Hong Kong'da, iş seyahatindesiniz. Her şey mükemmel gidiyor. Proje sizde. Afili bir hareketle kartvizitinizi çıkarıp masadan kaydırarak adamlara uzattınız. O da ne! Herkes birbirine bakmaya, homurdanmaya başladı. Siz, ne oldu ki diyerek şaşkın şaşkın bakarken işadamları masadan sinirli bir halde birer ikişer kalkıyor. Ne mi oldu; Çinlilerin iki elleriyle tutup başlarını eğerek uzattıkları kartviziti onlara göre oldukça laubali bir biçimde verdiniz. Yani saygısızlık yaptınız. Gerek iş gerekse tatil amaçlı seyahatlerinizde gittiğiniz ülkenin örf, adet ve günlük yaşam alışkanlıklarına internetten şöyle bir göz atmak işte böyle bir duruma düşmenizi engelleyebilir. Kıtadan kıtaya, ülkeden ülkeye hatta yöreden yöreye değişen bu görünmez kırmızı çizgileri bilmeden sınırları aşmayın deriz. Bizden söylemesi!
Eğer kız arkadaşınıza çiçek verecekseniz ve o bir Rus kızıysa aman çiçeğin adedine dikkat edin. Bu soğuk coğrafyada mutlu günlerde tek sayılarda çiçek veriliyor. Çift sayılar ise yalnızca cenazelerde kullanılıyor. Bu kural Ukrayna'da da geçerli.
Para hakkında konuşmayın ve soru sormayın. Aslında bu davranış pek çok ülkede genel nezaket kuralları arasında yer alıyor ancak Fransızlar buna ayrı bir özen gösteriyorlar. Ayrıca yüksek sesle konuşmak da görgüsüzlük kabul ediliyor.
Bu ülkede İstanbul'un verdiği alışkanlıkla kornaya asılırsanız yandınız demektir; korna çalmak büyük terbiyesizlik çünkü. Yeni Zelanda'da korna yalnızca birini aşağılamak için veya küfür niyetine kullanılıyor.
Toplu taşıma araçlarında yiyip içmeye kalkmayın. Singapurluların en tahammül edemedikleri şeylerden biri bu. Ayrıca Singapur da dahil bazı Güneydoğu Asya ülkelerinde çocukların başını okşamayın. Daha doğrusu kimsenin başına dokunmayın veya başının üstünden bir şey geçirmeyin. Budizm'de ruhun başta oturduğuna, dolayısıyla başın kutsal olduğuna ve dokunulmazlığına inanılıyor.
Pek çok Müslüman ülkede olduğu gibi Hindistan'da da karşı cinse dokunmak ayıp sayılıyor. Otobüs, müze gibi toplum içinde olduğunuz yerlerde tepki almak istemiyorsanız buna büyük özen gösterin.
Japonya'da bahşiş tam bir tabu. Bahşiş bırakmak ayıp kabul ediliyor. Ne garsona ne taksi şoförüne böyle bir şey teklif etmeyin. Israr ederseniz onları utandırmış olursunuz. Japonya'da kimsenin sizden böyle bir beklentisi olmadığını unutmayın. Otelde görevlilere bahşiş bırakmak istiyorsanız parayı direkt vermeyin mutlaka zarfa koyun.
Meksikalılar bir alem. Sınırları içinde kötü şaka diye bir şey yok. Şaka yaptıklarında, kötü de olsa gülmezseniz çok güceniyorlar. Şaka yapmayı çok seven yerel halkı bozmayıp hepsine, soğuk esprilerine alıştığınız kanka muamelesi yapın. Yani gülmeseniz bile tebessüm edin.
İnsanların dini inançlarıyla ilgili konuşmak, özellikle de kiliseye gidip gitmediklerini sormak ayıp sayılıyor. Bırakın her şey tanrıyla kul arasında kalsın.
Japonya'nın aksine Amerika'da bahşiş vermek neredeyse yazılı bir kural. Üstelik de oranlar diğer dünya ülkelerine göre oldukça yüksek. Avrupa'da %10 olan bahşiş oranı, Amerika'da %15-20 civarında. Yalnızca garsona, komiye, bellboy'a değil; kuaföre, taksi şoförüne kısacası hizmet sektöründe çalışan herkese bahşiş bırakmalısınız.
Tıpkı Fransa'da olduğu gibi İngiltere'de de para hakkında konuşmak, insanlara ne kadar kazandığını sormak büyük ayıp. Bir de İngilizlere çok yaklaşmayın, tedirgin oluyorlar. Dünyada "medeniyet mesafesi" en yüksek olan ülke İngiltere; üç metreden daha fazla yaklaşırsanız kişisel alanlarına girmiş oluyorsunuz. Metro, meydan, müze gibi toplu alanlarda bunu mutlaka aklınızda bulundurun.
Eğer bir Alman'ın doğumgününü kutlayacaksanız doğru gün olduğundan emin olun çünkü öyle değilse bir çuval inciri berbat ettiniz demektir. Almanlar doğumgünlerinin önce veya sonra kutlanmasını ayıp kabul ediyor, uğursuzluk getirdiğine inanıyorlar.
Biz kahvaltıdan veya yemekten sonra kahve içmeye bayılırız. Hatta öyle ki sabahki öğüne "kahve altı" demişiz. Ama İtalyanlar hiç de bizim gibi değil. İtalya'da yemekten sonra şöyle köpüklü bir cappuccino ısmarlarsanız, yan masaların sorgulayıcı bakışlarına maruz kalabilirsiniz. Görgüsüzlük kabul ediliyor çünkü.
Kartvizit ritüeline ek olarak birine hediye alacağınız zaman bunun saat ya da şemsiye olmamasına özen gösterin. Çin geleneklerine göre bu hediyeleri vermek ayıp kabul ediliyor.