Karşılaştırma sitesi Enuygun.com’un Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye İstatistik Kurumu verileri ile derlenmiş analizine göre, Türkiye’de el değiştiren her beş konuttan ikisi için konut kredisi kullanılıyor. Bankalardan kullanılan her üç konut kredisinden biri de henüz tamamlanmamış projelere veriliyor. Toplam konut kredileri içerisinde projeden satışların payı yıllar içerisinde giderek azalsa da konut satışlarında kredi kullanım oranı değişmiyor.

Her beş konuttan ikisi için konut kredisi kullanılıyor

TUİK verilerine göre 2010 yılından 2013 yılının ilk çeyreği sonuna kadar geçen sürede Türkiye’de toplam 2 milyon 290 bin konut el değiştirdi. Bu konutların 922 bine yakınının alımı sırasında ise bankalardan konut kredisi kullanıldı. Verilere göre Türkiye’de tapuya kayıtlı konut satışlarının yüzde 40’ı için banka kredisi kullanıldı ve alınan konuta ipotek tesis edildi. 2010 yılından bu yana yüzde 40’lık kredi kullanım oranı ise neredeyse hiç değişmedi.

Konut kredileri içinde projeden satışların payı azalıyor

Aynı dönem içerisinde TBB verilerine göre bankalardan 1 milyon 392 bin adet konut kredisi kullandırıldığını belirten Enuygun.com Baş Analisti Betül Sungurlu, “ TUİK verilerine göre de bu dönemdeki banka kredili konut satış sayısı 922 bine yaklaşıyor. Geriye kalan 470 bin kadar konut kredisinin henüz ipotek tesis edilmemiş projeden konut satışlarına verildiğini düşünüyoruz. Bu sebeple her üç konut kredisinden birinin projeden satışlara verildiğini söyleyebiliriz” dedi.

Projeden konut almak için kredi kullanmak isteyen kişilerin proje geliştirici firmadan aldığı bir satış sözleşmesi ile kredi sürecini başlatabildiğini belirten Sungurlu, “Bu tip kredili satışlarda banka, anlaşmalı olduğu proje geliştirici firmayı tercih ediyor. Proje geliştirici firma ile konut alıcısının imzaladığı satış sözleşmesine istinaden banka projeden ya da inşaatı devam eden konut alımı için kredi verebiliyor. İpotek tesis işini ise taşınmazın tapusu oluşana kadar bekletebiliyor”, dedi.

2010 yılı içerisinde projeden satışların konut kredisi içindeki payının yüzde 45 olduğunu da ekleyen Sungurlu, “ Yıllar içerisinde projeden satışların konut kredileri içerisindeki payının azalarak 2013 ilk çeyreğinde yüzde 24’e kadar gerilediği görülüyor. Bu düşüşte konut fiyatları nedeniyle talebin ikinci el konutlara kaymasının etkili olduğunu düşünüyoruz”, dedi.

  Kullandırılan Konut Kredisi Sayısı Banka Kredili (İpotekli) Konut Satışları Projeden Kredili Konut Satışları Toplam Konut Satışları Banka Kredili (İpotekli) Konut Satış / Toplam Konut Satışları Projeden Kredili Konut Satışları/Konut kredileri
2010 452477 246741 205736 607098 41% 45%
2011 414033 289275 124758 708275 41% 30%
2012 372802 270136 102666 701621 39% 28%
2013 (ilk çeyrek) 152495 115508 36987 273826 42% 24%
Toplam 1391807 921660 470147 2290820 40% 34%
Kaynak TUİK, TBB