Dünyayı gezerek fark yaratan kadınlar

Gezmek, seyahat etmek ve yeni yerler keşfetmek hepimizin hayalleri arasında. Hele ki son zamanlarda, tanınan bir gezgin olmak çoğunluğun yapmak istediği bir işe dönüştü. Tabii geçmişte durumlar böyle değildi, seyahat etmek şu ankinden çok daha zordu. Durum böyle olunca da, gezginler ilklere imza atıyorlardı.

Şu an birkaç gezgin düşünecek olsan, aklına ilk gelenlerin hepsinin erkek olduğunu görürsün ama emin ol kadın gezginler de var. Gönül isterdi ki, kadın erkek eşitliği sağlanmış olsa ve kadın gezgin ya da erkek gezgin gibi ayrımlar ortadan kalksaydı. Biraz da bunu sağlamak adına, hem geçmişte hem de günümüzde korkmadan, çekinmeden cesur adımlarla yollara düşen ve umut veren hikâyeleri olan kadın gezginleri anlatıyorum bugün.

Jeanne Baret

1760’lı yıllarda Fransa dünyanın etrafında keşfe çıkması için denizcilere ve gezginlere yardımlarda bulunuyordu. Dönemin ünlü denizcilerinden Louis-Antoine de Bougainville iki gemisiyle denize açılmak için Fransa hükümetinden destek almıştı. Jeanne Baret de bu gemilerin mürettebatındaydı. Bu seferlere katılarak dünyanın etrafını gemiyle dolaşan ilk kadın oldu.

Evet ilk kadın oldu ama gemilere kadınların binmesinin uğursuzluk olarak algılandığı bir dönemde nasıl oldu? Jeanne Baret gemiye binerken erkek kılığına girip adının Jean olduğunu söyledi. Böylece sorunsuzca bu seferlerin bir parçası oldu. Dönemine göre büyük bir cesaret ve önemli bir başarı. Bize de ilham olsun Jeanne’in başarısı.

Nellie Bly

Jules Verne’in 80 Günde Devr-i Alem kitabını biliyorsundur. Kitabı ilk okuduğumda “Büyüyünce ben de dünyayı gezeceğim” diye çok heveslenmiştim. Nellie Bly adıyla bilinen Elizabeth Cochran da, okuyan herkes gibi, Jules Verne’in kitabından etkilenip kitabın ana kahramanı Phileas Fogg’un 80 günlük rekorundan daha kısa bir sürede dünyayı gezmeye karar verdi.

Kitaptaki rotayı takip ederek başlıyor yolculuğuna ve tam olarak 72 gün 6 saat 11 dakika 14 saniyede dünya turunu bitirdi. Böylece hem kendine koyduğu hedefi gerçekleştirmiş oldu hem de bu kadar kısa sürede dünya turu yapan ilk kadın gezgin oldu.

Amelia Earhart

Böyle bir listede Amelia Earhart’tan bahsetmemek olmaz diye düşünüyorum. 1928 yılında Atlantik Okyanusu’nu tek başına geçen ilk kadın pilot olma başarısına imza atarak kadınların göklerdeki temsilcilerinden biri oldu Amelia Earhart. Bu ilki sonrasında başka ilklerde takip etti. 1935’te Hawaii’den uçağıyla tek başına yola çıktı ve 17 saat 7 dakika sonra Kaliforniya’ya indi. Böylece Atlantik’in ardından Pasifik’i tek başına geçen ilk kadın pilot oldu.

1937 yılında ise, dünyayı uçakla turlayacak ilk kadın olma amacıyla yola çıktı. Ne yazık ki, bu yolculuktan geri dönemedi. Bu yolculukta ne olduğuyla ilgili çok fazla araştırma yapıldı ancak kesin bir sonuca ulaşılamadı. Bize de onu cesurluğu ve başarılarıyla anmak düştü.

Junko Tabei

Junko Tabei küçükken ailesi tarafından kırılgan ve zayıf bir kız olarak görülmesine inat olarak 10 yaşında dağ tırmanışlarına başladı. Ailesinin durumu böyle bir hobiyi desteklemediği için tırmanışlara ara verse de bu sevdasından vazgeçmedi. Kadınların evde çocuklarını yetiştirmesinin düşünüldüğü bir dönemde Everest’e tırmanmak isteyen bir grup kadın için sponsor bulmakla uğraştı.

Uzun süren çalışmalardan sonra Tabei önderliğindeki grup Everest’e tırmanmayı denedi ama kamp yaptıkları esnada düşen çığın altında kaldılar. Tabei’nin rehber köpeği onu karların altından çıkardı ve Tabei yoluna devam etti. Böylece Everest’e tırmanan ilk kadın oldu. Ayrıca Tabei dünyanın Yedi Zirvesi’ne tırmanan ilk kadın unvanını da aldı.

Ann Bancroft

Kuzey ve Güney Kutupları çok gizemli yerler bence. Sanki keşfedilecek çok fazla şey var gibi hissediyor insan gidip de görmeyince. Ann Bancroft da öyle hissetmiş olacak ki kendisi Kuzey Kutbu’na yürüyerek ve kızakla giden ilk kadın oldu. Başardığı ilkler say say bitmiyor diyeceksin şimdi okuyacaklarından sonra hazır ol. Ann Bancroft aynı zamanda Kuzey ve Güney Kutupları’na ulaşmak için buzulları geçen ilk kadın.

Grönland ve Antarktika’yı kayak yaparak geçen ilk kadın da olan Ann Bancroft’un çalışmaları kadınların istedikleri her yere gidebileceklerini ve ne isterse yapabileceklerini gösteriyor.

Cassie De Pecol

Dünya turuna çıkmayı hepimiz istiyoruz evet ama hiç dünyanın tüm ülkelerini gezmeyi düşündün mü peki? Dünyada kaç ülke var ki diye bir hesaplama yapıyor olabilirsin şu an. Sen hesaplayadur ben Cassie De Pecol’dan bahsedeyim. Cassie De Pecol 27 yaşında dünya üzerindeki 196 ülkeye seyahat etti ve tüm bu yolculuğu 18 ay 26 günde tamamladı.

Bu yolculuğu yaparak sadece dünyanın tüm ülkelerini görmüş olmadı tabii. Dünyadaki tüm ülkeleri en hızlı gezen insan ve dünyadaki tüm ülkeleri gezdiği belgelenen ilk kadın olarak iki tane de büyük rekora imza attı ve Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.

Hale Sargın

09.00-18.00 mesaisinden, gelecek kaygılarından, kariyer planlarından sıkılan Hale Sargın, çoğumuzun istediği ama yapamadığı şeyi yapıp 2012 yılında istifa etti ve Avrupa Gönüllülük Hizmeti ile İtalya’da 1 yıl boyunca yaşadı. Sonra da aklına Güney Amerika’yı koydu. Sırt çantasını kaptığı gibi Latin Amerika’ya yalnız başına gitti. Kendine bir de bisiklet edinip yola onunla devam etti.

Hale Sargın şu an Kolombiya’yı geziyor. Gezerken gönüllülük projelerine katılmayı da ihmal etmiyor. En önemlisi de projeleriyle kadınlara destek oluyor. Duvarı Delen Kadın Elleri Projesiyle yaratıcılıkları ve el emekleriyle üreten kadınların ürünlerinin satılmasına yardımcı oluyor. Kadınların etrafına örülen duvarların yıkılması için savaşan Hale’nin hikâyesinin hepimizi duvarlarımızı yıkmaya teşvik etmesi dileğiyle.

Ayşe Kurucu

Gezgin Ayşe Teyze desem belki daha anlamlı olur. Gezgin Ayşe Teyze’yle Ayder Yaylası’nda ayağı burkulunca otostop çektiği araçta unuttuğu fotoğraf makinesi sayesinde tanışmıştık. Aracın sahibi olan çift fotoğrafları görünce arabalarına binen teyzenin tek başına dünyayı gezdiğini gördü ve fotoğrafları sosyal medyada paylaştı. Ayşe Teyze’nin fotoğrafları hepimizin ilgisini çekti.

62 yaşındaki Gezgin Ayşe Teyze’mizin hikâyesi şöyle, onu evden dışarı çıkartmayan kıskanç eşinden ayrılınca yola çıktı. Kadın evde oturur algısına aldırış etmeden çocukluk hayalini gerçekleştirip seyyah oldu Ayşe Teyze. Hayatın tadının yeni yerler keşfederek, farklı deneyimler yaşayarak çıktığını söylüyor. Yıkamazmışız gibi görünen tabuları yıkabileceğimize dair umudumuzu yeşerten hikâyesiyle kadın isterse her şeyi yapabilir diye bağırıyor.

Cemre Nur Meleke

Türkiye’de Gezgin Kadınlar Platformu diye bir oluşumun olduğunu biliyor muydun? Bilmiyorsan da öğrenme vakti. “Türkiye’de Gezgin Kadınlar Var” mottosuyla yola çıkan platformun kurucusuysa Cemre Nur Meleke. Cemre 2014 yılında bir dergide editörlük yaparken kadın gezginlerle ilgili bir yazı yazdı. Yazısı çok okununca bunu paylaşabileceği kadın gezginlerin bulunduğu bir platform, bir sayfa aradı. Bulamayınca da neden olmasın diyerek Gezgin Kadınlar Platformu’nu kurdu.

Türkiye’de çok fazla gezgin kadın olduğunu ama bu kadınlar kendi reklamlarını yapmadıkları için tanınmadıklarını fark ediyor Cemre Nur Meleke. Platforma üye olan kadınların hepsinin gezgin ruhlu olduğunu söylüyor. “Bir kadın yola çıktığında dünya değişir” diyerek gezgin kadınlarla birlikte sınırları aşmaya devam ediyorlar.

Tüm bu kadınların hikâyeleri, özellikle cesaretleri hepimize örnek olmalı. Kendi potansiyelinin farkında olmadan, konfor alanını terk etmekten korkan, toplum içerisindeki negatif algıları benimseyip harekete geçemeyen herkesin ilham kaynağı olmalı bu kadınlar. Gezgin Kadınlar Platformu’nun felsefesini çok sevdiğim için tekrar altını çizmek istiyorum, “Bir kadın yola çıktığında dünya değişir.” Hadi o zaman yola çıkalım.