7 bölgeden yöresel ramazan lezzetleri

11 ayın sultanı Ramazan geldi. Oruç tutulan tüm evlerde “Akşama ne pişirsem?” telaşı başladı. Ben de bugün 30 gün boyunca her sabah kendine bu soruyu soracaklar için bir içerik hazırladım ve iftar masanda yer verebileceğin 7 farklı bölgelerden 7 yöresel lezzete yer verdim. Hazırsan az bilinen fakat bir denediğinde sürekli yapmaktan vazgeçemeyeceğin yemekleri sıralamaya başlıyorum.

Silor-Artvin- Karadeniz

Bu lezzetli yemeği anlatmaya başlamadan önce kimseyi kızdırmamak için belirtmek istediğim bir kısım var. Her ne kadar ben siloru Artvin ile eşleştirsem de bu yemek daha birçok şehirde farklı isimlerle yapılıyor. Artvin’deki silor, örneğin Elazığ’da sırın, Gümüşhane’de siron ve Bayburt’ta ziron ismiyle biliniyor. Gerekli açıklamayı yaptıktan sonra şimdi siloru anlatmaya geçebilirim. Bu yemeğin hazırlanması için elle açılan ve pişirilen yufkalar katlanıp 2 cm kalınlığında kesildikten sonra fırında kurutulur. Kurutulan yufkalar bir tabağa dizilir ve üzerine su dökülerek, suyun fazlası hemen süzülür ve silorların hafif yumuşak bir kıvama gelmesi beklenir. Yumuşayan ama çıtırlığını kaybetmemiş silorların üzerine sarımsaklı yoğurt dökülür. Neredeyse hazır olan yemeğin üzerine istenen baharatlarla kızdırılmış tereyağı-zeytinyağı karışımının dökülmesiyle silor hazır hale gelir.

Önemli not: “Ben etli yemek yemeden doymam” diyenlerdensen silorun üzerine kıymalı sos yapabilirsin ya da tavuklu silor tariflerine bakabilirsin.

Abdigör köfte- Ağrı- Doğu Anadolu

En sevdiği yemekler listesinde hem pilav hem de köfte olanların bayılacağı Abdigör köfte yemeği Ağrı’ya özgü bir lezzet. Bu yemekte kıyma yerine dövülmüş bonfileyle ceviz büyüklüğünde köfteler hazırlanıyor ve tuzlu suda haşlanıyor. Sudan alınan köfteler bir kenarda bekletilirken köftelerin pişirildiği bu tuzlu suda pilav yapılıyor. Pilav ve köfte birlikte servis edildiği için bu yemek doyurucu görüntüsüyle göz dolduruyor.

Yemeğe dair not: Abdigör köfte en popüler köfte çeşitlerinden ev usulü anne köftesinden bir hayli farklı bir içeriğe sahip. Bu köfte hazırlanırken bonfileden elde edilmiş kıyma yalnızca soğan, karabiber ve tuz ile yoğuruluyor. Yani bu köfte çeşidinde maydanoz, galeta unu, kimyon, yumurta gibi ek malzemeler yok. Bu sayede de abdigör köfte yerken etin tüm lezzetini hissetmek mümkün.

Tahinli piyaz- Antalya- Akdeniz

Kabul edelim, iftar sofralarında ana yemekler kadar mezeler ve salatalar da önem arz ediyor. Akdeniz Bölgesi dendiğinde akla gelen öncelikli salatalardan tahinli piyaz da iftar sofran için eşsiz bir seçenek olabilir. Besleyici içeriği, bol protein içermesi ve sağlıklı yağlar açısından zengin bir salata olması tahinli piyazın öne çıkan özelliklerinden yalnızca birkaçı.

Bu lezzetli salatanın ana malzemeleri aslında bizim köfte yanında tükettiğimiz piyazla aynı. Tahinli piyazı farklı kılan tahin, sirke, sarımsak, zeytinyağı ve ezilmiş kuru fasulye ile hazırlanan tarator sosu. Bu sosa kimyon, karabiber ve tuz eklenerek Antalya’ya özgü bu yemeği adeta bir lezzet bombasına dönüştüren sos hazır hale geliyor. Tarator sosla birleşen fasulye, soğan, domates ve maydanoz ise hem doyurucu hem de görsel açıdan tatmin edici bir yemek olarak karşımıza çıkıyor.

Özellikle masanı farklı salatalarla donatmayı seven biriysen bu salatayı Ramazan ayının sonuna kadar çok kez yapacağına eminim. Tahinli piyazın müptelası olursan ve salatayı yerinde tatmak istersen bayram için bir tatil planlayabilir, Antalya otelleri arasından sana uygun bir tanesini seçebilirsin.

Mihr çorbası- Siirt- Güneydoğu Anadolu

Oruç süresince canı dumanı üzerinde bir kase çorba çekenler için yazımın sıradaki bölümünde Siirt’ten hem doyurucu hem de lezzetiyle damak çatlatan bir çorba önerisiyle geldim. İçinde nohut ile buğday bulunan ve yoğurtlu terbiye ile bağlanan mihr çorbası, sıvıyağda yakılmış nane-pul biber ile çok lezzetli bir çorbaya dönüşüyor.

Yapımı çok kolay bu çorbayı özellikle yaz mevsiminde bol bol ayran aşı çorbası içen kişilerin sevebileceğini düşünüyorum. Çünkü iki çorbada kullanılan malzemeler neredeyse aynı.

Lezzet püf noktası: Eğer daha önce de bahsettiğim gibi etli yemeklerle aran çok iyiyse mihr çorbasına minik köfteler de ekleyebilirsin.

Isırgan otu böreği- Aydın- Ege

Ülkemizde iftar sofraları o kadar göz alıcıdır ki bu masalarda yalnızca çorba, ana yemek, salata ve zeytinyağlılar olmaz.  Hamur işleri de iftar sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alır. Az bilinen yöresel lezzetler listemdeki hamur işi tarifi Ege Bölgesi’nden geliyor. Isırgan otu böreği her ne kadar Aydın ve Manisa’da sıklıkla yapılan bir tarif olsa da aslında tüm Ege Bölgesi ile bütünleşmiş bir lezzet olduğunu söylemem mümkün. Çoğu kişi tarafından ot ve soğan içerikli bir börek olduğu için ıspanaklı böreğe benzetilse de son derece farklı bir lezzeti olan bu börek, çıtır çıtır ve son derece sağlıklı. Özellikle sağlıklı içeriği sayesinde gün boyu aç kalınan Ramazan ayında mideyi çok yormayacak bir hamur işi oluşu ısırgan otu böreğini iftarlar için ideal kılıyor.

Yemeğin tarifi de çok basit ısırgan, lor peyniri ve soğan baharatlarla kavruluyor. Hazır yufkaların içerisine eklenerek istenilen şekilde sarılıyor. Sonrasında pişirilerek sağlık ve lezzet dolu börek çeşidi hazır hale geliyor.

Lezzet püf noktası: Eğer ilk kez ısırgan otlu börek yapacaksan ve tadını sevmeyeceğin noktasında endişelerin varsa börek içine ıspanak da ekleyebilirsin.

Aside tatlısı- Kayseri- İç Anadolu

Ramazan aylarında yapılan en büyük hataların başında iftarda ağır yemekler yedikten sonra rafine şeker ile hazırlanmış şerbetli tatlıların tüketilmesi gelir. Üst üste ağır yemek ve tatlılar yenmesi midenin rahatsız olmasına neden olur. Hatta ertesi gün oruç tutmayı bile engelleyebilir. Böyle bir durumda kalmamak için doğal şekerlerle hazırlanan tatlıların tüketilmesi çok daha iyi olacaktır. Ramazan’a özel yöresel lezzetler içeriğimdeki doğal şekerli tatlı önerim İç Anadolu Bölgesi’nden, Kayseri’den geliyor. Yalnızca 4 malzeme ile hazırlanan aside tatlısı, şekerini üzüm pekmezinden aldığı için masum tatlılar kategorisinde. Ramazan ayında Kayseri’nin bu lezzetini keyifle tüketebilirsin. Üzüm pekmezi dışında bu tatlıda su, tereyağı ve un bulunuyor. Rengi ve dokusu sayesinde pudingi andıran aside tatlısını cevizle süsleyip hem daha besleyici hem de daha şık hale getirebilirsin.

Şıra-Bursa- Marmara

7.bölge ile listemizin sonuna gelirken bu listede çorba, ana yemek, hamur işi, salata ve tatlı çeşitlerine değindik. Geriye yalnızca içecek önerisi yapmak kaldı. Az bilinen yöresel lezzetler listemin içecek önerisi Marmara Bölgesi’nden, Bursa’dan geliyor. Şehrin bereketli topraklarında yetişen kara üzümlerin kurutulup sıkılmasıyla yapılan şıra hem doğal şeker içeriği hem de lezzetli tadı sayesinde Ramazan sofranda yer alması gereken yöresel bir tat. Robottan geçirilen üzümlerin üzerine su eklenip süzülmesiyle hazır hale gelen şırayı yerinde tatmak istersen tek ihtiyacın bir Bursa otobüs bileti.