Uçakla seyahatte yeni dönem önlemleri nasıl olacak?

Ülkemizde ve dünyada seyahat yasaklarının kalkmaya başladığı yeni bir döneme giriyoruz. Haziran ayı içerisinde başlayacak uçuşlar için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SGHM), Sağlık Bakanlığı ile ortak hazırladığı genelgeler yayınladı. Biri havalimanı işletmeleri, biri uçuş operasyonları hakkında olan bu genelgelerin esas amacı yeni dönemde sağlıklı seyahat alanları oluşturabilmek.

• Genelgeler öncelikle 1 yıl geçerli olacak ancak gelişmelere bağlı olarak uzatılabileceği de belirtildi. Yalnızca genelgeye uyarak sertifika alan havalimanları uçuşlar için açılacak.
• Genelgelerdeki şartlara havalimanları kadar yolcular da uymak zorunda. Kurallara uymayan yolcularıysa hem uçuş yasağı hem de idari ceza bekliyor.
• Havalimanları süreç içerisinde de denetlenecek ve şartları sağlayamazsa kapatılmaya kadar varabilecek cezalar alacak. Havalimanlarına verilen bilgiye göre bir hafta içerisinde belirtilen şartlara uygun hale gelmeleri bekleniyor.
• Yeni dönemde yapılacak güvenlik ve sağlık uygulamaları sebebiyle havalimanlarında yoğunluk olması bekleniyor. Bu sebeple yetkililer, yurt içi ve yurt dışı uçuşlarınız için en az 3 saat önce alanda olmanızı öneriyorlar.
• İlk ve en önemli şart maske kuralı. Maskesiz yolcuların havalimanlarına girişlerine izin verilmeyecek.
• Havalimanı taşımacılığı yapan servis araçlarında oturma düzeni değişecek, yolcuların arasında en az 1 metrelik boşluk olması isteniyor. Ayrıca maskesiz bu araçlara binilmesi de yasak.

Havalimanları için nasıl önlemler alındı?

Peki havalimanına 1 metre kuralına uygun ve maskeyle geldikten sonra ne olacak?

• Öncelikle refakatçi zorunluluğu olmayan yolcuların yanında başkasıyla girişi yasak. Bu yüzden kapı önünde (hatta bence evlerde) vedalaşmanız gerekiyor. Havalimanında termal kamera ve temassız ısı ölçerler ile ateşiniz ölçülecek. Yüksek ateşli yolcuların da girişine izin verilmeyecek.
• HES kodunuzu unutmayın! Bilet alırken kullandığınız HES kodunuzu check-in sırasında da göstermeniz gerekiyor. Kodla ilgili tarih, bilgi-kod uyumsuzluğu bulunan veya riskli görülen yolcular uçuşa kabul edilmeyecekler. HES koduyla ilgili tüm bilgiler için bu yazımıza bakabilirsiniz.

• Türkiye çıkışlı ve Avrupa Birliği üyesi ülke varışlı tek yönlü uçuşunuz varsa 

  Bu uçuşlara sadece varış ülkesinin vatandaşları, Avrupa Birliği üye ülkelerden birinin vatandaşları ve oturum iznine sahip yolcular kabul ediliyor. Varışta uygulanacak önlemlerle ilgili varış ülkesinin resmi temsilcilikleriyle iletişime geçebilirsiniz.

• Havayolunuz sizden varış noktasındaki adres bilginizi talep edecek. Adres ve diğer kişisel bilgilerinizi Sağlık Bakanlığı ve gerekmesi halinde diğer ülkelerle paylaşacak olan havayoluna yanlış beyanda bulunursanız hem ceza alabilirsiniz hem de uçuşunuza izin verilmez. Toplum sağlığı için paylaşılan bu bilgilerin doğruluğundan emin olarak havalimanına gitmenizi tavsiye ederim.
• Tüm kontrol noktalarının öncesi ve sonrasına el antiseptiği yerleştirilecek. Ellerinizi burada rahatlıkla dezenfekte edebilirsiniz.
• Check-in esnasında yanınıza alabildiğiniz kabin bagajlarına da kısıtlama geldi. El çantası, evrak çantası, dizüstü bilgisayar ve bebek çantasından yalnızca birinin taşınmasına izin verilecek.
• Kabin boy bagajlar ve kabinde yanınıza almayı planladığınız diğer eşyalar bavullarınızla birlikte aşağıya gönderilecek. El bagajınıza tek kullanımlık eldiven, antibakteriyel mendil, 100 ml sınırını aşmaması şartıyla dezenfektan jel gibi hijyen ürünlerini de alabilirsiniz.
• Daha önce hastalığı geçirmiş kişilerin seyahatleri de büyük merak konusu oldu. Sağlık Bakanlığı tarafından yolculuğa elverişli olmayan hastaların seyahat etmesi yasak ancak risk taşımadığını kanıtlayabilen yolcular havayollarını kullanabilirler.
• Havalimanlarındaki restoran, cafe, dinlenme alanı ve mağazalar belli kısıtlamalar ve tedbirler uygulanarak açılmaya başlanıyor. Havalimanı içerisinde yer alan ibadethaneler ise bir süre daha kapalı kalacak.
• Lounge alanlarının açılışına havalimanı işletmeleri, yolcuların iniş-biniş düzenlerineyse havayolu firmaları ve ilgili yer hizmetleri karar verecek. Bunlarla ilgili sorularınız için uçuş öncesinde havayolu firmanızla veya gideceğiniz havalimanı ile iletişime geçebilirsiniz.
• Ayrıca uçak içi temizliği ve dezenfeksiyonu da havayolu firmalarının sorumluluğunda olacak.

Uçuş esnası için nasıl önlemler alındı?

• Havayolu şirketlerine de iletilen genelgeye göre kapasitenin yüzde 3’ü boş olmalı. Uçağın sağdan en arka 2 sırası olan bu bölge “izolasyon alanı” olarak boş bırakılacak ve uçuş esnasında semptom gösteren yolcu olması durumlarında bu alana alınacak. Kabin ekibinden bir personel bu alandan sorumlu tutularak denetim sağlanacak.
• Uçaktaki oturma düzeni, en çok merak edilen konulardan biriydi. Genelgeye göre orta koltuk uygulaması olmayacak. Bunun yerine, aynı aileden olanlar yan yana uçabilecekken bağımsız yolcular uçak içindeki kişi ve koltuk sayısına göre mümkün olan en uzak sosyal mesafe gözetilerek yerleştirilecekler.
• Uçak içine alınma sırasında yolcular en az 1 metre aralıklarla bekleyecekler. Bazı havayolu şirketleri sesli anons sistemine geçerek sosyal mesafeyi korumayı planlıyor.
• Havalimanında olduğu gibi uçuş bekleme sırasında ve uçak içinde de maske kullanımı zorunlu. Sağlık açısından maske takması mümkün olmayan yolcular uçuş sırasında rapor ibraz ederlerse maskesiz yolculuk edebilirler.
• Koltuk ceplerinde dergi, broşür, menü gibi materyaller bulunmayacak. 2 saatten kısa uçuşlarda yiyecek servisi de mümkün gözükmüyor. Uzun uçuşlardaysa yolculara sadece kapalı paketlerde yiyecek ve içecekler servis edilebilecek.
• Yolcuların uçak içindeki tuvalet sıraları koridor ve kapı önünde olmayacak. Kabin ekibinden yardım alabileceğiniz bu durumda yolcular tuvalet sıralarını oturdukları yerden bekleyebilecekler. Bu sayede sosyal mesafenin korunması kolaylaşacak.
• İniş sırasında uçaklar mümkün olduğunca köprülü pozisyonlara park edilecekler. Uçak ve terminal arasında mümkün olan en az şekilde araçla yolcu taşınması planlanıyor. Araç kullanımı durumundaysa yüzde 50 kapasitenin aşılmaması gerekiyor.
• Tutulan yolcu kayıtları sayesinde, seyahat sonrası COVID-19 tanısı alan yolcunun iki ön, iki yan ve iki arka koltuğundaki yolcular kolayca tespit edilebilir. Konu hakkında ayrıca ilgili sağlık kuruluşu bilgilendirilir ve 14 günlük ev izolasyonu sırasında takip edilirler. Test sonucu negatif çıkan diğer yolcular içinse izleme yapılmaz.
• Türkiye'de havalimanlarına iniş yapacak yolcuların geliş uçuşlarında yolcu bilgi formu doldurmaları zorunlu.
• Uçaktan inen tüm yolcular muayeneye tabii tutulacak. Eğer semptom gösteren yolcular varsa test yapılacak. Yolcular bu prosedür hakkında uçuşları öncesinde ve esnasında hava yolu tarafından bilgilendirilecekler. 
• Test sonucu pozitif çıkan bir yolcu tespit edilmesi durumunda hasta yolcunun tedavisi Türkiye'de yapılacak. 
• Ayrıca uçuştan 48 saat sonra semptom göstermeye başlayan ve tanı alan yolcuların uçuş sırasında bulaştırıcı olmadığı kabul edilir.