Topraktan ev almak doğru bir karar mı?

Bu soruyu bundan yaklaşık 8-10 yıl önce sorsaydım size ‘Evet’ deme ihtimalim güçlüydü. Çünkü o dönemde inşaat şirketleri topraktan ya da maketten satışlarda çok ciddi indirimler yapıyorlardı. Yani pek çok firma, hatta mahalle arası müteahhit bile, topraktan evi bitmiş halinin yarı parasına satıyordu. Günümüzde ise fiyatlar inşaat başladıktan sonra %100 artmıyor. Eğer ciddi bir indirim yoksa bu riske girmeye gerek var mı?

Emsal değerlerini inceleyin

Topraktan ya da maketten satın alacağınız ev emsal değerlerinin aynı bölgedeki başka evlere göre çok altındaysa akıllı bir tercih olabilir ancak değilse iyi düşünmeniz lazım. Bu satın almalarda her zaman risk olabileceğini unutmayın. Böyle bir karar vermeden önce size ilk tavsiyem projeye yakın bölgedeki fiyatları araştırın. Eğer satın almak istediğiniz evin fiyatı, şu an bitmiş oturum olan bir eve göre çok farklı değilse riske girmenin anlamı var mı? Bitmiş bir eve hemen girip oturabilir ya da yatırım için kiraya verebilirsiniz. Proje ya da ev bitene kadar geçen yaklaşık 3 seninin sonunda hem kira geliriniz olur hem de eğer kirada oturuyorsanız boşunu boşuna kira ödememiş olursunuz.

Evin fiyat artışının dövize oranı

Evin şu anki fiyatını dolar ya da euro’ya çevirin. Genelde ev fiyatları dolar üzerinden hesaplanır. Diyelim ki proje bittikten sonra 3 yıl sonra evin fiyatı artacak ama dolar da aynı oranda artmışsa kazançlı bir yatırım yapmış olmazsınız. Aksine 3 yıl kira gelirinden muaf olur bir de risk almış olursunuz. Ancak firmanın peşinatı az istemesi uygun faiz oranlarıyla kredi veriyor olması ve ara ödemeler sizin daha çok işinize yarayacaksa bu fırsatı değerlendirebilirsiniz.

Ya zamanında bitmezse

Topraktan satın almanın bir başka dezavantajı ise evin bitmemiş olması ya da zamanında bitirilememiş olması. Bazen projede ya da inşatta aksi durumlarla karşılaşabiliniliyor bu durumda eve taşınmanız zaman alıyor. İnşaat firmaları sözleşmelerinde bu konuyu genelde kendi lehlerine yaptıkları için resmi olarak fazla bir şey talep etme hakkınız olmuyor. Örneğin evin tamamıyla bitiş süresi 1 yıl uzarsa artı bir yıl daha kira ödemek zorunda kalmış oluyorsunuz. Burada sözleşmeye ek bir madde koyup örneğin verilen süreden sonra inşaatın bitmesi halinde kira yardımı ya da aylık gecikme bedeli istediğinize dair bir yaptırımda bulunabilirsiniz. Projenin yarım kalması ise sıkıntılı bir süreç böyle bir durumla karşılaşmanızı istemem. Güvenilir bir müteahhit ya da inşaat firmasını tercih etmenizde yarar var.

Projeden farklı çıkabilir

Topraktan satın almanın bir diğer dezavantajı ise evi görmediğiniz için projede olabilen değişiklikler sizi etkileyebilir. Örneğin size satılırken evin arkasındaki yerin park bahçe olacağı söylenir siz tam evimin park manzarası var derseniz oraya bir kamu binası yapılabilir. Ya da daire planlarında sıkıntı oluşabilir. Brüt ve net metrekare karmaşası da topraktan bina satın alanların en çok karşılaştığı sıkıntı. Örneğin planın aksine odaya küçük cam konması ya da kapı dolap renklerini beğenmemek gibi sizin hoşlanmayacağınız davranışlarla da karşılaşabilirsiniz. Yakın çevremde topraktan ev satın alıp sonrasında evin bitmemesi firmanın kaçması, projenin değişmesi gibi sorunlar yaşayanlar oldu. Bu yüzden topraktan ev satın alırken dikkatli olup projeyi ve firmayı iyi incelemenizde fayda var.