Geçmişte büyük medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan Eskişehir’de günümüze ulaşmış birçok tarihi ve kültürel değer yer alıyor. Eskişehir’e 90 kilometre uzaklıkta yer alan Sivrihisar ise bu önemli değerlerden biri. Arnavut taş sokakları, geleneksel Türk evleri, nefis yöresel yemekleri ve yöresel kıyafetleri ile mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerden biri. Eşsiz tarihi mekanların ve mimari eserlerin bulunduğu bölgede Türkiye’nin ilk açık hava müzesi Metin Yurdanur Açık Hava Heykel Müzesi, Alemşah Türbesi, Sivrihisar Saat Kulesi, Tarihi Ermeni Kilisesi Surp Yerortutyun yer alıyor. Anadolu’nun Orta Çağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri kategorisinde yer alan Sivrihisar Ulu Camii ise, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor. Sivrihisar, antik yapıları ve doğal güzelliklerinin yanı sıra Nasreddin Hoca, Yunus Emre, Aziz Mahmud Hüdayi ve Hızır Bey gibi Türk medeniyetine ve kültürüne önemli katkıları olan bu isimlerin de doğum yeri.
Frig kralı “Eşek Kulaklı Midas’tan Bereket Tanrıçası Kibele’ye kadar birçok efsanenin yurdu olduğuna inanılan Sivrihisar Ankara-Eskişehir ve İzmir’in kesişim noktasında yer alıyor. Sivrihisar’da görmen gereken başlıca yerlere geçmeden önce Sivrihisar’ı gezmeye gideceklerin merak ettiği birkaç soruyu senin için yanıtladık.
Sivrihisar’a ne kadar zaman ayırmalı?
Bölgeyi tam anlamıyla keşfetmek, tarihi yerleri ziyaret etmek ve keyifli vakit geçirmek için 2 gün ayırmak yeterli olacak.
İstanbul-Sivrihisar kaç saat sürüyor?
Özel aracınızla İstanbul’dan yaklaşık 4,5 saat gibi bir sürede Sivrihisar’da olabilirsin. Eğer Ankara gibi daha yakın bir bölgeden buraya gelmeyi düşünüyorsan 1,5 saatte Sivrihisar’a gidebilirsin..
Sivrihisar’da ne yenir?
Tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Sivrihisar, lezzetleriyle de zengin bir mutfak kültürüne sahip. Bölgenin yöresel lezzetlerinden bamya çorbası, yaprak sarma, güveç, un helvasının tadına bakmadan dönmemeni öneririz.
Sivrihisar’da mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında kentin sembollerinden olan Sivrihisar Kayaklıkları’nın hemen yanı başında bulunan Türkiye’deki ilk açık hava müzesi Metin Yurdanur Açık Hava Heykel Müzesi yer alıyor. Tarihi Surp Yerortutyan Kilisesi’nin bahçesinde yer alan bu açık hava müzesi misafirlerine eşsiz bir manzaranın bir parçası olma imkanı tanıyor. Yaz aylarında sararan başakların heykellerle olan muazzam uyumuna Tarihi Sivrihisar Saat Kulesi de eşlik ediyor. Bozkırda sıcak havanın hafif esintileriyle başakların ahengini yakından izleyebilir, heykellerin bu eşsiz uyuma nasıl eşlik ettiğini deneyimleyebilirsin.
100 eserin sergilendiği açık hava müzesinde yetenekli heykeltraş Metin Yurdanur; Mustafa Kemal Atatürk, Kazım Karabekir, Nasreddin Hoca, Karacaoğlan, Dadaloğlu, Yunus Emre, Yaşar Kemal, Abidin Dino, Alaaddin Keykubat, Nene Hatun, Bektaşi Dervişi Gülbaba, Kırkpınar Ağası Hüseyin Şahin, Türk Halk Müziği sanatçısı ve derleyicisi Muzaffer Sarısözen, ağ çeken balıkçılar, madenciler ve balerin heykellerinden oluşan birçok eser mevcut.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Her gün 24 saat açık
1899 yılında dönemin Kaymakamı Mahmut ve Belediye Reisi Hacı Mehmet Efendi tarafından yaptırılan Sivrihisar Saat Kulesi, Sivrihisar’ın en tepesinden şehri selamlıyor. Muhteşem manzarasıyla misafirlerine bir seyir zevki sunuyor. Sivri kayalıkların üzerinde 12 metre yükseklikte konumlandırılan saat kulesi, buçuklarda bir kez, tamlarda 1 dakika aralıklarla iki kez saat sayısı kadar vuruyor. Haftada iki kez kurulan saat, kare prizma gövdeli ve üst üste bindirilmiş üç bölümden meydana geliyor. Kulenin ikinci bölümü ise demir parmaklı bir balkondan oluşuyor, üzeri ise kubbe ile örtülü. Tepesinde ise alem şeklinde paratoner yer alıyor.
Sivrihisar Saat Kulesi’nin bulunduğu noktası ise 2015 yılında yapılan restorasyon çalışmaları ile yeni bir aydınlatmaya kavuşuyor. Yapılan aydınlatma çalışmaları ile eşsiz gece manzarası ile büyük bir seyir zevkine dönüşüyor. Sivrihisar’ı ziyaretinde şehrin en yüksek noktasında cam terasta manzara eşliğinde kahveni yudumlayabilir, tarihi saat kulesinin ihtişamını yakından görebilir, Sivrihisar’da unutulmaz bir akşam yaşayabilirsin.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Her gün 24 saat açık
1650 yılında inşa edilen Surp Yerrortutyun Ermeni Kilisesi, Sivrihisar’daki en önemli tarihi yapılardan biri olarak dikkat çekiyor. 1876 yılında çıkan yangın sonrasında ise büyük hasar alıyor. Mintes Panayot adlı mimar tarafından 1881 yılında aslına uygun olarak tekrar inşa ediliyor. Ermeni mahallesinin ortasında saat kulesinin dibinde Anadolu’nun en eski kiliselerinden olan Surp Yerrortutyun Ermeni Kilisesi, tamamı taş işçiliği ile yapılıyor ve yapımında pek çok Türk çalışıyor. Günümüzde kilise, kültür ve toplantı amaçlı da kullanılıyor. Sivrihisar’a gidildiğinde görülmesi gereken yerlerin başında gelen tarihi kiliseyi ziyaret edebilir, hemen yanı başında bulunan saat kulesine çıkıp, bütün şehri panoramik olarak izleyebilirsin.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Her gün 08.00-17.00
Geçmişten günümüze değin bozulmadan tarihi yapısını koruyan Sivrihisar evleri yıllar boyunca pek çok şarkı ve türküye de konu oluyor. Bugün birçoğu halen kullanılan ahşap evler, dar sokaklı yollardaki Arnavut kaldırımları ile görülmeye değer. Eski dokusunu korumayı başaran tarihi evler, bölgenin kültürünü de yansıtıyor. Yılların etkisiyle zarar görmüş yapıların restorasyon çalışmaları ise halen devam ediyor. Sivrihisar sokaklarını dolaşırken sıklıkla karşılaşacağınız bu tarihi yapıları yakından görmek istersen, ev sahiplerinden izin alarak tarihi yapıları görmek için şansınızı deneyebilirsin. İhtişamlı yapıılarıyla ilk görüşte seni kendine çekecek bu evler, her yıl birçok turistin görmek için geldiği noktaların başında yer alıyor. Sen de Sivrihisar ziyaretinde mutlaka bu yapıları görülecek yerler listene eklemelisin.
1328 yılında Melikşah tarafından şehit olan kardeşi Sultan Şah için yaptırılan türbe, Sivrihisar'da merkeze yürüme mesafesinde yer alıyor. Kesme taştan yapılan türbe, iki katlı olarak inşa edilmiş ve alt katında mezar bulunuyor. 13 kesme taş bloktan yapılan mezardaki süslemelerde ise Selçuklular Dönemine ait birçok iz bulunuyor. Her blokta ayrı bir motif işleniyor. Motiflerin arasında balıklar, yıldızlar, geometrik şekiller ve çengeller bulunuyor. Yapının üst kısmı ise piramit şeklinde örtülmüş, bu tip yapılara ise ‘kümbet’ adı veriliyor.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Her gün 09.00-17.00
Ana Tanrıça Kybele’nin ana tapınma merkezlerinden biri olan Pessinus Antik Kenti, Sivrihisar’da mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerin başında yer alıyor. Pessinus bir tapınma merkezi olmasının yanı sıra ana tanrıça için yapılan törenlerin merkezi olarak da biliniyor. Antik kentin hemen yanında ise bir kral yolu bulunuyor. Yapılan arkeolojik çalışmalar sonucunda bulunan kalıntılar ise bu yolu zamanında Bizans İmparatorluğu ve Roma İmparatorluğu’nun kullandığını gösterir nitelikte.
Pessinus, Helenistik Dönem’de onarılıyor ve tiyatro salonu, meclis binası, su kanalları ve yollar yapılıyor. 1967 yılında antik kent yeniden keşfediliyor ve bu tarihten 2008 yılına kadar Gent Üniversitesi, 2009’dan günümüze değin ise Melbourne Üniversitesi, bölgede çalışmalar yapıyor. Antik kentte bulunan eserler ise açık hava müzesinde sergileniyor. Tarihi açıdan oldukça önemli bir yere sahip olan Pessinus Antik Kenti, her yıl dünyanın birçok yerinden misafir ağırlayan Sivrihisar’a yolun düşerse bu antik kenti ziyaret etmeden dönmemeni öneririz.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Yaz Dönemi 09.00-19.00, kış dönemi 08.00-17.00
1274 yılında Mevlana Celaleddin Rumi’nin müridi Emineddin Mikail tarafından yaptırılan Sivrihisar Ulu Camii, Türkiye’nin en büyük ahşap direkli camisi olma özelliğini taşıyor. UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Ulu Camii, Anadolu’nun Orta Çağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri kategorisinde yer alıyor. Camii, “67 Ağaç Sütunlu Ulu Camii” olarak da biliniyor.
Caminin yapılış tarihi, caminin kitabesine göre 1231-1232 yılları arasında. Bugünkü yapısına ise 1274 yılında kavuşuyor. Caminin çatı kısmını 67 adet ahşap direk taşıyor. Direklerin 19 tanesinde ise mermer sütun başlığı bulunuyor. Selçuklu’dan günümüze ulaşan en büyük ahşap direk camilerin nadir bir örneği olan Sivrihisar Ulu Camii, buraya geldiğinde ziyaret edilecek yerlerin başında geliyor.
Zaimağa Konağı, Kuvayı Milliye’nin kurduğu TBMM’nin ve Bakanlar Kurulunun Ankara dışında toplandığı ve önemli kararların alındığı tarihi bir konak. Sivrihisar, tarihi boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış olmasının yanı sıra Kurtuluş Savaşı sırasında da önemli olaylara tanıklık etmiş tarihimiz açısından mutlaka görülmeye değer bir yer.
24 Mart 1922 tarihinde Gazi Mustafa Kemal ve Ankara Hükümeti’nin bakanları, tarihi Zaimağa Konağı’nda kalmış, Sakarya Meydan Muharebesi’nden önceki ateşkes koşulları için alınan kararlar burada görüşülmüştür. Günümüzde ziyarete açık olan Zaimağa Konağı’nın zemin katında restoran ve el ürünlerinin satıldığı bir bölüm yer alıyor. Üst kat ise müze olarak kullanılıyor. Sivrihisar ziyaretinde bu tarihi konağı ziyaret edebilir, biraz soluklanmak ve bir şeyler atıştırmak istersen de konağın restoranında bölgenin leziz yemeklerini deneyimleyebilirsin.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Hafta içi 10.00-17.00
Türk kültürü ve çağdaş sanatın modern mimarisinin izlerini taşıyan Sivrihisar Kilim Müzesi, uygulamalı bir el sanatları müzesi. Türk kültürünün yüzyıllar boyunca harmanlandığı Anadolu coğrafyasında kilim kuşaktan kuşağa aktarılan önemli bir kültürel miras. Geleneklerimizi ve inanışımızı yansıtmanın sanatsal bir dışavurumu olan kilimler, her bir ilmekte Türk kadının da acısını, hüznünü, sevincini ve mutluluğunu da yansıtıyor. Rengarenk dokusuyla, eşsiz desenleriyle geçmişten günümüze yadigar olan kilimleri, Sivrihisar Kilim Müzesi’nde yakından görebilir, yapım aşamalarını öğrenebilir ve onları ilmek ilmek işleyen sanatkarlarla sohbet edebilirsin.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Pazartesi hariç her gün 10.00-18.00
Sivrihisar’a 2,5 kilometre mesafede yer alan Nasreddin Hoca Anıt Parkı, Sivrihisar Ulu Camii'nin avlusunda yapılan kazı çalışmaları sonucunda bulunan taş mezarın Nasreddin Hoca’ya ait olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanıyor. Bulunan yazılı kanıtların sonucunda Nasreddin Hoca’nın doğum ve ölüm yerinin Sivrihisar olduğu belirleniyor. Bunun üstüne taş mezarın bulunduğu alan bir anıt parkına çevriliyor. Parkın içerisinde Hoca’nın heykelleri, büstleri ve kızının da mezarı bulunuyor. Anıt parkın içerisinde bir de Nasreddin Hoca’ya atfedilen sözlerin yer aldığı taşlar bulunuyor. Felsefi bakış açısı, mizah anlayışı ve fıkralarıyla tüm dünyada tanınmış olan Hoca, Sivrihisar için oldukça önemli bir şahsiyet. Sivrihisar ziyaretin sırasında mutlaka bu anıta uğramalı, Hoca’ya ait sözlerden okuyarak keyifli vakit geçirip, Nasreddin Hoca’yı anabilirsin.
Sivrihisar ilçesinin en önemli tarihi yapılarından biri olan Hazinedar Camii, Anadolu’nun ilk Kabe minyatürlü camisi olarak biliniyor. 1274 yılında Anadolu Selçuklularından Hazinedar Necibüddin Mustafa’nın kendi adına yaptırdığı cami; Mekke, Medine, Kudüs minyatürleriyle bezeli, minyatürlerin yanı sıra çiçek, hurma ağaçları ve geometrik motiflerle de oldukça ilgi çekici. Minyatürler, siyah, kobalt mavisi, toprak yeşilinin hakim olduğu renklere sahip. Göz alıcı hat ve süslemeleriyle 1967 yılında Cambridge Uluslararası III. Türk Sanatları Kongresi’nde bildiri konusu oluyor. Eşsiz mimarisiyle Anadolu’da mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerin başında gelen Hazinedar Camii’sini listene eklemelisin.
1492 yılında Şeyh Baba Yusuf tarafından yaptırılan Kurşunlu Camii’si ve çevresi kutsal bir alan olarak kabul ediliyor. Baba Yusuf lakabıyla bilinen şeyh, Sivrihisari olarak da biliniyor. Kurşunlu Camii, döneminde dünyanın en büyük medresesi olan İrfaniye Medrese’sinin hemen yanında bulunması, kutsal emanetlere ev sahipliği yapması gibi sebeplerden dolayı Anadolu’da hac öncesi ve sonrası ziyaret edilen önemli bir mekan olarak biliniyor. Caminin hemen yakınında ise Seyyid Mahmud Suzani Külliyesi ve 40’lar camisi olarak bilinen Ak Camii de yer alıyor.
Camisiz Minare olarak bilinen Kılıç Mescid, zamanla camisi yıkılmış geriye ise yalnızca minaresi kalan bir cami. Günümüzde Sivrihisar Belediye Başkanı tarafından yapılan çalışmalarla minarenin çevresi açık havada namaz kılınabilecek şekilde yeniden düzenleniyor. Mescidin ismini ise Sivrihisar’ın kılıçla fethedilmesinden ve kılıca dayanılarak hutbe okunan ilk mescid olmasından dolayı aldığı söyleniyor.
Türkiye’nin en büyük sulak alanlarından olan Balıkdamı, 30.000 dönümlük bir alana sahip ve Balıkdamı’nda birçok gölet ve sazlık yer alıyor. Önemli bir sulak alan olmasının yanı sıra pek çok balık ve kuş türüne de ev sahipliği yapıyor. Mevsimlik göç eden kuşların ise konaklama merkezi. Sivrihisar’a gelmişken bu doğal güzelliği yakından görmeli, pek çok canlıyı barındıran bu gölette hazırlıklı gelerek ailenizle ve sevdiklerinizle keyifli vakit geçirebilir, dilersen piknik yaparak yeşilliğin ve göletin keyfini çıkarabilirsin.
15. yüzyılda Aziz Mahmud Hüdayi tarafından yaptırılan cami, ahşap bir cami olup klasik Osmanlı mimarisini yansıtıyor. Gizli kubbeli ve minaresi basamaklı inşa edilmiş. Orta büyük, çevresi ise yarım kubbe şeklinde ahşap bir tarzda tasarlanmış. Girişteki kapının üstünde Aziz Mahmud Hüdayi’ye ait de bir dörtlük yer alıyor. Oldukça huzurlu ve manevi bir ortama sahip olan bu cami, Sivrihisar ziyaretinde görülmesi gereken yerlerin başında yer alıyor.
Tarihi Arastalar Çarşısı, günümüzde kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerin ve el sanatlarının icra edildiği bir yer olarak Sivrihisar ziyaretin sırasında mutlaka görmen gereken yerlerin başında yer alıyor. Tarihi çarşıyı gezerken yorgan ustalarına, kunduracılara rastlayabilir, Sivrihisar Belediyesi tarafından kurulan süt evinden leziz peynirler, kaymaklar satın alabilir, köy ekmeklerinin piştiği nefis kokuların geldiği taş fırından nefis ekmekler satın alabilirsin. Dilersen de yöresel ev yapımı tatların bulunduğu butik dükkanlara uğrayıp organik lezzetler tadabilirsin. Arastalar Çarşısı, tarihi atmosferiyle biraz soluklanıp, nefis lezzetler tadabileceğin bir yer olmasının yanı sıra tarihi atmosferi yakından soluyabileceğin eşsiz bir yer. Sivrihisar ziyaretinde Arastalar Çarşısı’na uğramalı, butik dükkanlardan yöresel ürünler alıp sevdiklerine ikram etmelisin.
13. yüzyılın en önemli isimlerinden biri olan Nasreddin Hoca, 1208 yılında Sivrihisar’ın Hortu Köyü’nde dünyaya geliyor. Daha sonra köyün ismi Nasreddin Hoca Köyü olarak değiştiriliyor. Bunu yanı sıra her yıl haziran ayının 3 ile 10’u arasında Nasreddin Hoca Şenlikleri düzenleniyor. Sen de bir eğitimci, hukukçu, felsefeci ve eğitimci olan Nasreddin Hoca’yı yakından tanımak istersen haziran ayında düzenlenen şenliklere katılabilir, doyasıya eğlenebilirsin.
Nasreddin Hoca Evi, zemin kat ve üst kat olarak ayrılan 2 katlı bir yapıya sahip, içerisinde ise oldukça geniş bir avlu bulunuyor. Geleneksel bir Türk evi mimarisine sahip olan ev, mimarisinden ziyade Nasreddin Hoca’nın evi olarak anılmasından dolayı ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Ücretsiz.
Açık olduğu saatler
Her gün 09.00-17.00
Sana bir sonraki rota önerimiz ise Eskişehir. Eskişehir’de gezilecek yerler için linke tıkla!