“Yaklaşık 6 aydır bu evde oturuyoruz , ilk aylarda ödemelerle ilgili hiç sorun yaşamamıştık ama son iki aydır ödeme yapamıyoruz. Ev sahibi ise bizi icraya vereceğini, evi tahliye ettireceğini söylüyor. Ne yapmalıyız?” Hem ev sahibi hem de kiracı için sorunlu olan bu süreç genelde bu hikayede olduğu gibi başlıyor ve icraya, mahkemelere kadar gidebiliyor.
Kiranın ödenmemesi nedeniyle icra karşımıza çokça çıkan bir sorun. Bu konuda da en çok "temerrüt" diye bir kavramdan sözediliyor. Öncelikle bunu açıklayayım: Temerrüt, kısaca "gecikme" demektir. Kiracı kira borcunu sözleşmede belirtilen sürede veya sözleşme yoksa mahalli adetlere uygun olan anlaşılan zamanda ödemezse kira borcu temerrüde düşmüş oluyor. Böyle bir durumda ev sahibi yapacağı birkaç hukuksal hamle ile çeşitli haklar kazanır.
1- Borç temerrüde düştüğü andan itibaren ev sahibi noter üzerinden 1. haklı ihtarnameyi çeker ve bu ihtarda borcun 30 gün içerisinde ödenmesini ister. Eğer 30 gün sonunda kiracı ödeme yapmazsa 2. haklı ihtarnameyi çeker ve bir yıl içerisinde 2 haklı ihtardan dolayı ev sahibi kiracıya karşı tahliye ve borcun ödenmesi için dava açma hakkına sahip olur. Eğer belirtilen sürelerde ödeme yapılmamışsa bu davalar genellikle ev sahiplerinin lehine bitiyor.
2- Ev sahipleri tarafından tercih edilen daha hızlı bir yöntem ise icra takibi başlatmak. 7-30 denen bu yöntemde ev sahibi bir icra dairesine giderek temerrüde düşen kira borcunun ödenmesi için icra takibi başlatır. Kiracı icra takip belgesinin kendisine ulaşmasından sonra itiraz edebilir, borcu ve yasal faizlerini ödeyip icra takibini durdurabilir. Eğer icra belgesinin ulaşmasını takip eden 7 günde bu borca itiraz etmez ya da 30 gün içerisinde temerrüde düşen borcunu ödemezse ev sahibi tahliye için dava açabiliyor ayrıca borcu da haciz yoluyla tahsil edebiliyor.
Kanunlar kirayı iki taraf için de bir sorumluluk, bir borç olarak algılıyor yani siz eve ait kira borcunu ev sahibine, ev sahibi de ödenilen paraya karşılık size evi kullandırma borcunu ödüyor. Ev sahibi kiracı ilişkilerinde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, ödemelerin kayıt altına alınması. 500TL üzerinde olan kira ödemelerinde kanun posta veya banka yoluyla ödemeyi zorunlu kılıyor. Kiracıların olası bir icra takibine itiraz edebilmesi için ödeme dekontlarını saklamaları gerekiyor. Borcun ödendiğini ispatlama zorunluluğu kiracıya ait olduğundan bu kesinlikle dikkat etmeniz gereken bir husus.Eğer banka ve posta yoluyla değil de kirayı elden veriyorsanız, ev sahibinden makbuz isteme hakkına sahipsiniz. Düzgün ödeme yapmışsanız ve bu ödemeleri kayıt altına almışsanız, herhangi bir sorunla karşılaşmazsanız. Eğer size ihtar çekilmişse veya hakkınızda icra takibi başlatılmışsa geçerli nedenlerle itiraz edebiliyorsanız verilen süre zarfında itiraz edin, haklı nedenleriniz belgeleriniz yoksa ödeme sürelerine uymaya dikkat edin.
Evden kira sözleşmesi bitmeden çıkmak istiyorsanız, bununla ilgili şartları; Kiracı kira sözleşmesi bitmeden evden çıkabilir mi? yazımızdan öğrenebilirsiniz.