İzmir’in Selçuk ilçesinde yer alan Efes Antik Kenti, tarihin en önemli antik kentlerinden biri. Kurulduğu tarih M.Ö. 8600 yılı olan ve yüzyıllar boyunca yerleşim yeri olarak kullanılan Efes’in bünyesindeki Artemis Tapınağı ise dünyanın yedi harikasından biri kabul ediliyor. Bugün İzmir gezilerinin olmazsa olmaz rotalarından olan Efes Antik Kenti gezisi hakkında merak ettiğin her şeyi senin için derledik.
Efes Antik Kenti, İzmir’in Selçuk ilçesinde, Selçuk’a 3,5 km, İzmir şehir merkezine ise 83 km uzaklıkta yer alıyor. Kuşadası yolu üzerinde konumlanan antik kentin Kuşadası’na uzaklığı ise yalnızca 19 km. Antik kent hem konumu hem de tarihi değeri ile her yıl yerli ve yabancı fark etmeden 2 milyonun üzerinde ziyaretçi ağırlıyor.
Adres: Acarlar, Efes Harabeleri, 35920 Selçuk/İzmir
Efes Antik Kenti’ne ulaşım oldukça kolay. İlk alternatif İzmir merkezinden geliyorsanız Basmane – Söke ya da Basmane – Denizli güzergâhlarında çalışan banliyö trenlerini kullanmak. Bu trenler Selçuklu Garı’ndan geçiyor. Garda indikten sonra ise yalnızca 650 metrelik bir yürüme mesafesi ile antik kente ulaşabiliyorsun.
Bir diğer alternatif de araç kiralama. Özellikle İzmir’e uçakla geldikten sonra, İzmir Adnan Menderes Havalimanı araç kiralama seçeneğini değerlendirebilirsin. Efes Antik Kenti’ne en yakın havalimanı İzmir’de bulunan Adnan Menderes Havalimanı ve antik kent havalimanına 60 km uzaklıkta yer alıyor. Bu mesafe araçla ortalama 45 dakika sürüyor.
Tüm bu seçeneklere ek olarak antik kenti otobüs ile gelmeyi de tercih edebilirsin. Bunun için tek yapman gereken Selçuk otobüs bileti almak. İlçe merkezi ile antik kent arası 3 km. Selçuk otogarından gün boyu düzenlenen minibüsler ile Efes Antik Kenti’ne direkt ulaşım sağlayabilirsin.
Efes Antik Kenti’ni esasında yılın her dönemi ziyaret edebilirsin. Ancak kenti rahatça gezmek istiyorsan en ideal dönemler Nisan-Mayıs ve Eylül-Ekim ayları oluyor. Açık alan olduğu için yaz aylarında yüksek sıcaklıklar kışın da soğuk ve yağışlar gezini olumsuz etkileyebiliyor.
Efes Antik Kenti örenyeri giriş ücreti: 200 TL, Efes Yamaç Evleri giriş ücreti: 85 TL
Müze Kart sahiplerine ise yılda 2 kez ücretsiz. Yamaç Evler için yine de ek ücret ödenmesi gerekiyor. Çünkü Yamaç Evler’de Müze Kart geçmiyor.
Benim tavsiyem Efes Antik Kenti’ni ziyaret edeceksen mutlaka 60 TL’ye Müze Kart sahibi olman. Bu sayede ülke genelinde hem Efes Antik Kenti’nin hem de Müze Kart geçen çok sayıda tarihi yeri 1 yıl boyunca ziyaret etme şansı bulabiliyorsun.
Ayrıca özel aracınla ziyaret edeceksen antik kentte aracını park edebileceğin özel otopark bulunuyor. 2023 otopark ücreti ise 50 TL.
Kış Dönemi: 1 Ekim – 1 Nisan tarihleri arasında 08:30 - 18:00
Yaz Dönemi: 1 Nisan – 1 Ekim tarihleri arasında 08:00-19:00
Haftanın 7 günü boyunca açık olan antik kent, yıl içerisinde yalnızca dini bayramların birinci günü öğlene kadar kapalı oluyor.
Tarihi M.Ö. 8600 yılına kadar uzanan Efes Antik Kenti, ilk olarak kimler tarafından kurulduğu kanıtlanamamış olmakla birlikte tarih boyunca Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı gibi önemli devletlere ev sahipliği yapmış. Yaklaşık olarak 9 bin yıl boyunca yerleşim yeri olarak kullanılan kentte bugün tüm bu medeniyetlere ait izlere rastlamak mümkün. Kent dünya tarihinde de oldukça önemli bir konuma sahip. İlk kurulduğu dönemde basit bir yerleşim yeri olmakla birlikte tarih boyunca çok sayıda ticaret yolunun üzerinde yer alması sayesinde kısa sürede oldukça gelişme göstermiş.
Altın çağı olarak nitelendirilebilecek dönemini ise MÖ 129’da Roma İmpratorluğu zamanında yaşandığı söyleniyor. Hatta bu dönemde çağının en büyük metropollerinden biri haline gelmiş. Bu tarihlerde kentin nüfusu 200 bine ulaşmış. Zamanında liman kenti olan ve çağının çok ötesinde bir gelişmişlik seviyesine sahip olan Efes’in nehirle birlikte gelen alüvyonlara bağlı olarak limanı dolmuş ve eski ihtişamını kaybetmeye başlamış. Bugün içerisindeki Celcus Kütüphanesi, dünyaca ünlü Artemis Tapınağı, Yamaç Evler ve daha nicesi ile Efes, mutlak görmen gereken tarihi değerlerimiz arasında yer alıyor.
Efes Antik Kenti ziyaretinde görebileceğin çok değerli yapılar var. Tüm bu kalıntıları görmeden önce hem tarihi hem de özellikleri hakkında bilgi sahibi olman gezini çok daha heyecanlı bir hale getirecek. İşte Efes Antik Kenti gezisinde mutlaka görmen gereken yapılar.
Liman Caddesi
Antik kentin içerisindeki en uzun cadde olan Liman Caddesi’nin özelliği şehri ziyarete gelen krallar burada karşılanıyor hatta dini törenler de bu cadde üzerinde düzenleniyormuş. Bugün cadde hala eski halini koruyor ve cadde boyunca sağ ve solda olmak üzere Yunan dönemine ait görkemli sütunlar yer alıyor.
Celsus Kütüphanesi
Kütüphane Efes Antik Kenti’nin en görkemli yapılardan biri. Tarihi M.S. 106 yılına uzanan Celsus Kütüphanesi, Efes valisi Celsius’un oğlu tarafından babası adına yaptırılmış. Günümüze kadar neredeyse tamamının oldukça iyi bir şekilde ulaşmış ve dışarıdan bakıldığında iki katlı bir görünüme sahip. Ancak içeriden tek katlı ve yüksek tavanlı bir yapı. Ayrıca kütüphanenin dönemin antik kentleri içerisinde en büyük 3 kütüphaneden biri olma özelliğine sahip olduğu biliniyor.
Efes Antik Tiyatro
Günümüze kadar ne yazık ki sahne kısmı tamamen yıkılmış biçimde ulaşsa da oturma alanları oldukça sağlam durumda olan Efes Antik Tiyatro, 24 bin kişilik kapasitesi ile antik dönemin en büyük tiyatrosu. Bu tiyatronun klasik tiyatro yapılarından farkı ise 3 katlı inşa edilmiş olması. Ayrıca tiyatro Hristiyanlığın Anadolu ve Avrypa’ya yayılmasında en büyük paya sahip olan St. Paul’ün vaazlarını gerçekleştirdiği yer olması sebebiyle Hristiyanlık için de önemli bir alan olarak kabul ediliyor.
Mermer Cadde
Efes Antik Tiyatro’dan Celcus Kütüphanesi’ne ulaşım sağlayan Mermer Cadde tıpkı Liman Caddesi gibi sağlı sollu sütunlarla çevrili. Üstelik bu cadde araçların geçebileceği şekilde tasarlanmış ve yayalar için kaldırım da bulunuyor.
Yamaç Evler
Bu kısımda Müze Kart geçerli değil ve giriş için ek ücret ödemek gerekiyor. Dönemin zenginlerine ait evlerin yer aldığı Yamaç Evler başlı başına lüks bir yaşamı gözler önüne seriyor. Hatta o dönemde tüm bu evlerin yerden ısıtma sistemine sahip olduğu biliniyor. Günüme kadar gelen kalıntılar ise oldukça iyi durumda. Evlerinde duvarı ve zeminindeki mozaikler en ilgi çekici yönlerinden biri.
Ticari Agora
Bu meydan M.S. 4. yy’da meydana gelen büyük depreme kadar kentin en önemli ticaret ce kültür merkezlerinden biriymiş. İlk inşa edildiği tarih M.Ö. 3. yy olan Ticari Agora’nın toplamda 3 kapıdan girişi bulunuyor.
Hadrian Tapınağı
Roma İmparatoru Hadrian adına Efes’i ziyaret etmesini onurlandırmak için yaptırılan tapınak, antik kentin ilgi çeken yapılarından biri. Ziyaret esnasında tapınak kapısındaki şans tanrıçası Tike ve Medusa kabartmalarını görebilirsin. Tapınağa ait diğer kabartmalar ise Efes Müzesi’nde sergileniyor.
Trajan Çeşmesi
Esasında iki katlı olan ancak restorasyondan sonra tek katlı olacak şekilde bugünkü halini alan Trajan Çeşmesi Roma İmparatoru Traianus ile Efesli Artemis adına yaptırılmış. Çeşmede yer alan heykellerin bir kısmı Efes Müzesi’nde iken bir kısmı ise British Museum’da sergileniyor.
Domitian Tapınağı
Domitian Tapınağı antik kentin en ilginç yerlerinden biri. Çünkü tapınak İmparator Domitianus adına yaptırılsa da Domitianus zalim bir yönetim sürdürdüğü için halk onu lanetlemiş ve Roma Senatosu karar ile ismi tüm yazıtlardan kaldırılmış. Ancak Efes halkı tapınağı yok etmek istememiş ve bunun yerine çözümü imparatorun tapınaktan bulunan heykelinin başını kesip yerine babasının başını yerleştirmekte bulmuşlar.
Odeon
Antik mimaride müzik dinlemek için yapılan özel yapılardan olan odeonlar amfitiyatrolar kadar devasa olmazlar ve bazı durumlarda müzik dinletilerinin yanı sıra şehirle ilgili önemli kararların alınması için burada toplantılar yapılırmış. İşte bu odeonlardan biri de Efes Antik Kenti’nde bulunuyor ve tarihi M.S. 100 yılına uzanıyor.
Tüm bu yapılara ek olarak Magnesia Kapısı, Devlet Agorası ve Bazilika, Belediye Sarayı, Pollio Çeşmesi, Skolastika Hamamları, Umumi Tuvalet, Aşk Evi ve Memmius Anıtı’nı da Efes Antik Kenti ziyareti esnasında ziyaret edebilir, antik kent hakkında çok daha detaylı bilgi sahibi olabilirsin.