Yüzlerce kaynağa tek tıkla ulaşabileceğin dijital kütüphaneler

Kütüphanelerin kendine has bir atmosferi var. Bir kütüphaneye gidip araştırma yaptığımız konuda okumak istediğimiz kitabı eline alıp okumanın hissiyatı bambaşka. Ancak evde kalıp sosyal mesafemize dikkat etmemiz gereken bu dönemde bu hissiyattan da uzak kalıyoruz. Tabii artık basılan kitaplar dijital ortamlarda da arşivlendiği için evde oturduğumuz yerden de araştırmalarımıza ve okumalarımıza devam edebiliriz. Dijital kütüphaneler sayesinde sadece birkaç tıkla farklı konularda yüzlerce kaynağa erişip kendimizi geliştirebiliriz.

Dünya Dijital Kütüphanesi (World Digital Library)

Dünya Dijital Kütüphanesi; UNESCO, ABD Kongre Kütüphanesi ve Cornell Üniversitesi öncülüğünde 193 ülke hakkında yaklaşık 19.150 tane belgeyi bir arada sunuyor. Milattan Önce 8000’den 2000’li yıllara kadar dünya kültürleri hakkında bilgi bulabileceğin bu dijital kütüphane, birçok araştırmaya ışık tutan bir oluşum. Bu kütüphanenin en önemli özelliği sadece İngilizce değil, farklı dillerde de kaynaklara da ulaşım imkânı veriyor. Hatta unutulmuş diller ve kültüre de ışık tutuyor. Merak ettiğin kültürler hakkında bilgi edinmek için hemen buraya tıkla ve okumaya başla o zaman.

Project Gutenberg

1971 yılında kültürel eserleri dijital ortamda arşivlemeyi amaçlayarak kurulan Project Gutenberg, dünyanın en eski dijital kütüphanesi unvanını taşıyor. E-kitap konseptinin mucidi olan Michael S. Hart tarafından hayata geçirilen bu dijital kütüphane, şu an bünyesinde yaklaşık 60.000 adet e-kitap bulunduruyor. Dünya klasiği olarak görülen birçok eseri, Project Gutenberg sayesinde HTML ve PDF gibi farklı formatlarda indirebilirsin. Telif hakları konusunda da için rahat olsun. Bu dijital kütüphanedeki tüm kitaplar, telif haklarının yasal süresi dolduktan sonra ekleniyor. Tabii kitapların çoğu İngilizce. Ben de İngilizcemi geliştirmek istiyorum diyorsan buraya tıklayıp başla bakalım.

HathiTrust

2008 yılında kurulan HathiTrust, dünyadaki birçok üniversite tarafından katılım sağlanan dijital bir üniversite kütüphanesi. Amerika, Kanada ve Avrupa’dan farklı üniversitelerin koleksiyonlarını paylaşarak oluşturdukları bu kütüphane, Google ve Microsoft tarafından da destek görüyor. Tamamen ücretsiz erişilen bu kütüphane, telif hakları konusunda da yasalara uygun. Tüm kitaplar telifsiz ya da telif haklarına sahip yayıncıların izni alınarak sunuluyorlar. Türk tarihi ile ilgili birçok kaynak da olan HathiTrust üzerinden araştırma yapmaya başlamak için tıkla.

Open Library

Yayınlanmış her kitap için bir internet sayfası oluşturma amacıyla kurulan Open Library, kar amacı gütmeyen bir kuruluş. Open Library sayesinde günümüzde basımı olmayan kitaplar dahil yaklaşık 20 milyon adet kitaba erişebilirsin. Diğer dijital kütüphaneler gibi Open Library de telif süreleri dolmuş kitapları sunuyor. Ayrıca bu dijital kütüphane, kitabını yayınlamak isteyen kişilere de olanak sağlıyor. Zorlu ve uzun yayıncılık süreciyle uğraşmadan Open Library ile kitabını tüm dünyaya duyurabilirsin. Hemen incelemek için tıkla.

SALT Online

Türkiye’nin bağımsız kültür-sanat kurumlarından biri olan SALT, arşivindeki belgelere online olarak ulaşmaya imkân sağlıyor. 19. yüzyılın sonlarından günümüze kadar bir dönemi aydınlatan kaynakları olan SALT sayesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarının ve Türkiye Cumhuriyeti’nin 1990’lı yıllarının toplum ve coğrafya dönüşümü hakkında bilgi edinebilirsin. Ayrıca 1950 yılında sonra Türkiye’nin sanat tarihini ve 20. yüzyılda ülkemizde mimarlık ve tasarımın nasıl geliştiğini inceleyebilirsin. Hemen buraya tıkla ve araştırma yapmaya başla.

İBB Atatürk Kitaplığı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Kütüphane Müzeler Müdürlüğü’ne bağlı olan Atatürk Kitaplığı, Cumhuriyet döneminde açılan ilk kütüphaneler arasında yer alıyor. Barındırdığı eserleri dijital ortama taşıyarak Türkiye’de dijital kütüphaneciliğin en iyi örneklerinden biri olarak ücretsiz hizmet veriyor. İBB Atatürk Kitaplığı, e-kitaplar ve görsel belgeler yönünden zengin bir koleksiyona sahip. Nadir bulunan eserler arıyorsan mutlaka bulabileceğin bu dijital kütüphanede, geçmiş dönemlere ait kartpostallar ve haritalar bile bulabilirsin. Buraya tıklayıp üye olarak hemen bu kütüphaneyi keşfetmeye başlayabilirsin.

Europana Collections

Avrupa kıtasının tarihi ve kültürel değerlerinin nesilden nesile aktarılmasını amaçlayan Europana Collections, 370 farklı kütüphanenin katılımlarıyla oluşturulmuş. Hatta Milli Kütüphane de bu dijital kütüphanenin oluşumuna katkıda bulunmuş. Böyle farklı kütüphanelerin katılımları sayesinde de Europana Collections, 37 farklı dilde yazılı metinler, e-kitaplar, video ve ses kayıtları içeren çok zengin bir koleksiyona sahip olmuş. Ayrıca bu dijital kütüphanede Avrupa’da bulunan müzelerin arşivleri ve 3D görselleri de var. Yani Europana Collections üzerinden Mona Lisa ve İnci Küpeli Kız gibi ikonik tabloları inceleyebilirsin. Mozart’ın müziklerini de dinleyebilirsin. Hadi ne duruyorsun hemen tıkla ve keşfetmeye başla.

ABD Kongre Kütüphanesi Dijital Arşivi

American Memory adlı projeyle 1994 yılında kurulan ABD Kongre Kütüphanesi Dijital Arşivi, Amerika tarihi başta olmak üzere birçok farklı ulusun tarihine ışık tutan zengin bir koleksiyona sahip. Bu koleksiyonla dijital kütüphaneler arasında en fazla içeriğe sahip olanlardan biri. Bu arşivde Türk tarihiyle ilgili çok fazla sayıda yazılı metin ve fotoğraf bulunuyor. 2. Abdülhamit’in yaklaşık 1800 fotoğraftan oluşan koleksiyonunu da bu arşivden inceleyebilirsin.