancak kredi notunuzun hızla artmasını istiyorsanız aylık bütçenizi tüm borçlarınızı tamamen ödeyecek şekilde düzenlemelisiniz. Çünkü sadece minimum tutarı ödemek bile kredi notunuzu artıracak olsa da tüm borcunuzu ödeyerek hedefinize daha hızlı ulaşabilirsiniz. Böylece bankaların gözünde ödemelerini zamanında ve tam yapan bir müşteri profiliniz olacaktır.
Bazı insanlar kredi kartı veya kredi kullanmak istemedikleri için tüm harcamalarını nakit parayla yaparlar. Bu yaşam tarzı başlangıçta güvenli gibi görünebilir, ancak banka ürünlerinden hiç yararlanmayan tüketicilerin kredi notları oluşmaz. İleride nakit ihtiyaçları olduğunda kredi başvurusunda bulunurlarsa bankaların onlara kredi vermesini kolaylaştıracak bir referansları olmaz. Bu nedenle, kredi notunuzu oluşturmak ve yüksek bir kredi notuna sahip olmak için maaş müşterisi olduğunuz bankadan düşük limitli bir kredi kartı almanızı ve borcunuzu düzenli olarak ödemenizi öneririm.
Kredi notunuzu arttırmak için kredi kartı açtırmak yerine düşük limitli bir kredi çekmek ve ödemelerinizi zamanında yapmak daha iyi bir tercih olabilir. Bu, kredi notunuzun oluşmasına ve yüksek olmasına yardımcı olacaktır.
Kredi notunuzun oluşmasında etkili olacak bir diğer yol da mevduat hesabı açtırmaktır. İstediğiniz bankada mevduat hesabı açarak para yatırabilir ve birkaç faturanızı bu hesaptan ödeyerek kredi puanınızı artırabilirsiniz.
Kredi notunuz yüksek olsa da kredi veya kredi kartı başvurularınız reddedilebilir ve bu durum, zaten yüksek olan notunuzun düşmesine neden olabilir. Bunun nedeni, borç oranınızın gelirinizle orantısız olmasıdır. Yani, kredi, avans hesapları ve kredi kartları gibi borçlarınızın aylık ödeme tutarı gelirinizi aşıyorsa yeni bir kredi veya kredi kartı başvurusu yapamazsınız. Bu nedenle, borçluluk oranınızı gelirinizle dengede tutmanızı öneririm. Böylece kredi notunuz düşmez ve bankaların sunduğu fırsatlardan da faydalanabilirsiniz.
Elektrik, su, doğalgaz faturalarınız veya cep telefonu için satın aldığınız aylık paket bankalardan kullanacağınız ürünleri etkilemeyeceği yanılgısına düşebilirsiniz. Ancak bankalar kredi veya kredi kartı vermek istedikleri kişilerin "borçsuz" olmasını tercih ederler. Dolayısıyla, bankadan her ihtiyacınız olduğunda kredi veya diğer ürünleri kullanmak istiyorsanız, piyasada hiç borcunuzun olmamasına özen göstermelisiniz.
Kefil olmak aslında kendiniz için kredi çekmek gibi düşünülebilir. Kefil olduğunuz kişinin ödemelerini düzgün yapması veya aksatması kredi notunuzu etkiler. Bu nedenle kefil olurken ödemelerini zamanında yapacağına güvendiğiniz kişiler haricinde bu sorumluluğu üstlenmemelisiniz. Hatır için kefil olmak isteseniz bile karşınızdaki kişinin ödemelerini yapmaması sizi maddi açıdan zor durumda bırakabilir ve aranızı da bozabilir.
Banka hesapları ve kredi kartları yıllık ücretleri olan ürünlerdir ve bazen kullanılmadığı için ödemeleri atlanabilir. Ancak bu bilinçsizce yapılan bir hareket olduğundan bankalara borçlu olmanıza neden olur. Borçlu olmak kredi notunuzun düşmesine neden olabilir. Bu yüzden kapattırmayı unuttuğunuz banka hesapları ve kredi kartları nedeniyle kredi notunuz düşebilir ve ileride ihtiyaç duyabileceğiniz krediler açısından sorunlar yaşayabilirsiniz.
Bankalardaki iletişim bilgilerinizi güncel tutmanız önemli. Böylece kredi kartı ve hesap aidatlarıyla ilgili bildirimleri alabilir ve ödemelerinizi zamanında yaparak borçlu durumundan kurtulabilirsiniz.
Bir bankadan kredi talep ettiğinizde reddedilebilirsiniz. Bu durumda diğer bankalara başvurmak yerine dikkatli olmalısınız. Çünkü reddedilen her kredi, kredi notunuzu düşürebilir. Anlık bir ihtiyaç için farklı bankalardan kredi almak kredi notunuzda birkaç ayda telafi edilemeyecek bir düşüş yaratabilir. Bu durumla karşılaştığınızda ısrarla başka bankalara başvurmak yerine kredi notunuzu kontrol edin ve sonraki adımlarınızı buna göre planlayın.
Kredi notunun düzenli ödemelerle yükseltilebilecek bir puan olduğunu anlattım. Yukarıda verdiğim önerilere dikkat etmeye başladıktan sonra ara sıra kredi notunuzu kontrol etmenizi öneririm. Böylece durumunuzu görebilir ve puanınızın artışına motive olabilirsiniz.
Yazı boyunca bahsetmişken kredi puanları ve anlamlarını da son söz olarak eklemek isterim.
0- 699: En Riskli
700- 1099: Orta Riskli
1100- 1499: Az Riskli
1500- 1699: İyi
1700- 1900: Çok İyi
Puanınızı çalıştığınız banka aracılığıyla ya da Findeks üzerinden rapor talep ederek öğrenebilirsiniz.