532 yılında İmparator Justinianus’un emri üzerine inşa edilen Yerebatan Sarnıcı bugün İstanbul'un gizli kalmış hazinelerinden biri. Yapıldığı dönem halkın su ihtiyacını karşılayan Yerebatan Sarnıcı bugün hem tarihi bir miras hem de restorasyon sonrası yenilenen yüzüyle İstanbul etkinliklerinin mekanı olmuş durumda. Yerebatan Sarnıcı ile ilgili keşfedeceğin bilgileri ve ziyaret detaylarını bu yazıda bulabilirsin.
Roma ve Bizans imparatorluklarının hüküm sürdüğü dönemlerde İstanbul, en çok kuşatılan şehirlerden biriydi ve kuşatmalar esnasında yiyecek ve içecek stokları tükeniyordu. Bu sorunun çözülmesi için o dönemde İstanbul’a çok sayıda sarnıç yapılmış ve söz konusu sarnıçların en büyüğü Yerebatan Sarnıcı olmuş. Öyle ki Yerebatan Sarnıcı yaklaşık 80.000 ton su depolayabilecek hacme sahip ve şehrin en büyük kapalı sarnıcı.
Yerebatan adını ise suyun içinden çıkan sütunlar neticesinde alıyor. 140 metre uzunlukta ve 70 metre genişlikte olan Yerebatan Sarnıcı’nda 52 basamaklı taş merdiven bulunuyor. Yerebatan Sarnıcı’nda 9 metre yüksekliğe sahip 12 sıra sütun yer alıyor ve her bir sırada 28 tane sütun mevcut. Sütunlar bir araya gelerek sonsuz bir orman görünümü oluşturuyor.
1544-1555 yıllarında İstanbul’da yaşamakta oan Fransız doğa bilimci ve topografya uzmanı Petrus Gyllius tarafından keşfedilen Yerebatan Sarnıcı Gyllius’a göre de şehrin en büyük su mahzeni. Dönemin sayıları da bize gösteriyor ki Yerebatan Sarnıcı 336 ayak uzunluğunda,182 ayak genişliğinde ve çevresinde 224 Roma adımı bulunuyor.
Yerebatan Sarnıcı tarih boyunca III. Ahmet döneminde mimar Kayserili Mehmet Ağa tarafından ilk kez, II. Abdülhamid döneminde ise ikinci kez onarım gördü. Yerebatan Sarnıcı son olarak 2022'de bugünkü restorasyon sürecini tamamladı. Yerebatan Sarnıcı restorasyon sonrası farklı gösterilerin ve etkinliklerin de mekanı oldu.
Yerebatan Sarnıcı'nın kuzeybatısındaki konumlanan iki sütunun altında bulunan Medusa heykeli, Roma Dönemi’nin en önemli eserlerinden biri ama buraya nasıl geldiği bilinmiyor. Yapıda yer alan 98 sütun ise Yerebatan Sarnıcı için özel olarak yaptırılmışken devşirme malzemeler de kullanılmış. Korint sütun başlıkları ve bezemeli sütunlar da Yerebatan Sarnıcı’nda görebileceğin detaylardan.
Yunan mitolojisinde saçları yerinde yılan olan keskin dişli ve gözlerine bakan kişileri taşlaştıran canavarlara gorgonlar ismi veriliyordu. Yerebatan Sarnıcı’nın inşa edildiği dönemde büyük yapıları korumak için gorgonların heykel ve resimleri kullanılırdı.
Dayanıklılığı ve taşıma kuvveti düşük demir gergiler paslanmaz çelikle değiştirilerek sağlamlaştırıldı. Restorasyon ile yeni bir çelik yol yapıldı ve bu yolun yapının içerisinde hakim olan ambiyansa uygun olmasına dikkat edildi. Yerebatan Sarnıcı'ndaki restorasyon sonrasında içeride barkovizyon gösterileri yapılıyor ve kültürel etkinliklere yer veriliyor. Ayrıca Daha Derine adlı sergi kapsamında birçok heykeli de sarnıçta görebilmek mümkün.
Yerebatan Sarnıcı, İstanbul'un Fatih ilçesinin Sultanahmet semtinde, Ayasofya Camii'nin güneybatısında yer alıyor. Tarihi Yarımada'ya konumlanan Yerebatan Sarnıcı Sirkeci, Sultanahmet lokasyonlarına yürüme mesafesinde
Yerebatan Marmaray ile Yerebatan Sarnıcı'na ulaşım: Sirkeci Durağı’nda inip 1 kilometre kadar yürüyebilirsin. Duraktan yolculuk yaklaşık 10 dakika sürüyor.
Tramvay ile Yerebatan Sarnıcı'na ulaşım: Bağcılar-Kabataş Tramvayı’na binebilir ve Sultanahmet Durağı’nda inebilirsin. Tramvay durağından sarnıç 2 dakikalık mesafede.
Vapur ile Yerebatan Sarnıcı'na ulaşım: Karaköy ve Eminönü vapur iskelelerine geçip yoluna Bağcılar-Kabataş Tramvayı ile devam edebilirsin.
09.00-18.30 saatleri arasında
19.30-23.50 saatleri arasında
Açık oluğu saatler
İstanbul'u keşfetmeye devam et. Tarihi ve doğal tüm güzellikleri görmek için İstanbul'da gezilecek yerler içeriğimize göz atmalısın.