Kredi faiz oranlarında artış yaşanacak
Merkez Bankası son yaptığı Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizlerinde artışa gitmese de, yatırımlar açısından ciddi anlamda fonlama maliyeti artışı yarattı. Merkez Bankası politika faiz oranlarında değişiklik yapmadı ve faizleri % 5.75 düzeyinde serbest bıraktı.
Ancak Merkez Bankası, borç verme faiz oranının % 9'dan %12.5'e; borçlanma faiz oranını % 8'den % 12'ye çıkardı. Para Politikası Kurulu, borç verme faizlerinin önemli ölçüde artırılması yoluyla faiz koridorunun genişletilmesine karar verildiğini bildirdi.
Bu kararın alınmasında son dönemde TL’de görülen değer kaybının ve yapılan zamların enflasyonu tetikleme riskine engel olma zorunluluğu neden oldu. Enflasyonun beklentileri aşmaması için Merkez Bankası faiz koridorunu genişletmeye karar verdi ve politika faizlerinde indirim yapmasa da, gecelik borç verme faizlerinde ciddi oranda bir yükseliş yaptı. Bu hamle, MB Başkanı Erdem Başçı’nın yaptığı açıklamadaki bir satır başında belirttiği gibi ‘ bazı sıkılaştırma eğilimlerini ‘ beraberinde getirecektir.
Merkez topu bankalara attı
Merkez Bankası aldığı bu kararla net şekilde tavrını ortaya koydu; sıkılaştırma eğilimine girmek zorundayız ancak faizleri ben artırmayacağım! Sonuç olarak faizler artmalı ve bunu yapacak olanlar da bankalardır dedi. Yani gecelik borçlanma faizlerini artırarak, fonlama maliyetlerini yükseltme yolunu seçti. Bankalara da faizleri artırmaktan başka çare bırakmadı. Yani faiz artışını bankalara bıraktı.
Bunu basit dille anlatacak olursak; bankalar fonlama maliyetlerindeki artışı tüketicilere kredilerde faiz artışları yansıtacaktır. İş adamları yatırım yapmak için kullandıkları kredilerde daha yüksek oranda bir borçlanma maliyeti ile karşı karşıya kalacaklar. Merkez Bankası ‘ sıkılaştırma politikası ‘ kapsamında uygun maliyetli kredi kullanımında maliyetleri artırıcı etkisi – bankalara parayı kısması – ile kredi oranlarında artışlar yaşanacaktır.
Konut ve tüketici kredilerinde faiz artışları kaçınılmaz
Merkez Bankası’nın hamlesinin ardından bono faizlerindeki yükseliş, bankaların fonlama maliyetlerini artırdı. Bu nedenle bankalar acil toplantılarla durum değerlendirmesini yaptı ve/veya yapıyorlar. Bu toplantılar sonucunda çıkacak karar faiz oranlarında artış olacaktır. Bu oranın ne kadar olacağı ise merak konusu.
Tahminlere göre aylık konut kredisi faiz oranlarında 15-20 baz puanlık bir artışa gidileceği. Yani aylık 1.00 ile 1.10 arasında değişiklik gösteren konut kredisi faiz oranlarında ortalama faiz oranının 1.30 seviyelerine çıkabileceği tahmin ediliyor. Tabi ki bu oran ortalama bir faiz oranı artışını simgeliyor. Bazı bankalar bu oranı daha da yüksek oranda artırabilirler. Çünkü burada inisiyatif tamamen bankalara kalmış. Çünkü Merkez Bankası topu direkt bankalara attı ve faizleri siz belirleyin mesajı verdi.
Bankalar, fonlama maliyetlerindeki artışı tüketiciye ne oranda yansıtacaklarına karar verecekler. Tablo faiz oranları benim tahminime göre 1.30 seviyesine kadar çıkabilir. İlk etki sonrasında bankalar birbirlerinin oranlarına bakarak, revizeye gidebilirler. Ancak ilk faiz oranı artışına karar veren bankanın açıklaması da önemli olacaktır.
