Rusya’daki Sibirya Bölgesi’nin başkenti ve en kalabalık şehri olan Novosibirsk, ülkenin Moskova ve St. Petersburg’dan sonra üçüncü büyük kentidir. Sibirya’nın güneybatısında yer alır ve aynı zamanda Novosibirsk Oblastı’nın da idari merkezidir. Ob Nehri kıyılarındaki kent, Kazakistan ve Çin sınırına yakın bir konumdadır. Novosibirsk, Sibirya’da kurulan ilk şehirdir. Kuruluşu 1893 yılında Ob Nehri yakınlarındaki Trans-Sibirya Demiryolu Hattı’nın inşaatına dayanmaktadır. İlk adı St. Nikolas ve Çar II. Nikolay onuruna ‘Novonikolayevsky’ olan kent, 1925 yılında günümüzdeki ismini almıştır. ‘Novosibirsk’, Rusça’da ‘Yeni Sibirya’ anlamını taşımaktadır.
Novosibirsk, konumu itibarıyla bölgenin aktif bir ulaşım ve ticaret merkezidir. Madencilik ve otomotiv endüstrisi bakımından ülkenin en önemli şehirlerinden birisidir. Rusya’nın en büyük, dünyanın ikinci büyük opera binası Novosibirsk’tedir. Yine ülkenin en büyük hayvanat bahçesine de ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca barındırdığı ‘Akademi Şehri -Akademgorodok’ nedeniyle Rusya’nın ‘bilim kenti’ olarak adlandırılmaktadır. Akademi Şehri’ndeki Güneş Müzesi, oldukça ilgi çekici bir mekandır; çünkü burada, dünyanın heryerinden güneş geleneğini yansıtan eserler sergilenmektedir. Devlet Akademi Tiyatro ve Balesi (Opera Binası), Akademgorodok, Novosibirsk Hayvanat Bahçesi, Lenin Meydanı, Novosibirsk Garı, Krasny Bulvarı, Alexander Nevsky Katedrali ve St. Nikolas (Noel Baba) Kilisesi kentin başlıca tursitik gezi noktalarıdır.
Sibirya soğuk ikliminin hüküm sürdüğü Novosibirsk’te, kış ayları ortalama sıcaklığı -20 C; yaz ayları ortalama sıcaklığı ise 20 C’dir. Kentte bulunan Tolmachevo Havaalanı şehir merkezine 16 km. uzaklıktadır.
