Türkiye’de mutlaka görmen gereken 10 müze

Ülkemizin dört bir yanı köklü geçmişimizi ve daha önce ev sahipliği yaptığımız medeniyetleri yansıtan müzelerle dolu. Neredeyse her bir şehirde geçmişe ışık tutan, daha önce bu topraklarda yaşamış uygarlıkları anlamamızı sağlayan bir müze var. Bu müzeler görülecek eserlerle, geçmiş devirlerdeki yaşamı anlayabileceğimiz objelerle ve öğretici detaylarla bezeli. Eğer sen de ülkemizdeki müzeleri keşfetmeye karar verdiysen ve mutlaka görmen gereken müzeleri merak ediyorsan doğru yerdesin. Çünkü bugün hazırladığım içerikte ülkemizde mutlaka görmen gereken 10 müzeyi araştırdım.

Farklı şehirlerden önerilere yer verdiğim listemdeki müzeleri ziyaret edersen hem yeni bilgiler öğrenecek hem de çok keyifli vakit geçireceksin.

1-Gaziantep Zeugma Müzesi

Yalnızca sanat tarihçilerinin ve arkeologların değil geçmişe ilgi duyan herkesin görmesi gereken en önemli müzelerden Gaziantep Zeugma Müzesi, şehri ziyaret etmek için başlı başına bir sebep sayılabilecek kadar dolu bir içeriğe sahip. Dünyanın en büyük mozaik müzelerinden biri olmasıyla öne çıkan Zeugma Müzesi, içerisindeki üstün bir sanat zevkini yansıtan eserler ile öne çıkıyor. Geç Antik Dönem kiliselerinden, erken Süryani ve Hristiyan ikonografisinden izler yansıtması bu müzeyi çekici kılan diğer detaylar.

Zeugma Müzesi’nde göreceğin tek şey 2.500 metrekarelik bir alan kaplayan ve o günün sanat anlayışının en üst örneği olan mozaikler değil. Müzede Roma Dönemi’ne ait heykeller, çeşmeler ve sütunlar da seni bekleyenlerden.

Ülkemizin en ünlü müzelerini gezmeye karar verdiysen listene Gaziantep Zeugma Müzesi’ni de ekleyebilirsin. Burayı ziyaret ettiğinde Çingene Kızı mozaiğini, Okeanos ve Tethys mozaiğini, Akratos ve Euphrosine mozaiğini mutlaka görmelisin. Bu müzeyi gezmek sana yalnızca bir Gaziantep uçak bileti uzaklıkta. 

2-Ankara Etnografya Müzesi

Ankara’nın Altındağ ilçesinde Kurtuluş Savaşı’nda cuma namazlarının kılındığı Namazgah Tepesi üzerinde konumlanmış Ankara Etnografya Müzesi, başlangıçta arkeoloji müzesi olarak açılacakken sonrasında Resim Heykel Müzesi olunmasına karar verilmiş bir müze. Açılış töreninden sonra ise müze bugünkü halini almış.

Dikdörtgen planlı ve tek kubbeli bir binada hizmet veren müzede Selçuklu Devri’nden günümüze dek Türk sanatındaki değişim ve dönüşümü gözler önüne seren eserler sergileniyor. Anadolu’nun çeşitli noktalarından halkların yerel giysileri, takunya gibi aksesuarları, bohça gibi kişisel eşyalar, tülbent gibi kadınların kullandığı aksesuarlar müzedeyken görebileceklerinden.

Halıcılık ile ilgili örnekler, Türklerin maden sanatındaki başarısını yansıtan güğüm, leğen, sini gibi ev eşyaları, Osmanlı Devri’nden kalma yaylar, oklar ve Kütahya porselenleri müzede seni bekleyen ve dolu dolu vakit geçirmeni sağlayacak diğer eserler.

Eğer geçmişinle ilgili detayları öğrenerek bugününü anlamlandırmak istersen sen de Ankara Etnografya Müzesi’ni ziyaret edebilirsin.

3-Hatay Arkeoloji Müzesi

Hatay Müzesi ve Antakya Arkeoloji Müzesi isimleriyle de bilinen Hatay Arkeoloji Müzesi, antik döneme ait eserlerin sergilendiği bir sanat müzesi. Dünyanın en büyük mozaik sergileme alanına sahip müze olma ayrıcalığına sahip müze, Eski Arkeoloji Müzesi ve Yeni Arkeoloji Müzesi olarak ikiye ayrılıyor. Eski Arkeoloji Müzesi Asi Nehri kenarında yer alıyordu ve dünyanın en büyük üçüncü mozaik müzesi idi. 1948 tarihinde hizmete açılan müze 1975 yılında yeniden düzenlendi.

Yeni Arkeoloji Müzesi ise 2014 tarihinde açıldı ve toplamda 32.754 metrekare kapalı alana, 10.700 metrekare sergi alanına sahip ve müzede toplamda 3500 metrekare mozaik sergileniyor.

1932 ve 1939 yıllarında yapılan kazılarda çıkarılan eserlerle dolu ve insanlık tarihini yansıtan bu müze de mutlaka gezmen gereken yerlerden biri.

4-Mevlana Müzesi

1926 yılından beri faaliyet gösteren ve Mevlana Türbesi ismiyle de bilinen Mevlana Müzesi, Konya’ya yolun düşerse görmen gereken tasavvuf açısından önem arz eden bir müze. Mevlana Celaleddin Rumi’nin dergahı kabul edilen müzede müritlerin kabirleri bulunuyor ve eşyaları sergileniyor. Bahçesi ile birlikte 6.500 m²’lik bir alana sahip müze, Gül Bahçesi ismi verilen kısımlarla birlikte toplamda 18.000 m² alana sahip. Osmanlı sultanlarının bir kısmının Mevlevi tarikatından olması sayesinde bugüne dek en iyi şekilde korunmuş müze, ücretsiz olmadan önce Kültür Bakanlığı’na en çok gelir getiren ikinci müze olmasıyla da biliniyor.

Tasavvuf alanında tüm dünyada kabul görmüş Mevlana ile ilgili merak edilen soru işaretlerine cevap bulabileceğin Mevlana Müzesi, görmen gereken müzeler listende yer almalı. Hemen bir Konya uçak bileti al ve keşfe başla!

5-Anadolu Medeniyetleri Müzesi

Ankara Altındağ’da konumlanmış Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin kökeni Mustafa Kemal Atatürk’ün 1921 yılındaki bir isteğine dayanıyor. Başlangıçta 1921 yılında Eti Müzesi ismiyle küçük bir alanda açılan müzenin bugünkü yerine taşınması ve bugünkü ismini alması 1968 yılına dayanıyor.

Tarih öncesi çağlardan başlayıp bugüne kadar Anadolu topraklarında yaşamış medeniyetlerden eserlerin kronolojik olarak sıralandığı Anadolu Medeniyetleri Müzesi, bu özelliği sayesinde dünyanın sayılı müzelerinden biri kabul ediliyor. Müze ile ilgili bilinmesi gereken bir diğer bilgi de Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin 1997 tarihinde 68 müze arasında 1. seçilerek Avrupa Yılın Müzesi Ödülü’nü alması.

Geçmişte yalnızca Hitit dönemine ait eserlerin sergilendiği Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde şu an farklı dönemler ve medeniyetlerden dolu dolu bir içerik seni bekliyor.

6-Selçuk Efes Müzesi

İzmir’in Selçuk ilçesinde konumlanmış Selçuk Efes Müzesi, Efes kazılarında çıkarılmış buluntuların sergilendiği müze. İzmir şehir merkezine 1 saatlik uzaklıkta konumlanmış müze, UNESCO Dünya Mirasları Listesi’nde yer alan Efes Antik Kenti’nin hemen yanında.

64 binden fazla eserin sergilendiği müzede Miken, Arkaik, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı dönemlerine ait çok sayıda kalıntıyı görebilirsin. 2012 yılında kapanıp 2014’te tekrar açılan Selçuk Efes Müzesi, günümüzde yılın her günü ziyaret edilebiliyor.

7-Göreme Açık Hava Müzesi

6 Aralık 1985’ten beri doğal ve kültürel varlık olarak UNESCO Dünya Miras Listesi’nde bulunan Göreme Açık Hava Müzesi, Göreme kasabasının 2 kilometre doğusunda yer alan bir müze. M.S. 4. yüzyıldan 13.yüzyıla kadar yoğun bir manastır hayatının yaşandığı ve o hayatın izlerini bugüne taşıyan açık hava müzesinde kiliseler, şapeller, yemekhaneler ve oturma mekanları gezin esnasında görebileceklerinden.

Göreme Açık Hava Müzesi, manastır eğitimin başlatıldığı yer olarak kabul ediliyor. Buradaki kiliselerde Hristiyanlığın ilk dönemlerinde kullanılmış geometrik şekiller görülebilir. Kiliselerde yer verilmiş fresklerde ise Hz. İsa’nın hayatından kesitler sunuluyor. Bu açık hava müzesine gitmişken Kızlar ve Erkekler Manastırı, Aziz Basileus Kilisesi, Aziz Barbara Kilisesi, Elmalı Kilise, Tokalı Kilise, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise ve Çarıklı Kilise’yi gezebilirsin.

8-İstanbul Arkeoloji Müzeleri

İçerisindeki 1 milyonu aşan eserle dünyanın en büyük müzeleri arasında kendisine yer edinmiş İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Türkiye’nin müze olarak inşa edilen en eski binası olma ayrıcalığına sahip. Ressam ve müzeci Osman Hamdi Bey tarafından İmparatorluk Müzesi olarak kurulmuş yerin ziyarete açılma tarihiyse 1891 yılı.

Koleksiyonunda Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırları içinde yer alan medeniyetlere dair eserlerin bulunduğu müzede; Balkanlardan, Afrika’dan, Arap Yarımadası’ndan Afganistan’a kadar farklı medeniyetlere dair eserleri görebilirsin. Yolun müzeye düşerse Yunan mitolojisinden eserler de göreceksin.

Geçmişe dair bilgi birikimini artırmak için ziyaret edebileceğin İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nin birimleri ise şöyle: Arkeoloji Müzesi (ana bina), Eski Şark Eserleri Müzesi ve Çinili Köşk Müzesi. Müzede İskender Lahdi, Büyük İskender Heykeli, Okeanos Heykeli ve Athena Heykeli görmen gereken eserlerden.

9-Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi

İçeriğimizde yer verdiğimiz diğer birkaç müze gibi Ankara’da konumlanmış Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi, Anıtkabir’de Atatürk mozolesinin yanındaki Şeref Salonu’nun orada 3 bin metrekarelik alanda yer alan ve 1960’ta ziyarete açılan bir müze. Atatürk ve silah arkadaşlarının eserlerinin sergilendiği müze toplamda 4 bölümden oluşuyor.

-İlk bölümde Atatürk’ün kişisel eşyaları ve Atatürk’e yabancı devletlerin temsilcileri tarafından hediye verilmiş eşyalar,

-İkinci bölümde tarihimizde önemli bir yere sahip Çanakkale Savaşları, Sakarya Meydan Savaşı ve Büyük Taarruz’un anlatıldığı yağlı boya tabloları ve panoramaları,

-Üçüncü bölümde Milli Mücadele ambiyansını yansıtan bir ortam ve

-Dördüncü bölümde Atatürk’ün büyük kütüphanesi yer almakta. Kütüphanede 3123 kitap bulunuyor.

Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi’ne gidersen birinci bölümde Atatürk’ün balmumu heykelini ve köpeği Foks’un doldurularak saklanmış bedenini görmelisin. Bu müzeyi gezerek Atatürk'ü yakından keşfetme şansı sana bir Ankara uçak bileti uzaklıkta. 

10-Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi

Türkiye’deki en başarılı mozaik müzelerden biri olmasıyla öne çıkan Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi için eserler 1949 yılında toplanmaya başlandı ve müze 1969 yılında açıldı. Müze ikinci kez ise 2015 yılında açıldı. İçerisinde yaklaşık 74 bin arkeolojik ve etnografik eserin bulunduğu müzenin içerisinde Paleolitik, Neolitik, Kalkolitik, Tunç ve Demir çağlarından tarihi eserler bulunuyor. Söz konusu eserler arasında dünyanın en eski heykeli Balıklıgöl Heykeli de var.

Müzede aynı zamanda bölgede yapılan kazılarda çıkarılmış mozaikler de sergileniyor. Hatta 1950’li yıllarda Amerika’ya kaçırılmış ve 2012 yılında yeniden ülkemize getirilmiş Orpheus Mozaiği de müzede sergilenenlerden.