E-pasaport, geleneksel pasaportların aksine içinde bir çip barındıran ve biyometrik verileri saklayan yeni nesil bir seyahat belgesi. Bu çip içerisinde ise pasaport sahibinin yüz fotoğrafı, parmak izi ve diğer biyometrik verileri şifrelenmiş bir şekilde saklanıyor. Pasaport kontrol noktalarında bu bilgiler, özel okuyucular aracılığıyla hızlı ve güvenli bir şekilde okunarak kişinin kimliği doğrulanıyor.
Not: Yazımızdaki bilgileri T.C. Dışişleri Bakanlığı, konsolosluk ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü kaynaklarından derledik.
Türkiye, e-pasaport uygulamasına geçiş yapan ilk ülkelerden biri. 2011 yılından itibaren Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde çipli pasaportlar, ülkemizde kullanılmaya başlandı. Ağustos 2022 tarihinden itibaren ise Türkiye'nin kendi üreteceği yeni nesil çipli pasaportlara yani e-pasaportlara geçiş yapıldı. Bu sayede Türkiye, pasaport üretiminde dışa bağımlılığını azalttı ve daha güvenli bir sistem oluşturdu.
Güvenlik: E-pasaportlar, geleneksel pasaportlara göre çok daha güvenli. Çip üzerindeki bilgiler, özel şifreleme yöntemleriyle korunuyor ve kolayca zarar görmüyor. Bu sayede sahtecilik ve kimlik hırsızlığı gibi durumlar önleniyor.
Hızlı pasaport kontrolü: Havalimanlarındaki pasaport kontrol işlemleri, e-pasaportlar sayesinde oldukça hızlanıyor. Böylece yolcular, daha kısa sürede pasaport kontrolünden geçerek uçuşlarına yetişebiliyorlar.
Uluslararası kabul: E-pasaportlar, dünya genelinde birçok ülke tarafından kabul ediliyor. Bu sayede Türk vatandaşları, yurt dışı seyahatlerinde kolaylık yaşıyorlar.
Teknolojik gelişmelere uyum: E-pasaportlar, teknolojinin gelişmesiyle birlikte daha da gelişebilir ve yeni özellikler eklenebilir. Bu sayede gelecekte seyahatler daha da kolay ve güvenli hale gelecek.
Ek özellikler: Bazı e-pasaportlarda seyahat geçmişi gibi ek bilgiler de saklanabiliyor.
E-pasaportlar, geleneksel pasaportlara göre birçok avantaj sunan ve günümüz seyahatlerinde sıklıkla tercih edilen belgeler.
Çip teknolojisi
Biyometrik veriler: E-pasaportun iç kısmında bulunan bir çipte pasaport sahibinin yüz fotoğrafı ve parmak izi gibi biyometrik verileri, şifrelenmiş olarak saklanıyor. Bu sayede kimlik doğrulama işlemleri daha hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştiriliyor.
Güvenlik: Çip teknolojisi, pasaport sahteciliğini önlemek için gelişmiş güvenlik önlemleri içeriyor. Verilerin şifrelenmesi ve çipin özel yapısı sayesinde, pasaport kopyalanması veya değiştirilmesi oldukça zorlaşıyor.
Makine okunabilir bölüm (MRZ)
Standartlaştırılmış bilgiler: E-pasaportun ön yüzünde bulunan MRZ bölümünde pasaport numarası, ad, soyad, doğum tarihi gibi bilgiler standart bir formatta yer alıyor.
Otomatik okuma: Sınır kapılarındaki otomatik pasaport kontrol sistemleri, MRZ bölümünü okuyarak pasaport bilgilerini hızlıca alıyor ve doğrulama işlemini gerçekleştiriyor.
Güvenlik özellikleri
Lazer teknolojisi: E-pasaportta kullanılan özel lazer teknolojisi, sahteciliği önlemek için önemli bir güvenlik önlemi.
Su işareti: Pasaport kağıtlarında kullanılan su işaretleri de orijinalliği teyit etmek için kullanılıyor.
Mikro yazılar: Sadece büyüteçle görülebilen mikro yazılar, pasaportun güvenliğini artırıyor.
Özel mürekkepler: Farklı ışıkta farklı renkler veren özel mürekkepler de pasaportun orijinalliğini belirlemede kullanılıyor.
Uluslararası kabul
ICAO standartlarına uygun: E-pasaportlar, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından belirlenen standartlara uygun olarak üretiliyor. Bu sayede e-pasaportlar, dünya genelinde birçok ülke tarafından kabul ediliyor.
Ek özellikler
Seyahat tarihçesi: Bazı e-pasaportlarda seyahat geçmişi gibi ek bilgiler de saklanabiliyor.
Temassız işlemler: Bazı ülkelerde e-pasaportların temassız olarak okunabildiği özel kapılar bulunuyor.
E-pasaport almak için nüfus müdürlüğüne başvurman gerekiyor. Başvuru sırasında biyometrik verilerin (parmak izi, yüz fotoğrafı) alınıyor ve pasaportun hazırlanıyor. E-pasaport almak, günümüzde oldukça kolaylaşan bir işlem haline geldi. İşte e-pasaport başvurusu için izlemen gereken adımlar:
Randevu alınması
Online randevu: En yaygın yöntem, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün resmi internet sitesi üzerinden randevu almak. Bu sayede, sana uygun tarih ve saatte başvuru yapabilirsin.
Telefonla randevu: Bazı nüfus müdürlükleri, telefonla da randevu alınmasına imkan tanıyor. Alo 199 numaralı hattı arayarak randevu oluşturabilirsin.
Gerekli belgeleri hazırlama
Nüfus cüzdanı: Özgün nüfus cüzdanın ve bir fotokopisi.
Biyometrik fotoğraf: Son 6 ay içinde çekilmiş, beyaz fonlu, vesikalık ölçülerinde bir fotoğraf.
Eski pasaport (varsa): Eğer daha önce pasaportun varsa, onu da yanında bulundurman gerekiyor.
Askerlik durum belgesi: Erkek vatandaşlar için gerekli belgelerden.
Vekâletname (varsa): Başka biri adına başvuru yapacaksa, noter tasdikli vekaletnameye ihtiyacın olacak.
Nüfus müdürlüğüne başvuru
Randevu almış olduğun nüfus müdürlüğüne, belirtilen saatte gitmelisin. Biyometrik veriler için nüfus müdürlüğünde parmak izi ve yüz fotoğrafın alınacak. Sana verilen başvuru formunu da eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurmalısın. Ayrıca pasaport harcını, belirtilen yöntemlerle ödemeyi de unutma.
E-pasaport teslim alımı
SMS bildirimi: E-pasaportun hazır olduğunda sana SMS ile bildirim yapılacak.
Nüfus müdürlüğünden teslim: Belirtilen süre içinde nüfus müdürlüğüne giderek pasaportunu teslim alabilirsin.
Ek bilgiler:
E-pasaport süresi, genellikle 10 yıllık olarak düzenleniyor.
Acil durumlarda daha kısa sürede e-pasaport da alabilirsin.
18 yaşından küçükler için ayrı başvuru işlemleri yapılması gerekiyor.
Pasaportun kaybolursa veya çalınırsa, en yakın polis merkezine başvurman ve ardından nüfus müdürlüğüne giderek yeni bir pasaport başvurusu yapman gerekiyor.
İnternet üzerinden alınıyor: E-pasaport, internet üzerinden değil, nüfus müdürlüklerinden alınıyor.
E-pasaport zorunlu değil: Henüz tüm ülkelerde e-pasaport zorunlu değil, ancak gidilecek ülkenin vize şartlarına göre e-pasaport istenebiliyor.
Çipte tüm kişisel bilgiler bulunuyor: Çipte sadece biyometrik veriler ve pasaportla ilgili temel bilgiler bulunuyor. Diğer kişisel bilgiler ise çipte saklanmıyor.
E-pasaport ile birlikte geçici pasaport ile ilgili merak ettiklerini linkteki yazımızdan bulabilirsin.