Samsun, lezzetli yemeklere ev sahipliği yapan mutfağı ile bütün bir yıl boyunca turistlerin gözde şehirlerinden biri. Samsun mutfağı genel olarak Anadolu, Kafkas, Karadeniz ve Balkan mutfağından izler taşıyor.
Şehrin doğa güzelliklerinin bir yansıması olarak Samsun mutfağında sebzeler ve otlar büyük bir yer tutuyor. Ayrıca Samsun mutfağında tavuk, kaz ve ördek gibi kümes hayvanlarının kullanıldığı çeşitli damak zevklerine hitap eden yemekler de mevcut. Ve elbette hamur işlerinden bahsetmeden edemeyeceğiz. Hazırsan, Samsun mutfağının lezzetleri ve restoranlarını keşfe çıkabiliriz.
Haluçka aslen bir göçmen yemeği olarak bilinse de Samsun mutfağının vazgeçilmez çorbalarından biri. Samsun mutfağında önemli bir yere sahip olan Haluçka çorbası besleyici ve doyurucu özelliği ile kış aylarının vazgeçilmezi. Haluçka çorbası bölgenin tarihi dokusunu sofralara taşırken, Samsun mutfağının özgün tatlarını deneyimlemek isteyenler için öne çıkıyor.
Damaklarda unutulmaz tatlar bırakan bu geleneksel çorba, hamurun ince bir şekilde açılıp küçük karelere bölündüğü, ardından üçgen şekline getirildiği bir hamur çorbası olarak tanımlanıyor. Nohut ve tavuk eklenip zenginleştirildikten sonra üzerine çeşitli baharatlar ve tereyağı yakılarak servis ediliyor. Başlangıç menüsünde yer alan bu çorba, Samsunluların severek ve sıkça tükettiği lezzetler arasında. Peki haluçka çorbasını nerede içmeliyim diye soruyorsan senin için sıraladık;
1. 56’lar Çorbacı
2. Vitamin Çorba
Samsun’a özgü olan mısır çorbası, Karadeniz mutfağının doğallığını büyük ölçüde yansıtan bir yemek. Karadeniz mutfağında çok sık kullanılan temel besin kaynaklarından biri olarak mısır, bu çorbada öne çıkıyor. Özellikle soğuk günlerde yöre halkının içini ısıtan mısır çorbası, geleneksel olarak kuşaktan kuşağa aktarılıyor. Hem kolay bulunan malzemeler hem de besleyici olmasıyla sıkça tercih ediliyor.
Samsun mutfağını keşfetmek isteyenlerin mutlaka denemesi gereken mısır çorbası; taze mısır taneleri, kuru fasulye, mısır unu ile hazırlanıyor. Çorba, kıvamını mısır unundan alırken mısır taneleri ve süt ise yumuşak bir lezzet veriyor. Üzerine eklenen taze yeşillikler ile servis edilen bu özel çorbayı şehrin pek çok yerinde ya da ev yemeği restoranlarında tüketebilirsin. Samsun’da mısır çorbası tüketebileceğin bazı mekânlar şu şekilde;
1. Yaka Et Lokantası
2. Çorbacı Restoran
Samsun’un gözde lezzetlerinden olan Bafra pidesi, özellikle Bafra’da ustaların birbirine nesilden nesile aktardığı tariflerle yapılıyor. Sadece yöre halkının değil, Türkiye’nin dört bir yanından gelen turistlerin de ilgi odağında olan bu lezzeti denemeni öneririz. Bafra pidesi, kendine has yapım süreci ve enfes lezzeti ile seni etkileyecek.
Bafra pidesi, incecik bir hamur olarak açılıyor ve içerisine kıyma, peynir, pastırma veya kuşbaşılı harç ekleniyor. Bafra pidesini farklı kılan en önemli özellik ise kapalı olması. Odun ateşinde pişirilen Bafra pidesi, dışı çıtır çıtır içi yumuşacık tadıyla damaklarda unutulmaz bir tat bırakıyor. Bafra pidesini denemen için önerdiğimiz bazı yerler ise şöyle;
1. Koray Çatan Restoran
2. Halil Usta
3. Niyazi Kesim Bafra Pidesi
Samsun ve çevresinde özellikle kış aylarında tercih edilen tirit yemeği, tam anlamıyla kültürel bir miras. Samsun mutfağının en önemli ve popüler yemeklerinden olan tirit yemeği, özel olarak beslenen kazlar ile yapılıyor. Yapımı çok zor olmamakla birlikte görece uzun süren bu yemek; düğün, sünnet gibi özel günlerde ya da bayramlarda sıkça tercih ediliyor.
Tirit yemeğinde kaz eti yumuşacık bir kıvama gelene kadar haşlanıyor. Hemen ardından yufka kaz etinin haşlama suyu ile ıslatılıyor. Üzeri bulgur pilavı ve haşlanmış kaz eti ile süsleniyor. Lezzetiyle aklını başından alacak olan tirit yemeği, besleyici ve doyurucu olmasıyla da vazgeçilmez lezzetler arasında kendine yer buluyor. Samsun’un eskimeyen lezzetlerinden olan tirit yemeğini yiyebileceğin bazı yerler ise şöyle;
1. İkizler Tandır
2. Zirve Kaz
3. Şehzade Sofrası
Karadeniz mutfağından bahsedip de hamsiden bahsetmemek olmaz. Samsun ile özdeşleşen kağıtta hamsi, hem pratikliği hem de lezzeti sebebiyle çok sık tercih edilen yemeklerden. Hamsi epey sevilen bir lezzet olmasına rağmen pişirirken ağır şekilde kokuyor. Yöre halkı hamsiyi kağıtta yaparak hem etrafa yağ sıçramasını hem de koku sorununu önlüyor. Karadeniz’in güzel hamsisini bir de böyle denemeni tavsiye ederiz.
Özenle temizlenen hamsiler, baharatlarla harmanlanarak yağlı kağıt serilen tepsi veya tavaya diziliyor. Ardından üzerine defne yaprağı, maydanoz, limon ve domates dilimleri ekleniyor. Üzeri tekrar yağlı kağıt ile kapatılıp pişmeye bırakılıyor. Bol yeşillikli bir salata ile sofraları süsleyen bu yemeği yiyebileceğin bazı yerler şöyle;
1. Balıklama Samsun
2. Kısmet Balık
Kim sarmaya hayır diyebilir ki? Sen de yaprak sarmasını sevenlerdensen, Samsun’da baklalı sarma denemeni öneriyoruz. Samsun mutfağının en eşsiz lezzetlerinden biri olan baklalı sarma, bilinen yaprak sarmalarından çok farklı. Baklalı sarma lezzet açısından tüm sarmalara meydan okuyor.
Baklalı sarmayı benzersiz kılan özelliklerinden birisi, iç harcında bakla kullanılması. Ayrıca bu yemek hazırlanırken pirinç yerine bulgur ve buğday arpası koyuluyor. Samsun halkının sofralarının vazgeçilmezlerinden olan bakla sarmasına küçük küçük doğranmış bol miktarda et eklenerek lezzetine lezzet katılıyor. Bakla sarması Samsun mutfağını keşfe çıkanlar için mutlaka denenmesi gereken yemeklerden biri. Bakla sarmasını yiyebileceğin bazı restoranlar şöyle;
1. Et Lokantası
2. Canan’ın Mutfağı
Sebze severlerin çok hoşuna gideceğini düşündüğümüz bir diğer lezzet ise yazı pancarı. Samsun’un bereketli topraklarında yetişen tazecik yazı pancarıyla yapılan bu yemek, meze olarak sıkça tüketiliyor. Yöre halkının yazı pancarı olarak bildiği kuzu kulağı bu bölgede yetişen ekşimtırak lezzetli bir ot.
Samsun içerisinde yoğun biçimde bulunan yazı pancarı, soğan, sarımsak ve buğday yarması ile kavruluyor. Bu lezzetli yemek, pratik olduğu kadar kalorisinin düşük olması sayesinde fit olmak isteyenleri cazibesiyle kendisine çekiyor. Bu arada içerdiği besin ve vitaminler dolayısıyla yazı pancarının hem leziz hem de çok sağlıklı bir seçenek olduğunu belirtelim.
Karadeniz mutfağından bahsedip fasulye turşusu kavurmasına değinmemek mümkün değil. Samsun mutfağında masaları sıkça süsleyen fasulye turşusu kavurmasını yediğinde fasulye turşusunu artık hep böyle yemek isteyeceksin. Fasulye turşusu kavurması sabah kahvaltılarında üzerine yumurta kırılarak, akşam yemeği ve öğle yemeklerinde salata gibi tüketiliyor.
Samsun bölgesinin lezzetli fasulyelerinden yapılan turşuyu şehirde pek çok turşucuda rahatlıkla bulabilirsin. Soğan ve sarımsak ile birleştirilip kavrulan fasulye turşusu, emin ol ki turşu anlayışına yeni bir soluk getirecek. Fasulye turşusu kavurması deneyebileceğin bazı yerler ise şöyle;
1. Çarşambalılar Derneği Yeşilırmak Restoran
2. Karadeniz Balık Restoran
Bafra nokulu, Samsun mutfağında tatlı deyince aklımıza gelen ilk lezzetlerden biri. Özellikle Bafra ilçesiyle özdeşleşen bu lezzetin tarihi oldukça eskiye uzanıyor. Bafra nokulu, uzun süre bayatlamaması ve tam bir enerji deposu olması sebebiyle sıkça tercih ediliyor. Bafra nokulunu denemeden Samsun’dan ayrılmamanı tavsiye ederiz.
Bafra nokulu yapılırken özenle açılan hamurun içerisine ceviz, kuru üzüm ve şeker karışımı harç ekleniyor. Hamurun üzerine dökülen tereyağ, sıklıkla odun ateşinde pişirilen bu tatlıya çıtır çıtır bir kıvam veriyor. Bafra nokulu yöresel bir lezzet olmasının yanı sıra bölgenin misafirperverliğini simgeleyen bir ikram. Ayrıca düğün, bayram gibi önemli kutlamalarda masalarda kendisine sıkça rastlayabilirsin. İşte bafra nokulunu yiyebileceğin bazı popüler yerler;
1. Nezahat Şahin Bafra Nokul ve Lokumevi
2. Hanımeli Kaymaklı Lokum ve Nokul
Samsun ve Kastamonu mutfağı tarafından paylaşılamayan karmaç, salata anlayışına yeni bir bakış açısı getiriyor. Karadeniz yöresine ait bu leziz salata çok bilinmese de Samsun’un kırsal köylerinde çok sık tüketiliyor. Bölgede yetişen taze otlar ile yapılan karmaç, sofralarda ana yemeklerin yanında kendisine sıklıkla yer buluyor.
Karmaç salatası yeşil soğan, maydanoz, dereotu gibi yeşilliklerin yanı sıra pırasalı olarak hazırlanıyor. Sebzeler biraz kavrulduktan sonra mısır unu ile kıvam veriliyor. Sıcak olarak servis edilen bu salata yanında mısır ekmeği, yoğurt ve turşu gibi eşlikçiler ile tüketiliyor. Karmaç, Samsun mutfağını keşfe çıkanlar için hafif ve sağlıklı bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Karmaç yiyebileceğin bazı yöresel mekanlar şöyle;
1. Kiraz Ev Yemekleri
2. Hanımeli 56’lar Kafe
Katık sündürmesi, Samsun yöresinde kahvaltı ve öğlen yemeklerinde çayın yanında servis edilen özgün bir lezzet. Samsun’da pek çok restoran da yiyebileceğin katık sündürmesi unutulmaz bir meze deneyimi sunar. Yöre halkının da çok sık ve severek tükettiği katık sündürmesini denemeden Samsun’dan ayrılmamanı tavsiye ediyoruz.
Katık sündürmesi, ince ince kıyılmış maydanozların katık ile birleştirilmesinin ardından zeytinyağı veya tereyağ ile tavada sündürülmesi ile kahvaltı sofralarını süslüyor. Güne enerjik başlamanı sağlayacak bu lezzeti unutamayacaksın.
Limonlu paluze, kökeni Osmanlı mutfağına uzanan eski ve geleneksel bir tatlı olarak Samsun gastronomisinde karşımıza çıkıyor. Geleneksel Türk tatlısı olan paluze, nişasta ve şeker ile hazırlanan pratik bir tatlı. Ani şeker düşmelerinde 5 dakikada pratik biçimde hazırlayabileceğin bu tatlıyı denemeni öneririz.
Samsun gastronomisi özgün yaklaşımı ile paluzeye limon aroması ekliyor. Paluzenin limon ile buluşturulması ile paluze tatlısı, çok daha ferah ve hafif bir lezzet haline geliyor. Limonlu paluze yapımında nişasta, şeker, limon suyu ve su çırpılıyor. Daha sonra muhallebi kıvamına gelene kadar pişirilen tatlı, üzerine tereyağ eritilerek servis ediliyor. Pratik olması ve hafif lezzetiyle günlük hayatına taşımak isteyeceğin bu tatlıyı deneyebileceğin bazı yerler ise şöyle;
1. PastaHane
2. Sunay Pastanesi
Lezzetli yemeklerinin ardından şehri keşfe çıkmak için tam sırası diyorsan işte Samsun’da gezilecek yerler rehberi!