Fas seyahati için sorabileceğin 15 soru ve cevapları

Afrika’nın Avrupa’ya en yakın noktası olan Fas, geçmişi insanlık tarihinin ilk günlerine kadar uzanan ve seni zaman yolculuğuna çıkaran şehirleri, yerel pazarları ve rengarenk sokaklarıyla daha önce hiç yaşamadığın türden bir deneyimin kapısını aralıyor. Vizesiz olarak gezebileceğin Fas’ta Marakeş’in kızıllığı, Kazablanka’nın beyazlığı, Şafşavan’ın maviliği arasında kaybolabilir ve unutamayacağın bir çöl turuna çıkabilirsin. Kulağa etkileyici geliyor değil mi? O zaman hadi Fas seyahati ilgili aklına takılabilecek tüm soruların cevaplarını birlikte keşfedelim.

1- Fas nerede?

710.850 kilometre kare yüzölçümü olan Fas, Afrika kıtasının kuzeybatısında konumlanan bir ülke. Fas’ın güneyinde Sahra Çölü’nün batısında bulunan Moritanya, doğusunda ise Cezayir yer alıyor. Batısında Atlantik Okyanusu, kuzeyinde ise Cebelitarık Boğazı bulunduğu için Afrika kıtasında hem Akdeniz’e hem de Atlantik Okyanusu’na kıyısı olan tek ülke. Atlantik’ten başlayıp Akdeniz’e kadar uzanan 3500 kilometrelik bir sahil şeridine sahip. Avrupa kıtasına olan uzaklığı sadece 14 kilometre olduğu için Afrika’yı Avrupa kıtasıyla bağlayan bir köprü konumunda. Bu coğrafi konumu nedeniyle uzun yıllar Fransa ve İspanya’nın sömürgesi altında kalmış. Bu yüzden de kültürel olarak Avrupa’dan oldukça etkilenmiş.

2- Peki Morocco neresi?

Fas’ın konumunu iyice anladıktan sonra kafanı karıştırabilecek bir noktaya daha değinmek istiyorum. Fas’ın ülke adı dillere göre farklılık gösterebiliyor. Bu da seyahat planlama aşamasında biraz kafa karıştırıcı olabiliyor. Fas’ın kendi dilindeki adı, en batıdaki yer anlamına gelen El-Magrip. İngilizce ismi Morocco, Fransızca adı ise Maroc. Bu dillerdeki isimler Marrakech şehrinin adından türeyerek bu hale gelmiş. Türkçe’de Fas olarak adlandırılmasının sebebi ise Osmanlı döneminde ülkemizde kullanılan feslerin Fez Şehri’nde üretilmesi. Zamanla kalıplaşarak ülkenin adı Fas haline gelmiş.

3- Fas’ın başkenti neresi?

Fas’ın başkenti, ülkedeki en tarihi şehirlerden biri olan Rabat. 1955’ten beri politik ve idari anlamda başkent olan Rabat, tarihi yapıları ve 17. yüzyıldan günümüze kadar gelen hisarıyla turistik açıdan da ön plana çıkıyor. Bölgenin mimari anlayışını gözler önüne seren eserleri ve zengin tarihiyle Rabat, Fas’ı daha da yakından tanımana yardımcı olacak. Konumu nedeniyle Afrika kıtasının ve dünyanın en önemli ticaret merkezlerinden biri olan Marakeş ise Fas’ın ilk başkentiydi. Kızıl Şehir adıyla anılan eski başkent Marakeş, Kuzey Afrika’daki en farklı şehirlerden biri. Fas’ın en büyük şehri olan Kazablanka ise adına filmler bile yapılmış popüler bir şehir. Bu nedenle birçok insan Fas’ın başkentinin Kazablanka olduğu izlenimine kapılabiliyor.

4- Fas’a nasıl gidilir?

İstanbul’dan Fas’a gitmek için hava yolu ulaşımı kullanman gerekiyor. Türk Hava Yolları İstanbul Havalimanı’ndan, Pegasus ise Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan Kazablanka Muhammet V Uluslararası Havalimanı’na direkt uçuşlar düzenleniyor. Uçuşlar yaklaşık olarak 5 saat sürüyor. İstanbul’dan Antalya aktarmalı olarak da Kazablanka uçak bileti alabilirsin. Royal Air Maroc, Antalya’dan Kazablanka’ya direkt uçuşlar düzenliyor.

Kazablanka’da uçaktan indikten sonra şehir merkezine ulaşmak için taksi, tren ya da otobüs kullanabilirsin. Trenler havalimanının içinden hareket ediyor ve her saat başı sefer düzenleniyor. Kazablanka’da gezmen gereken yerlere en yakın olan durak Casa Port. Havalimanından bu durağa tren yolculuğu 45 dakika sürüyor. Otobüs yolculuğu yapmak istersen CTM adlı firmayı kullanabilirsin. Terminal1’in çıkış kapısında görebileceğin otobüslere binmek için öncesinde bilet almak gibi bir zorunluluğun yok. Otobüse bindiğinde şoföre yolculuk ücretini ödeyebilirsin. Trafik durumuna bağlı olarak 45 dakika ile 1 saat arası süren bir yolculuk yapıp şehir merkezine ulaşabilirsin.

Kazablanka üzerinden Marakeş’e gitmek istersen havalimanından ya da şehir merkezinden trene binebilirsin. Marakeş’e tren yolculuğu 2.5 saat kadar sürüyor. Otobüsü tercih edersen CTM, SATAS ve Supratours firmalarını kullanarak farklı şehirlere ulaşabilirsin.

Fas’a gitmek için bir yol daha var. Fas İspanya’ya çok yakın olduğu için feribot ile Fas’a gitmek mümkün. İspanya’nın liman şehirlerinden feribota binip 45 dakikalık bir yolculukla Fas’ın Tanca şehrine ulaşabilirsin. Bu feribot yolculuğuyla Avrupa ile Afrika’yı birbirine bağlayan Cebelitarık Boğazı’nı da geçerek seyahatine farklı bir boyut katabilirsin. Hem de dönünce anlatacak bir sürü anın olur.

5- Fas vizesiz mi?

Türkiye’den Fas’a gitmek için vize almana gerek yok. 90 güne kadar Fas seyahatlerini vizesiz gerçekleştirebilirsin. Sadece pasaportunun geçerlilik süresinin Fas’a girdiğin tarihten itibaren 6 ay geçerli olması şartı aranıyor. Ayrıca vizesiz giriş yapabileceğin Fas’a giriş ve çıkışta sana verilen tüm formları eksiksiz doldurman gerekiyor. Bir de 100.000 Dirhem ve üzere miktarda dövizi ülkeye sokman ya da ülkeden çıkarman yasak. Bu şartlara dikkat ederek Fas’a vizesiz gidebilirsin.

6- Fas’a gitmek için en uygun zaman nedir?

Dört mevsimin de yaşandığı Fas, iklim konusunda Afrika ülkelerinin tipik özelliklerini taşıyor. Yaz mevsiminde çok yüksek sıcaklıklar görülüyor. Yazın sıcaklık ortalaması 35 derece civarında ama gündüz ve gece saatleri arasında sıcaklık farklılıkları oldukça fazla olabiliyor. Çöl ikliminin bir özelliği olarak güneş battığında hava çok hızla soğuyor. Kış aylarında ılıman bir iklim olsa da gece saatlerinde fazlasıyla üşüyebilirsin. Bu nedenle Fas gezisi planlamak için en uygun zamanlar ilkbahar ve sonbahar ayları.

7- Fas’ta hangi diller konuşuluyor?

Ülkenin resmi dili Arapça. Bununla birlikte Fransız sömürgesinde geçirdiği uzun yıllar nedeniyle Fransızca da çok yaygın olarak kullanılıyor. Ancak turistik bölgelerde İngilizce biliyorsan gayet rahat bir şekilde iletişim kurabilirsin. İngilizce ve Fransızca özellikle turistik bölgelerde yaygın olarak kullanılıyor. Eğer halkla daha rahat anlaşabilmek ve fazla bilinmeyen yerleri de görmek istersen yerel rehberlerle birlikte gezebilirsin.

8- Fas pahalı mı?

Fas’ın resmi para birimi Dirhem. Kısaltması ise MAD. Türk Lirası’na göre değeri düşük olduğu için Fas’ın ucuz olduğunu söyleyebiliriz. Ancak sokakta karşılaştığın birinden yol tarifi istediğinde senden para isteyebilir ya da sen istemesen de birisi sana rehberlik yapmayı teklif edebilir. Böyle bir durumda sen reddetsen bile peşine takılıp zahmeti için ona ödeme yapman gerektiğini savunabiliyor. Bu tarz durumlar için dikkatli olmanı tavsiye ederim. Yanında bozuk para bulundurursan çok fazla sıkıntı yaşamadan böyle kişileri kolayca savuşturabilirsin.

Ülkenin en turistik şehirleri olan Marakeş ve Kazablanka’da bazı mekan ve dükkanlarda Euro ile ödeme de yapılabiliyor. Bu şehirlerin sokaklarında bolca ATM ve döviz bürosuyla da karşılaşabilirsin ama Fas’ın daha küçük çaplı şehirlerini gezmeye gideceksen yanında nakit para bulundurmanı öneririm çünkü ATM bulmak konusunda sıkıntı yaşayabilirsin.

9- Fas güvenli mi?

Fas pahalı mı sorusunu cevaplarken bahsettiğim durumu aslında güvenli mi sorusunda da tekrar gündeme getirebiliriz. İnsan sokakta yürürken birileri peşine takılınca kendisini pek de güvende hissetmiyor tabii. Ne yazık ki Fas’ın turistik şehirlerinde sokakta bu tarz durumlar yaşanıyor. Kimi zaman uzattığın parayı beğenmeyip seninle bir ağız dalaşına bile girebiliyor. Bunun önüne geçmek için kalabalık yerlerde turist gruplarına yakın durarak gezmek diyebilirim. Ara sokaklara çok fazla girmemeye ve şehir merkezinden uzakta görülmesi gereken yerlere tek başına gitmemeye çalışmanı öneririm. Arapça bilen bir rehberle gezersen kendini çok daha güvende hissedersin. Eğer rehber sevmeyen gezginlerdensen havalimanında internet paketi sunan bir sim kart alarak GPS ve çeviri yardımıyla kendini koruyabilirsin. Ayrıca Fas’ın Müslüman bir ülke olduğunu hatırlatmakta fayda var. Giyim kuşam konusunda dikkatli olmak gerekiyor.

10- Ülke içi ulaşım nasıl?

Fas’ta tren ve otobüs kullanarak farklı şehirleri gezebilirsin. CTM, SATAS ve Supratours firmalarının otobüs seferlerini tercih edebilirsin. ONCF ise tren seferleri düzenleyen firmanın adı. Biletleri garlardan ya da bilet satış ofislerinden bulabilirsin. Birçok farklı şehri gezmeyi planlıyorsan havalimanında bulunan araç kiralama şirketlerinden araç kiralayabilirsin. Gittiğin şehirde gezeceğin yerlere gitmek için otobüs kullanabilirsin ancak çoğunu yürüyerek de gezebilirsin. Turistler genelde ulaşım için taksi kullanmayı tercih ediyor. Taksi kullanmak istersen taksilerinin renginin her şehirde farklı olduğunu da belirteyim. Marakeş’te sarı, Kazablanka ve Fes’te taksiler kırmızı renkte. Taksici ile pazarlık yaparak uygun fiyatlara taksileri kullanabilirsin.

11- Fas’ta görülmesi gereken yerler nereler?

Konumu nedeniyle Afrika ve Avrupa kültürünün harman olduğu Fas’ta kültürel yönden doyurucu bir gezi yapabilirsin. Kazablanka, Fas’ı gezmek isteyenlerin ilk tercih ettiği şehir diyebiliriz. 20. yüzyılda Fransa sömürgesi olan Kazablanka o kadar güzel ki adına filmler bile çekilmiş. Kazablanka’da ülkenin en büyük ve en ünlü camisi olan II. Hasan Camii ve Art Deco mimarisinin en güzel örneklerini görebileceğin V. Mohammed Meydanı’na mutlaka uğramalısın. Meydanın en etkileyici binası ise Sultan Mohammed tarafından inşa edilen Wilaya. Kazablanka gezinde Kazablanka Limanı, Korniş Bölgesi, Kazablanka Katedrali ve Notre Dame de Lourdes Kilisesi’ni de gezebilirsin.

Kazablanka’dan yaklaşık 2.5 saatlik yolculukla ulaşabileceğin Marakeş, Fas’ın gezginler tarafından en çok sevilen şehirlerinden biri. Marakeş’in en eski yerleşim yeri olan bir noktada konumlanan Jemaa el-Fnaa Meydanı’nı mutlaka görmelisin. UNESCO tarafından koruma alınan bu meydanda Afrika kültürünü gözlemleyebileceğin birçok etkinlik düzenleniyor ve alışveriş yapabileceğin çok sayıda tezgah kuruluyor. Bu meydan dışında Ali Bin Yusuf Medresesi, Bahia Sarayı ve Kutubiye Camii gibi görkemli yapıları da görmeden dönmemeni öneririm.

12- Fas mutfağından neler denemeliyim?

Fas’ın coğrafi konumu etkilerini mutfakta da gösteriyor. Farklı kültürlerinin geleneksel yemeklerini bulabileceğin Fas’ta deniz ürünleri ve sebzelerin bir araya gelmesiyle yapılan yahni Tajin mutlaka tadına bakman gerekenler arasında. Patlıcan salatası zaalouk, kuzu etinden yapılan harira çorbası, bir çeşit gözleme olan msemmen, kuru bakla ile hazırlanan bissara, güveçte pişen köftelerle oluşan kefta gibi lezzetleri de denemelisin.

Geleneksel Fas yemekleri masanın ortasına konan büyük bir tabakla servis ediliyor ve çatal, bıçak gibi ekipmanlarla yenmiyor. Faslılar ekmekle ya da elle yemeği alıp yiyorlar. Hatta özellikle sağ el kullanılarak yeniyor çünkü sol el pis olarak algılanıyor. Tabii restoranlarda özel servis yapılmasını istersen bu isteğini de geri çevirmeyeceklerdir.

Ayrıca Fas’ın meşhur nane çayından da mutlaka içmelisin. İçeni zinde tutan ve sindirime yardımcı olan çayın Fas’ta özel bir geleneği de var. Misafirperverliğin simgesi olan çay, evin reisi erkek tarafından hazırlanıyor ve misafire sunuluyor. Bu çayı reddetmek ise pek hoş karşılanmıyor.

13- Fas’ta nerede kalınır?

Fas seyahatini planlarken Kazablanka otelleri aramalarını şehir merkezi, Maarif, Ain Chock ve Korniş bölgelerinde yapabilirsin. Turistler genelde bu bölgelerde konaklamayı tercih ettiği için buralarda daha fazla seçenek bulabilirsin. Bu bölgeler gezmen gereken noktalara oldukça yakın olduğu için avantajlı olacaktır. Marakeş otelleri ararken de Medina bölgesini değerlendirebilirsin. Bu bölge her yıl bir öncekinden daha fazla turist aldığı için imkanları da sürekli gelişiyor. İster lüks otel ister pansiyon tercih et, Marakeş’te aradığın oteli bulabilirsin.

14- Fas’ta gece hayatı nasıl?

Faslılar genel anlamda barları ve gece kulüplerini fazla tercih etmiyorlar. Bu nedenle Fas genelinde gece hayatıyla çok plana çıkan bir şehir bulamayabilirsin. Yani Fas gezini eğlence hayatı üzerine kurmamalısın. Tabii Kazablanka ve Marakeş turistik açıdan gelişmiş olduklarından dolayı bar ve gece kulübü bulabilirsin ama genelde turistlerin buraları tercih ettiğini gözlemleyeceksin.

15- Fas’tan ne alınır?

Fas hediyelik eşya konusunda tam bir cennet. Hangi şehre gidersen git, her sokakta birden fazla hediyelik eşya dükkanı görebilirsin. Fas kültürünün egzotik esintilerini yansıtan halılar ve kilimlerle Fas’tan bir parçayı sevdiklerine hediye edebilirsin. Kazablanka ve Marakeş’in meşhur deri tabakhanelerinden çıkma ayakkabı, çanta ve Babouche adı verilen terlikler de bölgeye özgü seçenekler arasında. Eğer baharatları seviyorsan Fas bu konuda da bir adım önde. Ülke mutfağını oluşturan baharatlardan alıp kendi mutfağında harikalar yaratabilirsin. Alışveriş yaparken pazarlık yapmayı unutma. Pazarlık Fas kültürünün önemli bir parçası. Ayrıca cuma günü kutsal kabul edildiği için bazı iş yerleri ve dükkanlar kapalı olabiliyor. Alışveriş yaparken bunu da aklında bulundurman da fayda var.